هر اندامی در بدن انسان از استخوان تا ریه‌ها، قلب، مغز، کلیه‌ها، کبد، پوست، معده و روده تحت تاثیر اسیدیته قرار می‌‌گیرد. به همین دلیل اگر بدن شما بیش از اندازه اسیدی باشد، قطعا احساس خوبی از این وضعیت نخواهید داشت. گاهی اوقات ممکن است خوردن بعضی از غذاهای عادی و معمولی برای ما مناسب نباشد. چرا که اسیدیته بعضی از محصولات بالاتر از بقیه است.
غذای اسیدی باعث ریفلاکس اسید، سوزش معده و سایر ناراحتی‌ها می‌شود. به همین دلیل بهتر است غذاهای اسیدی و قلیایی را به خوبی بشناسید و سعی کنید تا حد ممکن مصرف آنها را کاهش دهید. زمانی که بدن ما وارد حالت اسیدوز می‌‌گردد برای شکل گیری بیماری به محیطی خوب تبدیل می‌شود. زمانی که وضعیت قلیایی بدن در سطح مناسب حفظ گردد، التهاب مزمن که یکی از دلایل اصلی ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها می‌باشد کمتر تجربه خواهد شد. بنابراین در ادامه این مقاله همراه ما باشید چرا که قصد داریم غذاهای اسیدی و قلیایی چیست را بیشتر به شما توضیح دهیم.
PH متعادل چیست؟
مقدار pH متعادل یا همان pH نیوترال، برابر با ۷ می‌باشد. این به این معنی است که محلولی که مقدار pH آن برابر با ۷ است، نه اسیدی بوده و نه قلیایی می‌باشد، بلکه به محلول نیوترال معروف است. به عنوان مثال، آب خالص دارای pH متعادل بوده و محلول‌های اسیدی مانند اسید سولفوریک pH کمتر از ۷ داشته و محلول‌های قلیایی مانند آهن آلومینات pH بیشتر از ۷ دارند.
تفاوت اسیدی یا قلیایی بودن PH بدن
بدن انسان برای اینکه دارای عملکرد خوبی باشد، بایستی PH آن به صورت خفیف قلیایی باشد. زمانی که بدن اسیدی می‌شود، محیط مناسبی برای رشد باکتری و مخمر‌ها و ایجاد می‌شود. زمانی که بدن بیش از اندازه اسیدی باشد، از ارگانیسم‌های حیاتی و استخوان‌ها مواد معدنی لازم خود را جذب نموده و اسید را خنثی می‌کند.
به همین خاطر، ذخایر معدنی بدن ازجمله کلسیم، سدیم، پتاسیم و منیزیم قادر هستند به صورت خطرناکی کم و سبب آسیب شوند که این اثرات ممکن است تا سال‌ها در بدن باقی بماند. اما مصرف مواد غذایی قلیایی یک راه حلی برای پایین آوردن میزان خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن، افزایش انرژی بدن و کاهش چربی‌های زائد است.
بنابراین حتما باید مواد غذایی قلیایی مصرف کنید تا اثرات مواد غذایی اسیدی و بعضی از عادت‌هایی که بدن را اسیدی می‌نمایند و PH آن را پایین می‌آوردند را خنثی نموده و بدن را به تعادل برسانند.
غذاهای اسیدی و قلیایی چیست؟
غذاهای اسیدی و قلیایی بر اساس خاصیت شیمیایی که دارند به دودسته تقسیم بندی می‌شوند. این خاصیت شیمیایی، باتوجه به میزان PH یا همان اسیدیته و قلیایی بودن هر غذا مشخص می‌شود.
بدن ما دارای یک PH خاص می‌باشد که در محدوده مشخصی باید باقی بماند تا عملکردهای متابولیک و سلولی به‌خوبی انجام شود. از لحاظ فنی، pH اندازه‌گیری غلظت یون هیدروژن در محلول می‌باشد. مقیاس pH بین ۰ تا۱۴ است. PH خنثی، ۷،۰ می‌باشد. هرچه PH بالاتر از ۷ باشد، قلیایی یا بازی خواهد بود، درحالی‌که PH کمتر از ۷، اسیدی می‌باشد. پس:
غذاهای اسیدی غذاهایی می‌باشند که در PH پایین‌تر از ۷ قرار دارند. و غذاهای قلیایی غذاهایی می‌باشند که در PH بالاتر از ۷ قرار دارند. بیشتر از تمامی عوامل دیگر، تغذیه می‌تواند بر PH بدن تأثیر بسیار زیادی بگذارد. تحقیقات نشان داده است که بسیاری از مواد غذایی غیر قلیایی، به‌عنوان مثال غذاهای پرپروتئین، مواد غذایی با اسیدیته بالا، آب‌لیمو و می‌توانند سبب افزایش اسیدیته بدن شده و احتمال ابتلا به بیماری‌های گوناگون را افزایش دهند.
