سرطان حنجره یا گلو از آن دسته سرطانهایی میباشد که در سریعترین زمان ممکن باید درمان آن را آغاز کرد. لازمه این کار شناخت عوارض و علائمی است که سرطان حنجره برای شما به جای میگذارد. این سرطان به سرطان تارهای صوتی، جعبه صدا و سایر قسمتهای گلو همچون لوزهها، حلق و دهان اشاره دارد. اغلب بیماری سرطان حنجره به دو دسته تقسیم میشوند که از جمله آنها میتوان به سرطان حلق و سرطان حنجره اشاره کرد. در مقایسه با سایر سرطانها، سرطان گلو نسبتا غیرمعمول است. اگر میخواهید بیشتر با سرطان حنجره آشنا شوید تا آخر این مقاله با ما همراه شوید.
سرطان حنجره چیست؟
حنجره بخشی از گلو میباشد که به آن جعبه صدا نیز گفته میشود. تارهای صوتی که در این بخش وجود دارند با جریان هوا مرتعش شده و باعث تولید صدا میشوند. بنابراین باید گفت که حنجره به افراد کمک میکند تا حرف بزنند، نفس بکشند و بلع داشته باشند. سرطان حنجره نوعی تومور میباشد که بر روی بافتهای حلق و گلو با رشد غیرقابل کنترل سلولی اثر منفی میگذارد. تکثیر سلول سرطانی بدخیم میتواند به بافت حنجره حمله کرده و بیماری تومور حنجره را ایجاد کند.
علائم سرطان حنجره
با توجه به تحقیقاتی که در این زمینه به دست آمده است، مشخص شده است که در افراد بالای ۵۰ سال علائم سرطان حنجره بیشتر مشاهده شده است. همچنین افرادی که سیگار مصرف میکنند نیز بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند. اما افراد با ترک کردن سیگار میتوانند درصد مبتلا شدن به این بیماری را کاهش دهند. لازم به ذکر است که، یکی از مهمترین علائم سرطان حنجره زبری و خشونت صدا است. سایر علائم سرطان حنجره شامل موارد زیر میباشند:
- گلو درد
- خشونت صدا
- سرفه
- تورم در قسمت گلو
- مشکل در بلع غذا
- کاهش وزن
- تغییر اندازه غدد لنفاوی
- مشکلات تنفسی
دلایل ایجاد سرطان حنجره
در بسیاری از موارد دلایلی که باعث ایجاد سرطان حنجره میشوند مشخص نیست. اما بر اساس مطالعات انجام شده مواردی که در ادامه ذکر میشوند عواملی هستند که میتوانند خطر ابتلا به سرطان حنجره را افزایش دهند. این موارد عبارتند از:
- باید از مصرف پیپ، سیگار و قلیان خودداری کنید. چون مواد شیمیایی خطرناکی که در این محصولات وجود دارند از دلایل اصلی جهشهایی میباشند که باعث ایجاد سلولهای سرطانی در حنجره میشوند.
- نوشیدن الکل به مقدار زیاد
- جویدن تنباکو
- مجاورت در برخی مواد شیمیایی همچون آزبست رنگ، دود چوب، گرد و خاک
- رفلاکس اسید از معده به طرف مری
- عدم مصرف سبزیجات و میوه به میزان لازم
- مصرف بیش از حد غذاهای فرآوری شده
- بعضی از بیماریهای ژنتیکی همچون کم خونی فانکونی
- ویروس پاپیلومای انسانی
- سابقه ابتلا به سرطان حنجره در یکی از اقوام نزدیک
نحوه تشخیص سرطان حنجره
به طور کلی می توان برای تشخیص سرطان حنجره از معاینه فیزیکی کمک گرفت به این صورت که برای معاینه حنجره و هیپوفارنکس از یک لارنگوسکوپ ساده در کلینیک گوش، حلق و بینی استفاده میشود. میتوان در صورت نیاز به مشاهده دقیق تر حنجره، از آندوسکوپ سرپایی استفاده نمود.
ممکن است گاهی انجام آندوسکوپی حنجره به دلیل تفاوتهای ساختاری سخت بوده یا خود بیمار نسبت به آن حساس باشد. اما میتوان به جای آن از آندوسکوپی فیبر نوری استفاده نمود. علاوه بر معاینه اولیه سرپایی، باید بازرسی محل ضایعه و یک معاینه فیزیکی کامل را هم انجام داد. در این معاینات موارد زیر بررسی خواهند شد:
- بررسی طبیعی بودن یا نبودن طرح کلی غضروف تیروئید و غضروف کریکوئید
- وجود یا عدم وجود لنفادنوپاتی دهانه رحم
- بررسی وسعت تومور ایجاد شده
در صورت مشکوک بودن به سرطان حنجره، حتی اگر ضایعات کوچک باشند، میتوان آندوسکوپی مستقیم حنجره را توسط میکروسکوپ جراحی انجام داد.
