سرطان سینه یا پستان دومین سرطان شایع در دنیا است، این سرطان اکثرا در میان بانوان دیده می‌شود به صورتی که آمارها نشان می‌دهند که از هر ۸ زن در دنیا یک نفر به این بیماری مبتلا می‌گردد. بنابراین بهتر است این بیماری را بیشتر و بهتر بشناسیم و با راه‌های پیشگیری و مقابله با آن آشنا باشیم. به همین علت ما در این مقاله قصد داریم شما را به صورت کامل با سرطان سینه یا پستان آشنا کنیم برای آشنایی بیشتر با این موضوع در ادامه مطلب با ما همراه شوید.
سرطان سینه یا پستان
سلول‌های بدن همیشه در حال تکثیر و جانشینی می‌باشند، ولی بعضی وقت‌ها تکثیر این سلول‌ها بیشتر از حد طبیعی می‌شود و به صورت نامنظم و غیر قابل کنترل به تکثیر شروع می‌کنند و سرانجام موجب ایجاد توده‌های سرطانی می‌شوند. در صورتی که این توده‌ها در اطراف بافت سینه و یا گره‌های لنفاوی اطراف سینه، ازجمله زیر بغل و یا ناحیه ترقوه رشد نمایند اصطلاحا به آن سرطان سینه می‌گویند.
بیشتر بخوانید: بیماری سرطان؛ صفر تا ۱۰۰ نشانه ها، پیشگیری و درمان
علت سرطان سینه
دلیل پیدایش سرطان سینه اکثرا در سابقه خانوادگی نهفته است. به صورت کلی زنانی که در افراد درجه یک و دو ازجمله مادر و خواهر و خاله خود این عارضه را مشاهده می‌کنند نیاز است نسبت به این بیماری احتیاط کنند. ولی به غیر از ژنتیک سایر علت‌ها نیز برای این بیماری موجود هستند.
علت سرطان سینه در زنان می‌تواند به خاطر افزایش سن و سن باروری باشد.
خانم‌هایی که در سن کم، عادت ماهیانه می‌شوند و یا در سن بالا یائسه می‌شوند و هم‌چنین زنانی که به بارداری دیرتر اقدام می‌کنند و به مدت طولانی از روش‌های کنترل بارداری و قرص‌های هورمونی ضد بارداری استفاده می بیشتر در معرض ابتلا به بیماری سرطان سینه یا پستان هستند.
هم‌چنین دلایل دیگری ازجمله عدم ورزش و تحرک کم، اضافه وزن، رژیم غذایی نادرست و مصرف الکل و دخانیات نیز قادر هستند از سایر علت‌های ابتلا به این بیماری باشند.
نشانه‌های سرطان سینه
امکان دارد برای شما نیز پیش بیاید که احساس توده در بافت سینه یا درد را داشته باشید.
از معروف ترین نشانه‌های سرطان سینه یا پستان در زنان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- احساس توده در زیر بغل و یا داخل سینه
- متفاوت بودن سایز دو پستان
- تغییر شکل در پستان‌ها
- ترشح شدن مایعات و چرک و خون از نوک سینه
- تغییر در رنگ و اندازه نوک پستان
- مشاهده تو رفتگی یا برآمدگی در نوک پستان
- تغییر یافتن پوست سینه
- احساس درد در بافت پستان
- احساس خارش یا سوزش در نوک پستان
- پوسته پوسته شدن نوک پستان
انواع سرطان سینه یا پستان
امکان دارد این سوال برای شما نیز پیش بیاید که آیا سرطان سینه تنها به یک شکل خود را نشان می‌دهد یا اینکه انواع مختلفی دارد؟ در پاسخ این سوال باید بگوییم که سرطان سینه یا پستان با توجه به مکان تشکیل توده سرطانی در سینه و نوع خوش خیم یا بدخیم بودن آن انواع مختلفی دارد که دو نوع رایج و مهم آن را در ادامه معرفی می‌کنیم:
- کارسینوم واکتال تهاجمی
این نوع سرطان سینه یا پستان، مجاری حمل شیر تا نوک پستان را درگیر می‌نماید. سرطان کارسینوم واکتال تهاجمی دارای علائم چندانی نیست و در بعضی موارد موجب ایجاد توده در بافت سینه می‌شود. هم‌چنین موجب ترشح از نوک پستان نیز می‌گردد این سرطان را به کمک ماموگرافی می‌توان تشخیص داد.
