سرطان کلیه یکی از انواع سرطان می‌باشد که به دلیل رشد غیرعادی سلول‌ها در کلیهها به وجود می‌آید. کسانی که بیماری سرطان کلیه دارند با نشانه‌های گوناگونی همچون موارد زیر روبرو می‌شوند:
کنترل نشدن فشار خون، درد پهلو، وجود خون در ادرار.
در حالت کلی سرطان کلیه چه نشانه‌هایی دارد؟
انواع سرطان کلیه چیست؟ راه‌های درمان بیماری سرطان کلیه کدامند؟ در این مقاله به این پرسش‌ها در ادامه مباحث پاسخ داده می‌شود.
سرطان کلیه
سرطان کلیه نوعی سرطان می‌باشد که در کلیهها آغاز می‌گردد. سرطان کلیه موقعی رخ می‌دهد که بعضی سلول‌ها در یک یا هر دو کلیه تقسیم بی‌رویه و بدون کنترل می‌کنند. بنابراین تومور تشکیل می‌شود. با وجود اینکه با شنیدن نام سرطان دچار ترس و اضطراب می‌شوید، ولی با دریافت اطلاعات دقیق درباره این بیماری، می‌توان روند بیماری را به درستی پشت سر گذاشت. عدم داشتن آگاهی کامل درباره یک موضوع موجب ترس و استرس می‌شود.
نشانه‌های رایج سرطان کلیه
در اکثر افراد علایم اولیه برای بروز بیماری سرطان مشاهده نمی‌شوند. ولی با بزرگ شدن تومور علایمی دیده می‌شوند و بیشتر شناسایی‌ها بر پایه آزمایش‌های تصویربرداری پیش از بروز نشانه‌ها انجام می‌گیرند.
- کم خونی:
هم اکنون کم خونی معمول‌ترین نشانه سرطان کلیه می‌باشد و در ۲۰ تا ۴۰ درصد از کسانی که به بیماری سرطان مبتلا شده‌اند، کم خونی دیده می‌شود. پروتئینی به نام اریتروپوئیتین طی فرایند اریتروپوئیزیس، در کلیهها تولید می‌گردد که موجب به وجود آمدن سلول‌های قرمز خون در مغز استخوان می‌گردد. بنابراین در کسانی که مبتلا به سرطان کلیه هستند، تولید این پروتئین کاهش پیدا می‌کند. بنابراین گلبول‌های قرمز به اندازه لازم تولید نمی‌گردند.
بیشتر بخوانید: ۱۲ نشانه کم‌خونی که حتما باید بدانید
همچنین این امکان وجود دارد که در بعضی از افراد به خاطر بالا رفتن تولید اریتروپوئیتین به واسطه سلول‌های سرطانی کلیه، تعداد گلبول‌های قرمز افزایش یابد. به این نشانه‌ها سندروم پارانئوپلاستیک گفته می‌شود که به علت تولید هورمون‌ها و یا مواد به واسطه سلول‌های سرطانی اتفاق می‌افتد.
- وجود خون در ادرار:
به وجود خون در ادرار هماچوری گفته می‌شود که یکی از نشانه‌های آشکار ابتلا به بیماری سرطان کلیه می‌باشد. معمولاً حتی مقدار اندکی خون در ادرار میتواند موجب تغییر رنگ آن گردد. گاهاً وجود خون در ادرار به قدری است که نمی‌توان با چشم دید و فقط از طریق آزمایش ادرار می‌توان آن را شناسایی کرد. عواملی همچون سنگ کلیه، کیست، عفونت مثانه یا التهاب نیز موجب می‌شود در ادرار خون دیده شود. بنابراین اگر این علایم را مشاهده کردید، حتماً به پزشک مراجعه نمایید.
بیشتر بخوانید: هماچوری (خون در ادرار) به زبان ساده، از علت تا درمان
طبق بررسی‌ها به طور تقریبی تنها در ۱۰ درصد مردم هم اکنون نشانه‌های کلاسیک سه گانه خون در ادرار، درد پهلو و یک توده در پهلو در موقع تشخیص مشاهده می‌شود و موقعی که موارد گفته شده وجود داشت، تومور از پیش گسترش پیدا کرده است.
