عفونت بیمارستانی (HAI) به دلیل عفونت یا سمی است که در یک مکان ویژه مانند بیمارستان وجود دارد، از هر ۱۰ نفر از کسانی که در بیمارستان بستری میشوند، ۱ نفر دچار HAI میشود و اگر این عفونتها درمان نشوند، میتواند مشکلهای جدیتری برای سلامتی ایجاد کند. برای آشنایی بیشتر با این مشکل و جلوگیری از آن، این مقاله از نیتروطب را بخوانید و میتوانید پرسشهای خود را در بخش کامنت بپرسید.
عفونت بیمارستانی، بیماری حذف نشدنی در بیمارستان
یکی از رایجترین بخشهایی که HAI در آن رخ میدهد، بخش مراقبتهای ویژه (ICU) است که پزشکان در آن به درمان بیماریهای جدی میپردازند. با پیچیدهتر شدن مراقبتهای پزشکی و افزایش مقاومت آنتیبیوتیکی، موردهای HAI افزایش مییابد. دستکم ۵ درصد از بیمارانی که عمل جراحی انجام دادهاند، دچار عفونت محل جراحی میشوند و این عفونت ممکن است ساده یا یک عارضهی تهدیدکنندهی زندگی پس از عمل، مانند: عفونت استرناتومی پس از جراحی قلب باز باشد.
خبر خوب این است که میتوان از این بیماری در بسیاری از موقعیتها پیشگیری کرد.
علامتهای عفونت بیمارستانی چیست؟
در HAI، عفونت تا ۴۸ ساعت پس از بستریشدن در بیمارستان، ۳ روز پس از ترخیص، ۳۰ روز پس از عمل جراحی یا زمانی که کسی به دلیلی به جز عفونت بستری شدهاست، رخ میدهد و علامتهای آن به نوع آن وابسته و گوناگون است.
رایج ترین عفونتهای بیمارستانی عبارتند از:
- عفونتهای دستگاه ادراری (UTIs)
- عفونتهای محل جراحی
- گاستروانتریت (Gastroenteritis)
- مننژیت (Meningitis)
- ذاتالریه یا پنومونی (Pneumonia)
بیشتر بخوانید: آنچه که باید از التهاب مجرای ادرار یا اورتریت بدانیم: علل، تشخیص و درمان
عفونت ادراری، شایعترین و ذاتالریه کشندهترین عفونت بیمارستانی است.
نشانههای این عفونتها موردهای زیر است:
- ترشح از زخم
- تب
- سرفه، تنگی نفس
- سوزش ادرار یا مشکل در دفع آن
- سردرد
- حالت تهوع، اسهال و استفراغ
- درد یا سوزش در محل عفونت
دلیل عفونتهای بیمارستانی چیست؟
باکتری، قارچ و ویروسها میتوانند باعث ایجاد عفونت بیمارستانی شوند، باکتریها بهتنهایی دلیل ۹۰ درصد این بیماری هستند؛ رایجترین آنها عبارتند از: ای کلای (E.coli) و استافیلوکوک. شایعترین قارچهایی که باعث عفونتهای بیمارستانی میشوند، کاندیدا (برفک) و آسپرژیلوس هستند. عفونتهای بیمارستانی رایج از ویروسها، آنفولانزا و ویروس سنکسیال تنفسی (syncytial) است.
بسیاری از بیماران هنگامی که در بیمارستان بستریاند، سیستم ایمنی بدنشان ضعیفتر میشود، بهویژه کسانی که دچار سوختگی یا شرایط پزشکی خاصی مانند سرطان هستند؛ بنابراین احتمال ابتلا به عفونت در آنها بیشتر است و نمیتوانند با میکروبها مبارزه کنند و باید بدانید که میکروبهای بیمارستان خطرناکتر و در برابر درمان مقاومتر از میکروبهای دیگر هستند.
باکتری، قارچ و ویروسها، بیشتر از راه تماس پخش میشوند، مانند: دستها و ابزار پزشکی آلوده مانند: کاتتر (Catheter)، وسیلههای جراحی، تزریقات و پانسمان.
همانطور که گفتیم، HAI در صورت استفادهی زیاد و نادرست از آنتیبیوتیکها افزایش مییابد؛ زیرا میتواند منجر به باکتریهایی شود که به آنتیبیوتیک مقاوم هستند؛ بنابراین توجه داشتهباشید از مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک خودداری کنید.
