کیست‌ها توده‌هایی کیسه‌مانند و پر از مایع هستند که ممکن است در هر نقطه‌ای از بدن ظاهر شوند و سلامت فرد را تحت تاثیر قرار دهد، محتوای کیست‌ها گاهی سفت و ژله‌ای و گاهی نرم و مایع هستند؛ در برخی خوش‌خیم و در برخی نیز بدخیم، در بعضی جاها توده‌ی سلولی یا عفونی هستند.
کیست ممکن است در اثر آسیب، عفونت و یا بیماری‌های دیگر به‌وجود بیاید، که بیشتر خوش‌خیم هستند، اما در صورت بروز عارضه ممکن است نیاز به درمان داشته‌باشند.
انواع کیست و ویژگی‌های ظاهری آن‌ها
کیست‌ها گونه‌های مختلفی دارند؛ بیشتر کیست‌ها خوش‌خیم یا غیر سرطانی هستند، شکل و ویژگی‌های ظاهری آن بسته به نوع و محل بروز آن‌ها متفاوت است.
کیست تخمدان
این عارضه کیسه‌ای پر از مایع است که در تخمدان ایجاد می‌شود، به‌طور هیچ علامتی ندارند و بسیار شایع هستند، بیشتر آن‌ها به‌طور طبیعی ایجاد می‌شوند و در عرض چند ماه بدون نیاز به هیچ درمانی از بین می‌روند. در برخی به علت ترشح تستوسترون باعث رشد موهای غیرطبیعی، به‌هم‌خوردن عادت ماهانه و از همه مهم‌تر نازایی شود یا در بعضی پاره شود و نیاز به جراحی داشته‌باشد.
تخمدان‌ها ۲ اندام بادامی شکل هستند که بخشی از دستگاه تناسلی زنان می‌باشند، در هر طرف رحم ۱ عدد وجود دارد؛ از وظایف اصلی تخمدان عبارتند از:
- به عنوان بخشی از چرخه قاعدگی درحدود هر ۲۸ روز یک تخمک آزاد می‌کند.
- ترشح هورمون‌های جنسی استروژن و پروژسترون؛ که نقش مهمی در تولید مثل دارند.
کیست تخمدان ممکن است هر دو تخمدان را به‌طور همزمان درگیر کند، یا ممکن است فقط یکی از تخمدان‌ها را درگیر خود کند.
علائم کیست تخمدان
کیست تخمدان ممکن است باعث بی‌نظمی در عادت ماهانه یا باعث دردشکم شدیدی شود که تنها در صورتی باعث ایجاد نشانه می‌شود که پاره شود، بسیار بزرگ باشد یا بپیچد و سپس خون‌رسانی به تخمدان‌ها را مسدود کند؛ در این صورت ممکن است بیمار نشانه‌های زیر را بروز دهد:
- درد لگن؛ این مورد می‌تواند از یک احساس کسل‌کننده، سنگین تا یک درد ناگهانی، شدید و تیز متغیر باشد.
- درد هنگام رابطه جنسی
- نیاز مکرر به ادرار کردن
- مشکل در تخلیه روده
- قاعدگی‌های نامنظم، یا قاعدگی‌های سبک‌تر از حد معمول، نفخ و شکم متورم
- بعد از کمی غذا خوردن احساس سیری می‌کنید.
- مشکل در باردار شدن؛ اگر چه باروری به‌ندرت تحت تاثیر کیستهای تخمدان قرار نمی‌گیرد.
بیشتر بخوانید: قاعدگی نامنظم؛ علت و ۱۱ روش پیشگیری از اختلال های پریود
اگر علامت‌های زیر را دارید باید به پزشک عمومی مراجعه کنید؛ در صورتی که:
- درد لگنی ناگهانی و شدید دارید
- در ناحیه شکم خود درد دارید و هم‌چنین احساس تهوع یا استفراغ دارید.
این نشانه‌ها گاهی‌وقت‌ها می‌تواند به دلیل یک بیماری زمینه‌ای مانند اندومتریوز نیز ایجاد شود.