- درد در ناحیه پهلو:
این امکان وجود دارد که در ناحیه پهلو، شکم یا کمر دچار درد شوید و این درد ممکن است خفیف و یا حتی یک درد شدید و ضربان‌دار باشد. درد در ناحیه پهلو که بدون آسیب دیدگی اتفاق بیفتد، همواره باید مورد بررسی قرار بگیرد. حدود ۴۰ درصد از کسانی که به سرطان کلیه مبتلا شده‌اند در طی دوره بیماری درد را احساس می‌کنند، اما درد پهلو به عنوان نشانه بروز این بیماری خیلی کم دیده می‌شود.
- وجود توده در شکم:
یکی از نشانه‌های هشدار دهنده ابتلا به سرطان کلیه وجود توده در شکم می‌باشد. توده پهلو، توده‌ای می‌باشد که در ناحیه پشت، شکم یا کمر قرار گرفته است، بنابراین در بعضی بررسی‌ها توده پهلو در ۴۵ درصد از ابتلاشدگان، به سرطان کلیه ختم شده است. اینکه توده کلیوی را حس کنید کار دشواری است چرا که این توده در اعماق شکم قرار گرفته است. به منظور پیدا کردن این توده، پزشک آزمایشاتی همچون سی تی اسکن و سونوگرافی را به فرد تجویز می‌نماید. خوب است بدانید این توده‌ها همواره نشان دهنده ابتلا به سرطان نمی‌باشند.
بیشتر بخوانید: کیست چیست و چگونه به وجود می‌آید؟ + ۶ نوع آن
- کاهش وزن غیر عمدی:
کاهش وزن غیر عمد یکی از نشانه‌های معمول سرطان کلیوی می‌باشد که در زمان شناسایی در حدود یک سوم از افراد اتفاق می‌افتد. اگر بخواهیم با مثال بگوییم می‌توان گفت، اگر در مدت ۶ تا ۱۲ ماه، ۵ درصد یا بیشتر از آن وزن بدن خود را از دست دهید، کاهش وزن غیر منتظره یا غیر عمدی رخ داده است.
- خستگی:
یکی دیگر از نشانه‌های شناخته شده در باره بعضی سرطان‌ها، خستگی می‌باشد. خستگی برآمده از سرطان با خستگی معمولی فرق دارد و این خستگی با استراحت و خواب رفع نمی‌گردد. این خستگی با فعالیت‌های روزانه و عادی تداخل داشته و ممکن است فرد ضعیف و تحریک پذیر شود. بنابراین هرگونه خستگی غیر طبیعی باید به پزشک اطلاع رسانی گردد.
- کچکسی:
کچکسی نوعی سندروم می‌باشد که با از دست دادن اشتها و حجم عضلات و نیز کاهش وزن معلوم می‌شود. احتمالاً در حدود ۳۰ درصد از مبتلایان به سرطان کلیوی، کچکسی وجود دارد. علاوه بر اینکه کچکسی یک نشانه آشکار است، عامل اصلی مرگ و میر در حدود ۲۰ درصد از کسانی است که به سرطان مبتلا شده‌اند.
- از دست دادن اشتها:
از دست دادن اشتها، همراه کچکسی یا بدون کچکسی و یا کاهش وزن، نشانه معمول سرطان کلیه می‌باشد.
- تب:
یکی از نشانه‌های معمول سرطان کلیه تب می‌باشد که در زمان شناسایی در حدود یک سوم از افراد مشاهده می‌گردد. تب ممکن است دائمی یا غیر پیوسته باشد ولی بدون نشانه‌های آشکار عفونت رخ می‌دهد. همواره در مواجهه با تب با منبع ناشناخته حتماً باید به پزشک مراجعه نمایید.
بیشتر بخوانید: چه میزان تب یا افزایش دمای بدن خطرناک می‌باشد؟ ۱۸ دلیل ایجاد آن
- فشار خون بالا:
هورمون‌هایی که کلیهها تولید می‌کنند موجب تنظیم فشار خون می‌شوند. بنابراین فشار خون بالا ممکن است نشانه وجود سرطان کلیه باشد. فشار خون بالا موجب آسیب بیشتر کلیهها می‌شود.
- تورم در مچ پا و پاها:
وظیفه دیگر کلیهها تنظیم تعادل مایعات در بدن می‌باشد. سرطان کلیه و یا همه بیماری‌های کلیوی می‌توانند موجب اختلال در این تنظیم شوند و باعث تورم مچ پا و پاها و نیز جمع شدن مایعات گردند.