در واقع، بدن با تولید یک ماده قلیایی برای حفظ تعادل pH خود، عکس‌العمل نشان می‌دهد. اگر اسیدیته بالا باشد، بدن مجبور می‌شود بیشتر از این ماده قلیایی را تولید کند تا بتوانر تعادل خود را حفظ کند. برای مثال یکی از عواملی که می‌تواند موجب افزایش اسیدیته بدن شود، مصرف زیاد غذاهای پروتئینی می‌باشد.
اما مصرف غذاهایی همچون میوه‌های قلیایی و سبزی‌ها می‌تواند به کاهش اسیدیته کمک کرده و برای سلامتی بدن مفید باشد.
با توجه به اینکه ممکن است غذاهایی با PH اسیدی باعث تولید اسیدهای قوی در بدن شود، این امر می‌تواند باعث بروز بیماری‌های گوناگون همچون دیابت، سرطان و بیماری‌های قلبی شود، همچنین، عدم تعادل بین مصرف غذاهای قلیایی و اسیدی باعث به وجود آمدن مشکلاتی از جمله سردرد، تشدید درد مفاصل، ضعف عمومی و خستگی می‌شود. به عنوان مثال زخم معده زمانی ایجاد می‌شود که لایه ضخیم مخاطی که سبب محافظت از مایعات گوارشی معده می‌شود، کاهش یابد. در نهایت اسیدهای گوارشی به بافت‌های درون معده آسیب زده و آنها را زخم می‌کنند.
لیست غذاهای قلیایی
غذاهای قلیایی شامل بیشتر سبزیجات مانند کلم، کلم‌پیچ، کلم‌بروکلی، کرفس، کاهو، خیار، اسفناج، کرفس، جعفری، تره، سبزیجات دریایی، سبزی خردل، بامیه، چیا، فلفل‌دلمه‌ای، محصولات و غلات فرآوری نشده ازجمله برنج قهوه‌ای، گندم کامل و جو، اغلب لوبیاها مثل، لوبیاسبز، لوبیاسفید، تمام لوبیاهای جوانه‌زده، عدس، سیب‌زمینی، بادمجان، پیاز و سیر، آب‌میوه‌های طبیعی (بدون شکر) و اغلب میوه‌ها مثل آووکادو، لیمو، پرتقال، خرمالو، انگور، توت، سیب و هندوانه، آجیل‌ها و دانه‌ها.
محصولات پروبیوتیک و محصولات تخمیر شده، مانند کمپوت، کره، کیک، آب‌هایی با pH بالا مانند آب چشمه و آب‌های معدنی، روغن‌های گیاهی مانند روغن‌زیتون، آووکادو و روغن کنجد و مواد خوراکی دیگر مانند دوغ، رب انار، سفیده تخم‌مرغ، قارچ، چغندر، خرما، کشمش، مویز سیاه، انواع چای سبز، نعناع، هل، زنجبیل و فلفل سیاه و چربی‌های طبیعی مانند روغن‌زیتون، نشاسته‌ها، کره، خامه، شیر و قندها می‌باشند.
