آمنوره یا فقدان عادت ماهانه، یک دوره یا دوره‌های قاعدگی بیشتر است. بانوانی که حداقل سه دوره قاعدگی متوالی را از دست می‌دهند، به این عارضه مبتلا هستند؛ مانند دخترانی که در سن ۱۵ سالگی هنوز پریود نشده‌اند. این اختلال به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود. بیماری‌های مختلف ممکن است باعث بروز این عارضه شوند، سیستم‌های پیچیده هورمون‌ها در قاعدگی نقش دارند. در این مقاله از نیتروطب قصد داریم تا علت بروز این مشکل، علائم و راه‌های درمانی آن را بررسی کنیم.
آمنوره (فقدان قاعدگی) چیست؟
آمنوره به انگلیسی Amenorrhea یک اصطلاح پزشکی است که به معنای فقدان قاعدگی است. آمنوره یک بیماری نیست و نشانه بیماری دیگری بوده که باید درمان شود. شایع‌ترین دلیل این عارضه، بارداری است. زمانی که رحم برای بارداری آماده می‌شود، اما حاملگی اتفاق نمی‌افتد، دیواره رحم ریخته و خون‌ریزی ایجاد می‌شود. مشکلات مربوط به قاعدگی می‌تواند به هیپوتالاموس، تخمدان‌ها یا رحم مربوط باشد.
آمنوره عدم وجود خون‌ریزی قاعدگی است. پریود نشدن در دوران بارداری یا بعد از یائسگی طبیعی است، اما اگر در زمان‌های دیگر پریود نشدید، ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای باشد. دو نوع اصلی آمنوره وجود دارد، کسانی که تا سن ۱۶ سالگی قاعدگی را شروع نکرده‌اند، ممکن است آمنوره اولیه داشته باشند. این اصطلاح همچنین در مورد ناهنجاری‌های دستگاه تناسلی که از خون‌ریزی قاعدگی جلوگیری می‌کند، صدق می‌کند.
اگر قاعدگی ماهانه خود را به مدت ۳ ماه متوالی بعد از قاعدگی منظم در ۹ ماه قبل از دست دادید، ممکن است آمنوره ثانویه داشته باشید. این نوع آمنوره شایع‌تر است.
انواع آمنوره
- آمنوره اولیه
هنگامی که قاعدگی در سنین بلوغ شروع نمی‌شود، به آن آمنوره اولیه می‌گویند. این نوع از عارضه بسیار نادر بوده و در آمریکا هم کم‌تر از ۰.۱ درصد زنان به آن دچار هستند.
- آمنوره ثانویه
این نوع از عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که چرخه قاعدگی شخص شروع شده، اما برای حداقل سه دوره متوالی پریود قطع می‌شود. اگر در دوران بارداری، شیردهی یا یائسگی هستید، این حالت مشکلی ندارد، اما در غیر این صورت باید علت آن بررسی شود. در آمریکا حدود ۴ درصد از زنان قطع پریودی ثانویه را تجربه می‌کنند. معمولا در شرایط زیر، پزشک آمنوره را تشخیص می‌دهد.
- شخص پریودهای منظمی دارد و برای مدت ۳ ماه پریود نمی‌شود.
- عادت ماهانه شخص منظم نیست و بعد از آن به مدت ۶ ماه پریود نمی‌شود.
علل بروز آمنوره
آمنوره علت‌های مختلف زیادی دارد، به عنوان مثال، آمنوره اولیه می‌تواند ناشی از مشکلات ساختاری در اندام‌های جنسی شما باشد. ممکن است نشانه‌ای از عملکرد بد تخمدان باشد.
این عارضه می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. برخی دلایل در طی دوره زندگی زنان طبیعی هستند، درحالی که سایر دلایل می‌تواند از اثرات جانبی دارو یا نشانه مشکل و بیماری زمینه‌ای پزشکی باشد.
در طی دوره طبیعی زندگی‌تان، ممکن است این اختلال را به دلایلی طبیعی تجربه کنید، از جمله:
- بارداری
- شیردهی
- یائسگی
- داروهای پیشگیری از بارداری
مشکلات مربوط به غده هیپوفیز یا تیروئید می‌تواند منجر به آمنوره ثانویه شود. هنگامی که این غدد به درستی کار می‌کنند، هورمون‌های مورد نیاز برای قاعدگی را تولید می‌کنند.
