خواص زیره چیست؟ فواید و عوارض زیره سبز و سیاه

زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
خواص زیره

خواص زیره برای بدن امروزه آشکار شده است. اگر بپرسید که زیره برای بدن چه فوایدی دارد باید بگوییم که بهتر است اول شما را با خود زیره آشنا کنیم. زیره دانه ای معطر است که به عنوان ادویه نیز استفاده می شود. این دانه معطر و ضد نفخ بوده و در دو نوع زیره سبز و زیره سیاه به کار می رود. در این مقاله ما قصد داریم شما را با تاثیر زیره برای بدن آشنا کنیم برای آشنایی بیشتر با این موضوع در ادامه مطلب با ما همراه شوید.

زیره چیست؟

زیره یک‌ دانه ی خوش بو و ضد نفخ است که در آشپزی و پزشکی به کار می رود و این دانه طبع گرم و خشک دارد. در افغانستان، ایران، ازبکستان، تاجیکستان، ترکیه، مراکش، مصر، هند، کوبا، سوریه، مکزیک و شیلی به صورت خودرو این دانه رشد می‌ نماید. ولی این دانه به صورت خودرو در فلسطین رشد نمی‌ کند ولی در زمان های قدیم در آنجا کشت می‌ شد.

تاثیر زیره برای بدن

زیره به شکل طبیعی منبع غنی از آهن می باشد که برای سلامت بدن بسیار مفید است. یکی از شایع ترین کمبود های بدن انسان نبود آهن در مواد مغذی است. زنان جوان برای جایگزین کردن خون از دست رفته خود در دوران قاعدگی و کودکان به آهن نیاز دارند. هیچ یک از غذا ها به اندازه زیره آهن مورد نیاز بدن را تأمین نمی کند.

هم چنین زیره دارای ترکیبات بسیاری از گیاهان است که فایده های زیادی برای سلامتی بدن دارند. بعضی از مواردی که به عنوان آنتی اکسیدان ها عمل می کنند شامل ترپن ها، فلاونوئید ها، فنل ها و آلکالوئید ها می باشند که مواد شیمیایی می باشند آسیب رادیکال های آزاد به بدن را پایین می آورند. رادیکال های آزاد در واقع الکترون های آزاد می باشند که جفت بودن را دوست دارند و زمانی این الکترون ها ناپایدار می شوند که از هم دیگر جدا باشند.

زیره

الکترون‌ های آزاد سایر جفت های الکترونی را از مواد شیمیایی بدن می دزدند که این کار اکسیداسیون نامیده می شود. اکسیداسیون اسید های چربی است که باعث پیدایش بیماری های قلبی و نیز گرفتگی عروق می شود. اکسیداسیون موجب التهاب در دیابت نیز می شود و اکسیداسیون دی ان ای می تواند در ایجاد سرطان نقش زیادی داشته باشد. در زیره آنتی اکسیدان هایی وجود دارند که الکترون را به یک رادیکال آزاد می دهد و هم چنین آن را پایدار می کند. به صورت کلی آنتی اکسیدان های موجود در زیره برخی از مزیت های سلامتی زیره را شرح می دهند.

گیاه زیره به بوته هویج شباهت دارد برگ‌ های زیره ۲۰ الی ۳۰ سانتی‌ متر بوده و ارتفاع خود گیاه تقریبا۵۰ سانتی متر می باشد. میوه آن به اندازه ۲ میلی متر و به شکل هلالی و دارای پنج خط برجسته‌ است. زیره بیشتر در کشور ایران و در شهر کرمان رشد می‌ نماید. بهترین و مرغوب ترین زیره به استان کرمان و شهرستان بافت مربوط می‌ باشد که به صورت خودرو در این شهر رشد می‌ نماید.

بیشتر بخوانید: ۴ روش استفاده از زیره برای لاغری و سایر فوایدآن

معرفی انواع زیره

زیره یکی از ادویه‌ های خوش بو می باشد که به دو شکل زیره سبز و زیره سیاه یا زیره ایرانی در طبیعت پیدا می شود. زیره فواید بسیار زیادی دارد. از زیره می توان در آشپزی و هم چنین در پزشکی استفاده نمود.