بیشتر بخوانید: آب آلوده؛ خطرات جدی مصرف آن، نکاتی که باید بدانیم
چه کسانی در خطر عفونت های بیمارستانی هستند؟
هر کسی که در یک مرکز مراقبتهای پزشکی پذیرش میشود در خطر ابتلا به HAI است؛ این خطرها به موردهای زیر نیز بستگی دارد:
- هماتاقی شما در بیمارستان
- سن، بهخصوص اگر بیش از ۷۰ سال دارید
- مدت زمان استفاده از آنتیبیوتیک
- استفاده از سوند ادراری
- بستریشدن طولانیمدت در ICU
- تجربه کما و شوک
- ضعیفبودن سیستم ایمنی
اگر در ICU بستری شوید، خطر افزایش مییابد؛ ابتلا به HAI در ICU کودکان ۶.۱ تا ۲۹.۶ درصد است و پژوهشها نشان داد که بهتقریب ۱۱ درصد از ۳۰۰ نفری که عمل جراحی داشتهاند، به HAI مبتلا شدند و محلهای آلوده میتواند خطر ابتلا به عفونت بیمارستانی را ۱۰ درصد افزایش دهد.
عفونت های بیمارستانی چگونه تشخیص داده می شوند؟
بسیاری از پزشکان میتوانند HAI را تنها با مشاهده و علامتهای آن تشخیص دهند؛ همچنین التهاب یا قرمزی در محل عفونت میتواند نشانهای از آن باشد. اگر پیش از این عفونت یا علامتهایی داشتهاید، HAI نیست، اما نشانههای تازهای هنگام بستری یا پس از مرخصشدن یا دریافت خدمات در شما نمایان شد، باید به پزشک خود گزارش دهید.
بدانید که برای شناسایی عفونت نیاز به آزمایش خون و ادرار دارید.
بیشتر بخوانید: عفونت ادراری در بارداری، عفونتی پنهان اما خطرناک
این بیماری چگونه درمان می شوند؟
درمان این عفونتها به گونهی عفونت بستگی دارد و پزشک آنتیبیوتیک و استراحت در بستر را تجویز میکند. برای بهبود بیشتر و جلوگیری از کمآبی، پزشک یک رژیم غذایی سالم، مصرف مایعات و استراحت را سفارش میکند.
برای دریافت رژیم غذایی یا مشاورهی پزشک، میتوانید بدون آنکه وقت خود را تلف کنید با پزشکان و مشاوران ما در ارتباط باشید.
بیشتر بخوانید: رژیم لاغری مدیترانهای ۵ نکته طلایی در رابطه با آن
پیشگیری از عفونت های بیمارستانی
میتوان از گسترش عفونتهای بیمارستانی با رعایت موردهای زیر جلوگیری کنید:
- ضد عفونیکردن کامل پوست و تجهیزات
- شستن روتین دستها
- استفاده از تجهیزات حفاظتی مانند: ماسک صورت و دستکش
- عوضکردن منظم کاتترهای ادراری
- از بینبردن موهای نزدیک ناحیهی جراحی
- جلوگیری از دستزدن به زخم
- سیگارنکشیدن پیش از هر عمل جراحی؛ زیرا سیگارکشیدن خطر عفونت را افزایش میدهد
پس از هر عمل جراحی، از شما خواسته میشود که نفس عمیق بکشید و حرکت کنید تا به باز نگهداشتن ریههای خود کمک کنید.
همچنین هنگام ملاقات بیماران خود مراقب باشید؛ بهترین راه برای جلوگیری از انتشار میکروبها شستن دستهاست و اگر بیماری خاصی دارید، از آنها دیدار نکنید و در خانه بمانید. انجام این کارها برای جلوگیری از این بیماری میتواند خطر ابتلا به آن را تا ۷۰ درصد یا بیشتر کاهش دهد ولی با این حال، حذف ۱۰۰ درصد عفونتهای بیمارستانی غیر ممکن است.
بیشتر بخوانید: بیماری PSGN؛ عفونتی که در کمین کودکان است و ۶ عارضه آن
در پایان باید بگوییم که تشخیص و درمان زودهنگام برای عفونت بیمارستانی نیاز است و در بعضی موردها، HAI میتواند بهطور جدی خطر ابتلا به بیماریهای تهدیدکنندهی زندگی را افزایش دهد. این عفونتهای مضر میتواند از مصرف وسیلههای استریل نشده، رعایتنکردن بهداشت دست یا تماس بیمار با شخص بستری شده باشد.
توجه کنید که با رعایت موردهای گفته شده میشود از این بیماری و عارضههای آن جلوگیری کرد. اگر نیاز به مشاورهی پزشکی در این زمینه دارید و خودتان یا از نزدیکانتان به این بیماری مبتلا شدهاند، میتوانید یکی از پزشکان ما را انتخاب کنید و سلامت خود را بهبود ببخشید.
همچنین میتوانید از از مشاورهی محرمانهی نیتروطب استفاده کنید.
با دنبال کردن ما در فضای مجازی ( کانال تلگرام،کانال ایتا) می توانید از آخرین تخفیفها و رویدادهای مهم باخبر باشید.