اندومتریوز یا نابه‌جایی آستر رحم، به حالتی گفته می‌شود که سلول‌های مشابه با سلول‌های آستر رحم در بیرون از رحم رشد کنند، این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که غدد آستری (آندومتریال) و بستره رحم در بیرون از آستر رحم (آندومتر) و ماهیچه آن رشد کنند.
بیشتر کیستهای تخمدان غیر سرطانی (خوش‌خیم) هستند، اگرچه تعداد کمی از آن‌ها سرطانی (بدخیم) هستند.
نکته: کیستهای سرطانی در دوران یائسگی شایع‌تر هستند.
انواع کیست تخمدان
۲ نوع اصلی آن عبارتند از:
- کیستهای عملکردی تخمدان
از رایج‌ترین نوع این عارضه، کیستهای عملکردی هستند، توده‌هایی که به عنوان بخشی از چرخه قاعدگی ایجاد می‌شوند و بی ضرر و کوتاه مدت هستند.
- کیستهای پاتولوژیک تخمدان
این نوع بسیار کم‌تر رایج هستند،این عارضه در نتیجه رشد غیرطبیعی سلول‌های ایجاد می‌شوند.
بیشتر بخوانید: سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)؛ بررسی جامع تنبلی تخمدان
کیست سینه
زمانی که مایع در نزدیکی غدد سینه شما جمع می‌شود، ممکن است کیستهای خوش‌خیم ایجاد شوند، آن‌ها می‌توانند باعث درد یا حساسیت در لمس در ناحیه آسیب دیده شوند.
در روند ایجاد آن دو تغییر کلی در بافت سینه ایجاد می‌شود که در نهایت منجر به ضخیم‌شدن بافت و ایجاد کیسه‌های حاوی مایع در آن می‌شود.
علائم کیست سینه
- ایجاد توده‌ای در ناحیه سینه
- یک ناحیه از سینه شما به‌طور محسوسی در ظاهر با بقیه متفاوت است
- سایز توده تغییر می‌کند یا بزرگ‌تر می‌شود
- ترشح غیرطبیعی از نوک پستان
- ایجاد نوک پستان معکوس و فرورفته؛ در حالی که همیشه معکوس نبوده است
بیشتر بخوانید: سرطان سینه یا پستان؛ ۱۰ نشانه و هرآنچه باید بدانیم
کیست مخاطی
این عارضه یک توده پر از مایع است که وقتی غدد بزاقی با مخاط مسدود می‌شوند، روی لب یا دور دهان شما ایجاد می‌شوند؛ شایع‌ترین علت این نوع عبارتند از:
- گاز گرفتن لب
- پارگی غدد بزاقی
- بهداشت نامناسب دهان و دندان
- سوراخ‌شدن لب
این نوع توده‌ها اغلب خودبه‌خود از بین می‌روند؛ اما اگر به صورت مکرر این مشکل را دارید، ممکن است نیاز به درمان دارویی یا جراحی داشته‌باشید.
فولیکولیت (کیست مویی رشد کرده)
فولیکولیت عفونت فولیکول‌های مو است، این عارضه، نتیجه‌ی یک عفونت قارچی یا باکتریایی است و می‌تواند شبیه آکنه باشد، این کیستهای کاذب اغلب در کسانی که از روش‌های حذف موهای زاید مثل اپیلاسیون یا لیزر استفاده می‌کنند، دیده می‌شود.
هر منفذی روی پوست شما حاوی یک فولیکول مو است که برخی ریز و برخی درشت هستند، منفذها، سوراخ‌های کوچکی در پوست ما هستند که اجازه می‌دهند عرق و چربی به سطح پوست روی غدد برسند.