زیره سبز و زیره سیاه دارای مقادیر بالایی از فیبر هستند و با کم کردن اشتها و بالا بردن متابولیسم بدن به لاغری و کم کردن سریع تر وزن به افراد کمک می نمایند. همین طور مقادیر بالای فیبر موجود در زیره برای کم کردن چربی شکم مفید می باشد. در ادامه به صورت مفصل به تاثیر زیره برای بدن می پردازیم.

  • زیره سبز

 این نوع زیره هم به صورت خودرو و هم به صورت پرورشی پیدا می‌شود. در کشور ما نوعی پرورش زیره سبز وجود دارد که از اجزای اصلی پودر کاری می باشد و برای بهتر کردن طعم غذا ها از آن استفاده می شود. هم چنین در دارو های سنتی از سال‌ ها پیش از این زیره استفاده می‌ شود.

  • زیره سیاه یا زیره کوهی

 این زیره معروف به زیره کرمانی می باشد و یکی از سوغاتی‌ های معروف استان کرمان است و به صورت خودرو در مناطق کوهستانی رشد می نماید.

زیره سیاه

خواص زیره سیاه

 زیره‌ سیاه‌ دارای طبع‌ گرم‌ و خشک‌ است و خواص زیادی دارد که می توان از جمله آن ها به بادشکن‌، زیاد کننده‌ شیر، قاعده‌ آور، مقوی ‌، نیرو دهنده‌، هضم‌ کننده‌، ضد کرم‌، ضد تشنج‌، معرق‌، قابض‌، مقوی معده‌ و نیز قاطع‌ اسپرم‌ اشاره کرد.

زیره‌ سیاه‌ زمانی به‌ کار می رود که فرد دچار نفخ‌ شکم‌، بلع‌ هوا، تسهیل‌ هضم‌ غذا، برطرف‌ کردن‌ سوء هاضمه‌، دل‌ پیچه‌ کودکان‌، انگل‌ روده‌ و معده‌، دفع‌ باد های مثانه‌ و کلیه‌، سکسکه‌ نفخی و تنگی ‌نفس‌ باشد. زیره‌ دارویی سنتی است که برای از بین بردن سوء هاضمه‌ مخصوصا نفخ‌ شکم‌ به کار می‌ رود. روغن‌ زیره و عرق آن‌ برای رفع‌ دل‌ درد های کودکان‌ و سوء هاضمه‌ مفید است‌. زیره‌ خاصیت‌ ضد گرفتگی نیز دارد و برای از بین بردن گرفتگی های دوران‌ قاعدگی هم بسیار اثر بخش است‌.

زیره چاق‌‌ کننده‌ و مقوی بدن‌ است‌، معده‌ را تقویت‌ و گرم‌ می کند و کرم‌ تنیا را از بین می برد. دم‌ کرده‌ زیره‌ سیاه‌ به میزان یک‌ قاشق‌ مربا خوری ‌برای بی اشتهایی، تنبلی اعمال‌ گوارشی، درد روده‌ یا باد روده مصرف‌ می گردد. جویدن یا استفاده از دم کرده زیره سیاه در کاهش و رفع درد های قاعدگی، بسیار تاثیر می گذارد.

از دیگر فواید زیره سیاه که به گفته متخصص تغذیه می باشد، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • دانه زیره سیاه غنی از منگنز می باشد که به درمان متابولیسم بدن کمک می‌ کند.
  • زیره سیاه حاوی آنتی اکسیدان‌ هایی همانند کاروتوئن، لوتئین، منیزیم بالا و کریپتوکسانتین می باشد که به رفع بی‌ خوابی کمک می‌ نماید.
  • از زیره سیاه می‌توان برای رفع کرم‌ های انگلی استفاده کرد و نیز باعث تسکین درد شکم شود.
  • استفاده از زیره سیاه به همراه فلفل می‌ تواند گزینه مناسبی برای رفع سرفه خشک باشد.
  • روغن زیره، خواص ضد اسپاسم دارد و نیز می‌ تواند از منقبض شدن عضلات و گرفتگی آن ها جلوگیری نماید.
  • به دلیل وجود پتاسیم در زیره سیاه به حفظ ضربان قلب کمک شایانی می‌ کند.
  • زیره سیاه به‌ علت کمک به هضم غذا ها سبب کاهش وزن و لاغری می‌ شود.
  • برای کسانی که دچار مسدود شدن ادرار هستند، روغن دانه زیره کمک فراوانی به فرد می کند و ادرار آور است.
  • روغن زیره سبب رفع التهاب و پف می‌شود و هم چنین به رشد سلول‌ ها در اثر سوختگی پوست صورت کمک می‌ نماید.
  • زیره سیاه به کاهش روند پیری پوست و نیز شاداب کردن آن کمک بسیاری می‌ کند و موجب کاهش چین و چروک‌ های اطراف چشم می‌ گردد.