لیست غذاهای اسیدی
لیست غذاهای اسیدی شامل غذاهای پر پروتئین، محصولات گوشتی، مکمل‌های حاوی پروتئین حیوانی همچون گوشت گوسفند، گوشت قرمز و گوشت‌های فراوری شده، مانند گوشت بوقلمون، گاو و قرقاول، گوشت مرغ، غذاهای دریایی، ماهی و ماهی‌های چرب، انواع پنیر (به‌ویژه پنیر پارمسان، پنیر کاتج و پنیر چدار ) ماست، غذاهای پروتئینی همچون سویا، تخم‌مرغ، لوبیا، نخود، مغز بادام و گردو، بادام زمینی و فندق
غذاهای سرخ شده و چرب، میوه‌هایی مانند هلو و آلو، انگور، لیموترش، گریپ‌فروت و پرتقال، انار و آب انار، بلوبری، آب‌نارنج، غذاهای فراوری شده با سدیم بالا، انواع سس تند مانند سس‌هایی با سدیم بالا و سس فلفل، گوجه و رب گوجه، برخی از غذاهای نشاسته‌ای مانند تکه‌های جو دوسر یا گرانولا، برنج قهوه‌ای، نان سفید، پاستا، غذاهای گندم کامل، ماکارونی، برنج سفید، آرد گندم، کاکائو، شکلات، شیرینی‌ها، بستنی، شکر قهوه‌ای، مربا، ژله، آب گازدار، آب‌میوه با شکر، نوشیدنی‌های حاوی کافئین، نوشابه، شیرین‌کننده‌های مصنوعی (قند)، نوشیدنی‌های گازدار، غلات، نوشیدنی‌های انرژی زا، سماق، جوش‌شیرین، نعنا، زرشک، نبات، سرکه، سمنو، زیتون شور، ترشی و عسل می‌باشند.
دستور العمل‌های استفاده از غذاهای اسیدی و قلیایی چیست؟
رعایت تعادل بین مصرف غذاهای اسیدی و قلیایی به منظور حفظ تعادل pH بدن بسیار مهم و ضروری است. شما می‌توانید برای استفاده مناسب از غذاهای اسیدی و قلیایی نکات زیر را رعایت کنید:
- تنوع در رژیم غذایی
باید در مصرف سبزیجات، میوه‌ها، پروتئین‌ها، غلات و دیگر مواد غذایی تنوع ایجاد کنید.
- مصرف غذاهای قلیایی
باید سعی کنید که در رژیم غذایی، بیشتر از غذاهای قلیایی استفاده کنید. به عنوان مثال، می‌توانید بیشتر از سبزیجات و میوه‌های قلیایی مثل هویج، آووکادو، خیار، سیب‌زمینی، کرفس و غیره استفاده کنید.
- مصرف غذاهای اسیدی
باید مصرف غذاهای اسیدی همچون گوشت، مرکبات، ماهی و سایر منابع پروتئینی را کاهش دهید.
- مصرف آب بیشتر
باید همیشه مایعات کافی همچون نوشابه، آب، چای و غیره را مصرف کنید، چرا که آب کمک می‌کند تا تعادل pH بدن ب۶ خوبی حفظ شود.
- مصرف مکمل‌های قلیایی
در صورت نیاز، شما می‌توانید از مکمل‌های قلیایی همچون بیکربنات سدیم استفاده نمایید، اما توصیه می‌شود که قبل از مصرف مکمل، با پزشک خود مشورت کنید.
به طور کلی باید برای حفظ تعادل pH بدن، به تنوع در رژیم غذایی توجه کنید و میزان مصرف غذاهای اسیدی و قلیایی را تنظیم نمایید.
فواید خوردن غذاهای قلیایی چیست؟
غذاهای قلیایی برای سلامت بدن دارای فواید بسیار زیادی که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- حفظ تعادل pH بدن
یکی از فواید مصرف غذاهای قلیایی این است که می‌تواند به حفظ تعادل pH بدن کمک کند، چون این غذاها باعث ایجاد تعادل بین قلیاییته و اسیدیته در بدن می‌شوند.
- ضد التهاب
برخی از غذاهای قلیایی همچون میوه‌ها و سبزیجات دارای خاصیت ضد التهابی می‌باشند که می‌توانند در بدن به کاهش التهاب‌ها کمک کنند.
- کاهش خطر بیماری‌های قلبی
مصرف غذاهای قلیایی می‌تواند به پایین آوردن خطر بیماری‌های قلبی و عروقی کمک کند، چون این غذاها شامل مواد مغذی مفیدی همچون آنتی‌اکسیدان و فیبر هستند.
- حفظ سلامت استخوان
از دیگر فواید مصرف غذاهای قلیایی می‌توان به حفظ سلامت استخوان اشاره کرد. چون این غذاها دارای مقدار مناسبی از کلسیم می‌باشند.
- کاهش خطر بیماری‌های روده
مصرف غذاهای قلیایی می‌تواند به پایین آوردن خطر بیماری‌های سیستم گوارشی و روده کمک کند. چون این غذاها دارای مواد مغذی و فیبر مفیدی هستند که می‌توانند به سلامت روده کمک کنند.