یکی از رایج‌ترین ضایعه‌ها در بین افراد، وجود کیست مویی یا سینوس پیلونیدال است، که با درگیر شدن با این بیماری، دچار مشکل‌های مختلفی می‌شوید، اما جای نگرانی ندارد چرا که امروزه راه‌های زیادی برای درمان و رهایی از این عارضه وجود دارد. درمان آن اگر زود تشخیص داده‌شود می‌تواند دارویی باشد یا جراحی و برداشتن ضایعه؛ نوع درمان بسته به نظر پزشک معالج شماست.
کیست بیکر
این عارضه یک کیسه متورم و پر از مایع درقسمت پشت زانو است؛ علت آن شامل اتفاق‌هایی است که مفصل زانو را تحت تاثیر قرار می‌دهد مانند آرتریت، التهاب ناشی از استرس مکرر یا آسیب غضروف.
بیشتر بخوانید: آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی چیست؟ + درمان خانگی
کیست بیکر می‌تواند باعث التهاب و درد و اختلال در حرکت زانوی بیمار شود.
این بیماری آسیب طولانی مدتی را ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند با درد و احساس ناراحتی همراه باشد، به‌ندرت ممکن است که پاره شود، سپس می‌تواند در ساق پا گسترش پیدا کند و منجر به کبودی در اطراف مچ پای بیمار شود.
فیزیوتراپی، تخلیه با سوزن یا جراحی و دارو همگی می‌توانند برای کمک به درمان این عارضه استفاده شوند، اگر درباره چگونگی انجام فیزیوتراپی یا نحوه‌ی انجام درمان آن سوال دارید، می‌توانید در قسمت کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
کیست پیلار
این عارضه یک برآمدگی خوش‌خیم، به رنگ پوست و گرد است که در زیر سطح پوست شما ایجاد می‌شود، آن‌ها بر روی پوست سر تاثیر می‌گذارند و باعث تجمع پروتیین در فولیکول مو می‌شوند، آن‌ها سرطانی نیستند اما می‌توانند به اندازه‌ای رشد کنند که ناراحت‌کننده باشند.
ممکن است بتوانید بعضی از ویژگی‌ها و علامت‌های آن را به تنهایی شناسایی کنید، اما باید برای تشخیص پزشکی و دقیق به پزشک متخصص مراجعه کنید، پزشک می‌تواند اطمینان حاصل کند که برآمدگی ایجاد شده کیست است یا نه.
درمان کیست
اینکه کیست‌ها نیاز به درمان دارند یا نه، به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- محل آن
- نوع آن
- آیا این عارضه باعث درد یا ناراحتی می‌شود؟
- آیا ملتهب یا عفونی است؟
تشخیص درست، کمک زیادی برای درمان این بیماری می‌کند، پزشک متخصص با بررسی نشانه‌های شما و مشاهده‌ی ویژگی‌های ظاهری کیست و سایر روش‌های کمک‌تشخیصی می‌تواند بهترین روش درمانی را برای شما پیشنهاد کند.
بیشتر بخوانید: فتق یا هرنی محل جراحی چیست؟ و ۷ نشانه آن
سخن پایانی
در این مقاله کیست‌ها، ویژگی‌های ظاهری و نشانه‌های آن‌ها را بررسی کردیم، امیدواریم که برای شما مفید واقع شده‌باشد، اگر راجع به هر کدام از آن‌ها نیاز به اطلاعات بیشتر و تخصصی‌تری دارید، می‌توانید از خدمات مشاوره آنلاین نیتروطب استفاده کنید و از بهترین متخصص ما مشاوره بگیرید.
اگر اطمینان ندارید که دچار این بیماری هستید یا نه و امکان مراجعه حضوری به پزشک را ندارید، می‌توانید با پزشک متخصص نیتروطب صحبت کنید و در صورت نیاز، می‌توانید یک عکس بگیرید و آن را برای پزشک خود ارسال کنید تا نوع عارضه و علت بیماری شما را تشخیص دهد، البته این کار صددرصد نیست و ممکن است بررسی بیشتر نیاز باشد.
با دنبال کردن ما در فضای مجازی ( کانال تلگرام،کانال ایتا) می توانید از آخرین تخفیف‌ها و رویدادهای مهم باخبر باشید.