عوارض زیره سیاه

علاوه بر فواید و خواصی که زیره سیاه دارد، عارضه هایی را هم به‌ همراه دارد که عبارتند از:

  • ناراحتی شکم مانند سوزش معده و گاز روده که به علت مصرف بیش‌ از حد زیره به وجود می آید.
  • آروغ زدن زیاد با مصرف بیش از اندازه زیره سیاه.
  • افزایش آسیب‌ های کلیوی و خطرات کبد، به علت مصرف بیش‌ از حد روغن زیره به مدت طولانی.
  • سقط جنین به علت استفاده از زیره.
  • پایین آمدن فشار خون
  • پایین آمدن قند خون
  • به وجود آمدن حساسیت در بعضی افراد

بیشتر بخوانید: پیش دیابت؛ صفر تا ۱۰۰ آنچه باید بدانیم

زیره سبز

خواص زیره سبز

زیره سبز از اصلی ترین پودر های چیلی و کاری است که به‌ عنوان طعم‌ دهنده در مواد غذایی مختلفی به کار می‌ رود. عرق زیره سبز برای مزه‌ دار کردن، دسر ها، چاشنی‌ ها، نوشیدنی ‌ها مورد استفاده قرار می‌ گیرد و به عنوان لوسیون ها از آن استفاده می شود. زیره سبز به عنوان یک ادویه خوراکی و غیر رسمی شناخته می شود و ممکن است برخی از افراد به این ادویه حساسیت داشته‌ باشند.

زیره سبز ضد درد، ضد کرم، بی حس کننده، ضد چسبندگی پلاکت‌ ها، ضد سم، ضد باکتری، ضد باروری، ضد صفرا، ضد التهاب، ضد عفونی کننده، ضد اکسیدان، ضد اسپاسم، تقویت کننده قوای جنسی، ضد تومور، ضد نفخ، ضد احتقان، معرق، هضم‌ کننده غذا، قارچ‌ کش، ادرار آور، حاوی خاصیت استروژنی، محرک، تقویت کننده رحم و بهبود زخم و تقویت کننده معده می باشد.

عوارض زیره سبز

اکنون که با فواید زیره سبز آشنا شدیم، باید عوارض زیره سبز را نیز بدانیم که این عوارض عبارتند از:

  • مصرف بیش‌ از اندازه زیره موجب بروز حساسیت می گردد.
  • اثر ضد نفخ زیره امکان دارد موجب آروغ‌ زدن گردد.
  • ممکن است موجب سوزش سر دل شود.
  • زیره امکان دارد موجب سرکوب تستوسترون و در نتیجه ناباروری در مردان گردد.
  • خونریزی در قاعدگی را بالا می برد.
  • مصرف زیره در دوران بارداری قادر است موجب سقط جنین گردد.

جمع بندی

در اتمام این مقاله باید گفت که همانطور که مشاهده کردید به فواید و عوارض دو نوع زیره برای بدن پرداختیم اگر به صورت کلی یک جمع بندی در رابطه با تاثیر زیره برای بدن داشته باشیم باید بگوییم که اگر زیره به صورت اصولی و به مقدار لازم و با کمک گرفتن از‌ یک متخصص تغذیه با مهارت استفاده شود فواید زیادی برای بدن دارد ولی اگر بیش از اندازه استفاده شود و طبق اصول استفاده نگردد برای بدن عوارض زیادی را در پی خواهد داشت.