سایر علل احتمالی آمنوره ثانویه عبارتند از:
- چاقی
- سوء تغذیه
- بی اشتهایی عصبی
- کاهش وزن شدید
- بیش از حد ورزش کردن
- سرطان تخمدان
- سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- کیست‌های غیر سرطانی تخمدان
- برداشتن تخمدان یا رحم
- عدم تعادل هورمونی
- مصرف برخی داروها، مانند برخی داروهای ضد روان‌پریشی
- استرس یا افسردگی
بیشتر بخوانید: قاعدگی نامنظم؛ علت و ۱۱ روش پیشگیری از اختلال های پریود
علائم آمنوره (فقدان قاعدگی)
علامت اصلی این اختلال، فقدان دوره‌های پریودی است، بسته به دلیل آن ممکن است سایر علائم یا نشانه‌ها را با فقدان دوره‌های پریودی تجربه کنید که عبارتند از:
- ریزش مو
- سردرد
- اختلالات بینایی
- درد لگن
- آکنه
- ترشح شیری نوک پستان
- موی اضافی و زائد صورت
- گرگرفتگی
- خشکی واژن
تشخیص آمنوره
اگر سه دوره متوالی پریود نشده‌اید یا ۱۶ ساله هستید و هنوز قاعدگی را شروع نکرده‌اید، به پزشک مراجعه کنید. ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای باشد که نیاز به درمان دارد.
برای تشخیص علت پریودهای عقب افتاده، پزشک ابتدا بارداری و یائسگی را رد می‌کند. پزشک شما احتمالا از شما می‌خواهد تا علائم و سابقه پزشکی خود را به او شرح دهید. مهم‌ترین مواردی که باید با پزشک در میان بگذارید شامل موارد زیر هستند.
- هر علائمی که تجربه کرده‌اید.
- آخرین قاعدگی شما چه تاریخی بوده است.
- دوره‌های قاعدگی شما چقدر طول می‌کشد.
- داروهایی که استفاده می‌کنید، از جمله کنترل بارداری، مکمل‌ها و داروهای بدون نسخه
- تغییرات رژیم غذایی
- برنامه ورزشی
- چالش‌های عاطفی در زندگی شما
پزشک شما برای تشخیص دقیق، ممکن است معاینه فیزیکی انجام دهد، همچنین ممکن است آزمایش‌های تشخیصی مانند آزمایش ادرار، خون یا تصویربرداری را برای کمک به تشخیص انجام دهد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ دلیل برای عمل برداشتن رحم (هیسترکتومی) + مزایا و عوارض جانبی
پیشگیری از آمنوره
برای جلوگیری از این عارضه، نکات زیر را دنبال کنید.
- حفظ وزن سالم
- مصرف رژیم غذایی متعادل
- مدیریت و کنترل استرس
بعد از شروع چرخه قاعدگی، بهتر است که یک رکورد از دوره پریودی خود ثبت کنید. تاریخ شروع پریود، مدت زمان و علائم و مشکلاتی که دارید را یادداشت کنید.
داروها و درمان آمنوره
برنامه درمانی توصیه شده پزشک برای این اختلال، به علت اصلی آن بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر با چاقی مرتبط باشد، پزشک احتمالا برنامه کاهش وزن را توصیه می‌کندو اگر کاهش وزن شدید یا ورزش زیاد دلیل آن باشد، پزشک شما را تشویق می‌کند که وزن اضافه کنید یا به اندازه کافی ورزش کنید.
برای درمان مشکلات غده تیروئید، پزشک ممکن است داروهایی مانند جایگزینی‌های هورمونی را تجویز کند یا جراحی را توصیه کند.
بیشتر بخوانید: نارسایی زودرس تخمدان (POF) چه علائمی دارد؟ + ۴ روش درمان
سبک زندگی و درمان‌های خانگی
برخی شرایط سبک زندگی مانند ورزش زیاد یا غذای کم می‌تواند باعث ایجاد این عارضه شود، بنابراین به شما توصیه می‌کنیم تا تعادل را برقرار کنید، استراحت و تفریح داشته باشید و به میزان کافی ورزش و فعالیت بدنی داشته باشید. غذای سالم بخورید و رژیم غذایی متعادلی را داشته باشید. سعی کنید که استرس و اضطراب خود را مدیریت کنید و از یک دوست، خانواده و یا روانشناس کمک بگیرید.
خدمات پزشکی با نیتروطب
امروزه با وجود مشغله‌های گوناگون و نداشتن وقت کافی برای مراجعه حضوری به پزشک، مراکز درمانی و پزشکی آنلاین می‌تواند تا حدود بسیار زیادی در کمک به بیماران و روند درمانی آن‌ها موثر باشد. نیتروطب این امکان را برای شما فراهم کرده تا فقط از طریق تماس تلفنی یا پیامکی و تصویری با پزشک مورد نیاز خود ارتباط داشته باشید و آنلاین مشاوره بگیرید.
شما می‌توانید با مراجعه به پزشک خود در سایت نیتروطب، در مورد هر گونه نگرانی در رابطه با چرخه قاعدگی خود و تغییرات سیکل ماهانه خود با دکتر مشورت کنید.