- کارسینوم لوبلار تهاجمی
سرطان کارسینوم لوبلار تهاجمی در غده‌های تولید کننده شیر به وجود می‌آید و اکثرا دارای علائم نیست به همین علت با ماموگرافی قابل تشخیص نمی‌باشد و تنها توسط نمونه برداری می‌توان به‌وجود آن پی برد.
انواع دیگر سرطان سینه یا پستان شامل نوع التهابی، سرطان پستان متاستاتیک، پاپیلاری پستان و سه گانه هستند که نسبت به این دونوع سرطان از ابتلای کمتری برخوردار هستند.
درمان سرطان سینه
روش‌های درمان سرطان سینه یا پستان مثل تمام سرطان‌ها به شیمی درمانی و پرتو درمانی محدود می‌شوند. ولی گاهی نیز با انجام عمل جراحی، بافت سرطانی از بدن جدا می‌گردد. در جراحی سرطان سینه بعضی وقت‌ها نیاز است که سینه هم تخلیه شود که در صورتی که شخص بخواهد به کمک عمل‌های زیبایی این فقدان قابل جبران می‌باشد. بعد از انجام عمل جراحی بیمار نیاز است تحت شیمی درمانی و پرتو درمانی قرار بگیرد، تا سلول‌های سرطانی باقی مانده قادر نباشند دوباره رشد نمایند یا به سایر بافت‌های اندام‌های دیگر بدن برسند و به آن‌ها آسیب بزنند.
شیمی درمانی سرطان سینه به دو صورت خوراکی و تزریقی به بیمار مبتلا به سرطان سینه داده می‌شود.
شانس درمان سرطان سینه یا پستان نسبتا زیاد است.
در صورتی که بیمار تا دو سال بعد از عمل سرطان سینه یا پستان طاقت بیاورد و بدن او مقاومت نماید و سلول‌های سرطانی دیگری تولید نگردد احتمال بازگشت سرطان کاهش می‌یابد. ولی اگر تا پنج سال بعد از جراحی سلول سرطانی در بدن بیمار پیدا نشود احتمال بازگشت سرطان بسیار کاهش می‌یابد و حال بیمار رو به بهبود خواهد بود.
- درمان گیاهی سرطان سینه یا پستان
درمان‌های گیاهی مسلما قادر نیستند به صورت قطعی بافت سرطانی را حذف نمایند. ولی می‌توانند یک عامل یاری دهنده و پیشگیرانه برای بعد از عمل جراحی به حساب بیایند.
مواد گیاهی ازجمله سویا، کلم، برنج قهوه‌ای، زیتون، نان و غلات سبوس دار و ماهی آزاد در کاهش تولید سلول‌های سرطانی بسیار تاثیر گذار هستند.
- نقش ورزش در درمان سرطان سینه
ورزش و تحرک موجب سوزاندن کالری و در پی آن موجب کاهش تولید استروژن می‌گردد.
تشخیص سرطان سینه
با توجه به همه توضیحات داده شده اینجا این سوال پیش میاد که سرطان سینه رو چگونه شناسایی می‌کنند؟ برای شناسایی این نوع سرطان روش‌هایی وجود دارند که در ادامه آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
- خودآزمایی سینه
بر اساس آمارها، می‌توان گفت که ۹۰ درصد سرطان سینه توسط خود فرد با بررسی و خودآزمایی سینه قابل تشخیص می‌باشد. به همین علت، توجه کردن به علائم و تغییرات در سینه خیلی حائز اهمیت است.
لازم به ذکر است که خودآزمایی سینه را باید به صورت مرتب انجام داد.
بهترین زمان برای انجام خودآزمایی پستان‌ها، ۲ یا ۳ روز بعد از دوره قاعدگی است.
در این مدت، پستان‌ها به دلیل کاهش هورمون‌ها، کمتر حساس و فشرده هستند و احتمال تشخیص توده کاذب در سینه در این مدت کاهش می‌یابد.
نحوه تست سرطان سینه در منزل و خودآزمایی سینه به این صورت است که می‌بایست در مقابل یک آینه قرار بگیرید و دست‌ها را آویزان در دو طرف بدن و پس از آن در بالا و سپس به طرف جلو بکشید و به اندازه‌های دو پستان دقت نمایید. بعد به پشت دراز کشیده و یکی از دست‌های خود را بالا ببرید و با آخرین بند سه انگشت میانی به آهستگی داخل سینه را به آرامی و به صورت دایره مانند در سمت عقربه‌های ساعت لمس نمایید و کل سینه را بررسی کنید.