بیوپسی از ضایعه میتواند جهت تعیین تشخیص انجام گردد. علاوه بر بررسی محل اولیه، وسعت و اندازه تهاجم بافت اطراف، از ازفاگوسکوپی و برونکوسکوپی برای ارزیابی اینکه آیا تومور به سایر قسمتهای بدن متاستاز کرده اند یا خیر استفاده میگردد.
علاوه بر این، برخی از معاینات تصویربرداری همچون اسکن MRI، اسکن توموگرافی کامپیوتری و غیره برای میزان تهاجم و تفسیر اندازه تومور به سایر قسمتهای بدن و غدد لنفاوی تجویز خواهد شد. همچنین به منظور تشخیص متاستازهای دوردست، انواع دیگر تصاویر رادیوگرافی نیز الزامی هستند.
درمان سرطان حنجره
به طور کلی میتوان درمان این سرطان را به سه دسته تقسیم بندی کرد:
پرتو درمانی، جراحی و درمان ترکیبی.
در گذشته افراد اعتقاد داشتند که فقط جراحی میتواند سرطان حنجره را به طور کامل و موثر درمان کند. در پایان قرن نوزدهم رادیوتراپی به تدریج ظهور کرد و تا به امروز توانسته است در بیماران مبتلا به سرطان حنجره درمان موثری باشد.
- پرتو درمانی
به طور کلی، بزرگترین مزایای رادیوتراپی حفظ عملکرد و ساختار حنجره میباشد که به بیمار اجازه میدهد تا بتواند صدای خود را حفظ کند. پرتودرمانی در میان ۷۳۴ مورد بدخیم شناخته شده در یک سال برای درمان سرطان زودرس حنجره با ۶۳.۴۹ درصد شایعترین مورد بوده است.
پرتودرمانی برای سرطان حنجره زودرس، در بیمارانی با توزیع سطحی و گسترده سرطان به خصوص برای بیمارانی که با درمان جراحی ساختار تارهای صوتی آنها تغییر میکند و در نتیجه کیفیت صدای آنها کاهش مییابد، مناسب است. برعکس، در بعضی از بیمارانی که سرطان حنجره آنها با جراحی ساده قابل درمان است، نیاز به پرتو درمانی ندارند.
علاوه بر این، پرتودرمانی هنوز دارای درجه خاصی از قدرت تخریبی میباشد که باعث ایجاد عواقبی همچون کم مزه شدن، خشکی دهان، دیسفاژی، نکروز پرتوی بافت و موکوزیت حاد حنجره میشود، همچنین باعث به وجود آمدن زخم در بافت تارهای صوتی و گرفتگی صدا میشود. به دلیل پرتودرمانی عملکرد غدد کاهش یافته و باعث خشکی گلو در بیمار میشود. اگر تارهای صوتی فاقد ترشح باشند، عملکرد تارهای صوتی هم تحت تأثیر قرار میگیرد. ناگفته نماند، بیماران جوان برای پرتودرمانی مناسب نمیباشند.
- جراحی
سه نوع جراحی برای درمان سرطان حنجره وجود دارد که شامل برداشتن آندوسکوپی، لارنژکتومی جزئی و لارنژکتومی کامل میباشند.
- درمان ترکیبی
برای جلوگیری از گسترش سلولهای سرطانی به بافتهای اطراف و غدد لنفاوی گردن، علاوه بر جراحی، امکان دارد به پرتودرمانی هم نیاز باشد تا دارای نتایج درمانی بهتری باشند.
جمع بندی
سرطان حنجره نسبت به انواع دیگر سرطانها رایج نیست، اما، نباید از خطرات آن نیز چشمپوشی کرد. هرگونه احساس توجیهناپذیر و غیرطبیعی در گلو بهصورت مداوم میتواند نشانهای از این سرطان باشد. سرطان حنجره نرخ نجات بالایی دارد و اگر در مراحل اولیه شناسایی گردد شانس شکست آن بسیار بالا خواهد بود. پس توصیه ما بر این است که در صورت داشتن هر گونه علائم سریعا به پزشک مراجعه کرده و به درمان خود بپردازید.