- گرگرفتگی:
گرگرفتگی یا بخش‌هایی که در آن پوست قرمز شده و با احساس گرما یا حتی سوزش گردن، صورت، اندام‌ها همراه شده باشد، یک نشانه آشکار می‌باشد. برخی نشانه‌های بالینی سرطان کلیه پیش از رسیدن به مراحل پیشرفته خود را بروز نمی‌دهند به همین خاطر در صورت مشاهده هرگونه از علایم گفته شده حتماً باید به پزشک مراجعه نمایید. اگر پیشینه خانوادگی ابتلا به سرطان را دارید، واجب است هرچه زودتر به پزشک مراجعه نمایید. به خاطر داشته باشید که بیشتر نشانه‌ها اهمیتی ندارند و با بیشتر بیماری‌های خوش خیم در ارتباط می‌باشند.
انواع سرطان کلیه
در ادامه این مقاله به انواع سرطان کلیه پرداخت خواهیم کرد که شامل موارد زیر می‌باشند:
- کارسینوم سلول کلیه
این نوع از سرطان در بزرگسالان معمول‌ترین شکل سرطان کلیه می‌باشد و ۸۵ درصد از همه سرطان‌های کلیه را شکل می‌دهد. معمولاً کارسینوم سلول کلیه به شکل یک تومور منفرد در یک کلیه شکل می‌گیرد ولی میتواند هر دو کلیه را درگیر کند. کارسینوم سلول کلیه در سلول‌هایی که لوله‌های کلیه را پوشانده‌اند، آغاز می‌گردد.
- سرطان سلول انتقالی
کارسینوم سلول انتقالی حدود ۶ تا ۷ درصد از همه سرطان‌های کلیه را شکل می‌دهد. اغلب این سرطان در بخشی شروع می‌شود که به قسمت اصلی کلیه متصل می‌گردد.
- سارکوم کلیه
کمترین نوع سرطان، سارکوم کلیه می‌باشد که تنها یک درصد از موارد سرطان کلیه را شامل می‌شود. این نوع بیماری در بافت‌های همبند کلیه شروع می‌گردد و اگر درمان صورت نگیرد، میتواند به استخوان‌های مجاور و اندام‌ها گسترش پیدا کند.
- تومور ویلمز
رایج‌ترین نوع سرطان در قسمت کلیه در کودکان تومور ویلمز می‌باشد، که حدود ۵ درصد از سرطان‌های کلیه را شامل می‌شود.
عوامل خطر ابتلا به سرطان کلیه
عوامل خطر مواردی می‌باشند که اگر در یک فرد باشد، موجب می‌شوند او نسبت به دیگر افراد احتمال ابتلای بیشتر داشته باشد. بعضی از این عوامل تغییر پذیر هستند، به طور مثال سیگار کشیدن ولی بعضی از آنها غیر قابل تغییر هستند، همانند ژنتیک. وجود یک یا چند مورد از عوامل خطر به معنای حتمی بودن ابتلا به سرطان نمی‌باشد بلکه باعث افزایش احتمال ابتلا به آن می‌شود. عوامل خطر سرطان کلیه شامل موارد پایین می‌باشند:
- اضافه وزن داشتن و یا چاقی
- سیگار کشیدن
- داشتن فشار خون بالا
- جنسیت، در مردان نسبت به زنان احتمال مبتلا شدن به بیماری سرطان کلیه دو برابر می‌باشد.
- در کسانی که تحت درمان با دیالیز هستند، احتمال مبتلا شدن به سرطان بیشتر می‌باشد.
- پیشینه سرطان کلیه در فامیل
- مصرف داروی فناستین در مدت زمان طولانی که یک داروی کاهنده درد می‌باشد.
- بعضی از بیماری‌های ژنتیکی کمیاب می‌توانند منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان کلیه شوند.
- قرارگیری در مقابل کادمیوم و آزبست به مدت زمان طولانی.
بیشتر بخوانید: ۱۱ بیماری شغلی شایع؛ اگر شاغل هستید این مقاله را تا آخر بخوانید
شما میتوانید با حذف و کنترل بعضی از عوامل خطر احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهید. به طور مثال میتوانید مصرف سیگار را ترک کنید و یا وزن خود را پایین بیاورید.