سپس کشاله‌های زیر بغل را نیز به همین صورت لمس نمایید. در آخر نوک سینه‌ها را نیز بررسی کنید و از نداشتن ترشحات مطمئن گردید.
- ماموگرافی
ماموگرافی یک نوع عکس برداری از پستان‌هاست که با اشعه ایکس قابل انجام است. بعضی از انواع سرطا‌ن‌های سینه در همان موقع آغازین با ماموگرافی قابل تشخیص هستند، به همین دلیل به همه زنان بالای چهل سال توصیه می‌گردد که هر سال یک بار برای انجام ماموگرافی به دکتر مراجعه کنند. ولی بعضی از انواع سرطان سینه یا پستان را نمی‌توان با ماموگرافی تشخیص داد که برای تشخیص آن هم از روش دیگری باید استفاده کرد.
- نمونه برداری
برای تشخیص قطعی سرطان سینه باید از روش نمونه برداری یا بیوپسی استفاده کرد. در این روش با تزریق یک سوزن به بافت سینه مقدار کمی از بافت توده را از سینه خارج کرده و آن را مورد آزمایش قرار می‌دهند. چنانچه شکل سلول‌های بافت سینه در زیر میکروسکوپ غیر عادی باشد، شخص مبتلا به سرطان سینه می‌باشد.
سرطان سینه یا پستان در دوران بارداری و شیردهی
احتمال پیدایش سرطان پستان در دوران بارداری با این که کم می‌باشد ولی باید به آن دقت کرد. در این دوران طبق افزایش هورمون‌ها پستان‌ها کمی بزرگتر می‌شوند، و امکان دارد این اتفاق تشخیص توده در بارداری را با مشکل رو به رو کند.
هم‌چنین احتمال انجام ماموگرافی برای جنین خطرناک بوده و تنها روش تشخیص، نمونه برداری از بافت سینه می‌باشد.
درمان سرطان سینه یا پستان در دوران بارداری با توجه به تشخیص پزشک ممکن است به پس از بارداری موکول گردد تا بیمار بتواند از شیمی درمانی و پرتو درمانی بعد از عمل با خیالی راحت استفاده نماید.
جلوگیری از سرطان سینه یا پستان
همانطور که می‌دانید پیشگیری بهتر از درمان است، چراکه اگر بتوان بیماری را در مرحله‌های اول و با شدت کمتری کشف نمود احتمال درمان بسیار زیاد است. جهت پیشگیری از سرطان سینه چند توصیه به خانم‌ها می‌شود که این توصیه‌ها عبارتند از:
- زنان بالاتر از چهل سال هر سال ماموگرافی را تحت نظر پزشک متخصص انجام دهند.
- تمام خانم‌ها نیاز است خودآزمایی سینه را هر ماه انجام دهند.
- ورزش و تحرک را در برنامه زندگی خود بگنجانید.
- غذاهای حاوی فیبر مصرف کنید.
- از مصرف الکل و دخانیات پرهیز نمایید.
- بارداری را به عقب نیاندازید.
- در صورت تولد نوزاد، او را با شیر خود تغذیه نمایید.
- از سوتین‌های مناسب و راحت استفاده نمایید.
- در ساعتی از شبانه روز به ویژه موقع استراحت سوتین خود را دربیاورید.
آیا سرطان سینه تنها در زنان دیده می‌شود؟
در جواب باید گفت، این نوع از سرطان فقط در زنان دیده نمی‌شود. آزمایشات نشان می‌دهند که این بیماری برای مردها هم روی می‌دهد، ولی امکان آن نسبت به بانوان خیلی کمتر است. این مقدار حدود یک درصد می‌باشد. علائم سرطان پستان در آقایان مثل زنان با علامت‌هایی مثل احساس توده، قرمزی، تورم، سوزش و خارش به وجود می‌آید.
جمع بندی
به صورت کلی می‌توان گفت که سرطان سینه در زنان بسیار رایج است و علت‌های بسیاری ازجمله ژنتیک و سبک زندگی در بروز این بیماری نقش دارند. زنان می‌بایست همیشه از روش‌های پیشگیری استفاده کنند تا در مرحله‌های اولیه متوجه بیماری شده و به این ترتیب روند درمان را سریع تر و با پاسخ‌دهی بهتری دنبال نمایند.