لازم به ذکر است که مصرف غذاهای قلیایی می‌تواند به بهبود عملکرد بدن و حفظ سلامت آن کمک کند. با این حال، باید برای نتایج بهتر توجه داشته باشید که نباید مصرف غذاهای قلیایی را به طور کامل از رژیم غذایی خود حذف کنید.
خطرات مصرف بیش از حد غذاهای اسیدی چیست؟
مصرف بیش از اندازه غذاهای اسیدی می‌تواند برای بیشتر افراد باعث ایجاد خطرات جدی شود که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- افزایش خطر بیماری‌های قلبی
مصرف بیش از اندازه غذاهای اسیدی می‌تواند سبب افزایش سطح کلسترول خون شده و خطر بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش دهد.
- افزایش خطر بیماری‌های کلیوی
مصرف زیاد غذاهای اسیدی می‌تواند بر روی سیستم کلیوی سبب ایجاد فشار شود و خطر به وجود آمدن بیماری‌های کلیوی را نیز افزایش دهد.
- افزایش خطر بیماری‌های استخوانی
مصرف زیاد غذاهای اسیدی می‌تواند در بدن باعث کاهش جذب کلسیم شود و خطر بروز بیماری‌های استخوانی همچون اوستئوپوروز را افزایش دهد.
- افزایش خطر بروز التهاب‌های مزمن
مصرف زیاد غذاهای اسیدی می‌تواند در بدن باعث ایجاد التهاب‌های مزمن شود. التهاب‌های مزمن نیز می‌توانند باعث بروز بیماری‌های گوناگونی همچون آسم، آرتروز، سرطان و آلزایمر شوند.
- افزایش خطر بروز اختلالات خواب
مصرف زیاد غذاهای اسیدی می‌تواند سبب ایجاد اختلالات خواب شده و باعث بروز مشکلاتی از جمله افسردگی، خستگی و اضطراب شود.
به منظور حفظ سلامت بدن و پیشگیری از خطرات مصرف بیش از حد غذاهای اسیدی، باید توجه داشته باشید که باید در مصرف آنها محدودیت‌هایی را رعایت کرده و در رژیم غذایی تنوع ایجاد کنید.
آیا باید غذاهای اسیدی را برای حفظ سلامت بدن، از رژیم غذایی حذف کرد؟
خیر، لازم نیست تا برای حفظ سلامت بدن غذاهای اسیدی را به طور کامل از رژیم غذایی خود حذف کنید. در واقع، بعضی از غذاهای اسیدی همچون ماهی‌های چرب و مرکبات، دارای مواد مغذی بسیار مهمی هستند که برای حفظ سلامت بدن لازم و ضروری می‌باشند.
یکی از بهترین روش‌ها برای حفظ تعادل pH بدن، تعادل در مصرف غذاهای قلیایی و اسیدی می‌باشد. به عنوان مثال شما می‌توانید با مصرف سبزیجات و میوه‌هایی که خاصیت قلیایی دارند، در مصرف غذاهای اسیدی همچون گوشت و مرکبات تعادل بدن خود را حفظ کنید. همچنین، برای حفظ تعادل pH بدن، باید توجه داشته باشید که در مصرف غذاهای اسیدی و قلیایی محدودیت‌هایی را رعایت کرده و در رژیم غذایی تنوع حاصل کنید. بهتر است برای دریافت بهترین نتیجه، با پزشک خود مشورت نمایید تا بتوانید برای خودتان رژیم غذایی مناسب را طراحی کنید.
با دنبال کردن ما در فضای مجازی ( کانال تلگرام، کانال ایتا) می توانید از آخرین تخفیف‌ها و رویدادهای مهم باخبر باشید.
جمع بندی
در این مطلب انواع غذاهای قلیایی و اسیدی را به طور کامل برای شما توضیح دادیم. غذاهای اسیدی آن دسته غذاها را شامل می‌شوند که ph پایین تر از ۷ را دارند، غذاهای قلیایی نیز شامل غذاهایی هستند که دارای ph بالاتر از ۷ هستند. نکته‌ای که حتما باید حواسمان در انتخاب مواد غذایی به آن باشد این است که در انتخاب مواد غذایی حتما بایستی به میزان و سطح اسیدی و قلیایی بودن بدن دقت کنیم و براساس آن غذاهای خود را انتخاب نماییم.