شناسایی سرطان کلیه
اگر نشانه‌های این سرطان را داشته باشید، در ابتدا پزشک یک تاریخچه پزشکی کامل از شما دریافت کرده و سپس شما را معاینه می‌کند. افزون براین این امکان وجود دارد که پزشک آزمایش‌های ویژه‌ای را به منظور شناسایی و ارزیابی سرطان کلیه به شما تجویز نماید. این آزمایشات شامل موارد زیر می‌باشند:
- تجزیه و تحلیل ادرار
در این شیوه یک نمونه از ادرار فرد ابتلا شده به منظور بررسی وجود خون در ادرار گرفته می‌شود. حتی نشانه‌های اندکی از خون که با چشم قابل دیدن نیست را می‌توان در این آزمایش تشخیص داد.
- آزمایش خون
در این آزمایش تعداد هر یک از انواع گوناگون سلول‌های خونی همچون گلبول قرمز، گلبول سفید، پلاکت را مورد شمارش قرار می‌دهند. همینطور در آزمایش خون میزان الکترولیت‌های گوناگون بدن مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. آزمایش خون میتواند نشان دهنده این باشد که تعداد گلبول‌های قرمز خون کم می‌باشد، بنابراین فرد دچار کم خونی است و یا این امکان وجود دارد که در این آزمایش کراتینین مشاهده گردد که نشان دهنده اختلال در عملکرد کلیهها می‌باشد.
آیا افزایش گلبول‌های قرمز خطرناک می‌باشد؟
بیشتر بودن میزان گلبول‌های قرمز در آزمایش خون ممکن است بیانگر مبتلا بودن به سرطان کلیه باشد. همینطور بیشتر بودن تعداد گلبول‌های قرمز در آزمایش ممکن است علت دیگر و کم خطری داشته باشد. خوب است در این باره با پزشک مربوطه مشورت کنید.
خدمات آزمایش در منزل نیترو طب راهی سریعد و مطمعن برای انجام آزمایشات میتواند باشد.
- تست‌های تصویربرداری
سی تی اسکن، ام آر آی و سونوگرافی از موارد تست‌های تصویربرداری می‌باشند.
- بیوپسی توده کلیوی
در این شیوه، داخل تومور یک سوزن نازک وارد می‌کنند و نمونه کوچکی از بافت کلیه را دریافت می‌کنند. متخصص پاتولوژیست نمونه برداشته شده را زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌دهد تا ببیند آیا سلول‌های سرطانی در این نمونه وجود دارد یا خیر. خوب است بدانید این آزمایش همواره برای سرطان کلیه قابل اعتماد نمی‌باشد به همین خاطر گاهاً پزشک این روش را پیشنهاد نمی‌کند.
درمان سرطان کلیه
معمولا درمان سرطان کلیه با عمل جراحی آغاز می‌گردد. در مورد سرطان‌هایی که به کلیه مربوط می‌شود، ممکن است این شیوه تنها درمان مورد نیاز باشد. ولی اگر سرطان از اندام کلیه فراتر رفته باشد، شما باید دیگر روش‌های درمانی را انجام دهید.
شما با همکاری پزشک درباره شیوه درمان سرطان تصمیم می‌گیرید. بهترین شیوه به فاکتورهای مختلفی همچون نوع سرطان کلیه‌ای، سلامت عمومی، ترجیحات شما برای درمان و میزان پیشروی سرطان وابسته است.
-
جراحی
برای بیشتر سرطان‌های کلیه، درمان اصلی عمل جراحی می‌باشد. هدف از جراحی برداشتن تومور ضمن حفظ عملکرد کلیه می‌باشد. این شیوه درمانی شامل موارد زیر می‌باشد:
برداشتن کلیه مبتلا یا نفرکتومی:
نفرکتومی کامل شامل برداشتن کل کلیه ونیز قسمت کوچکی از بافت سالم و گاهاً بافت‌های اضافی دیگر همچون غده فوق کلیه، گره‌های لنفاوی و یا دیگر ساختارها می‌باشد. ممکن است جراح از راه یک برش منفرد در پهلو یا شکم و یا از راه یک سری برش‌های کوتاه در ناحیه شکم نفرکتومی را انجام دهد.
برداشتن تومور از کلیه یا نفرکتومی جزئی:
این شیوه به نگهدارنده کلیه نیز معروف است. در این شیوه جراح به جای اینکه همه کلیه را خارج نماید، توده سرطانی را همراه با بخش کوچکی از بافت سالم که توده را احاطه کرده است برمی‌دارد. این عمل به صورت باز و یا با کمک ربات یا لاپاراسکوپیک صورت می‌گیرد.
جراحی kidney-sparing:
جراحی kidney-sparing یک روش درمانی رایج برای سرطان‌های کوچک می‌باشد. در صورتی که یک کلیه داشته باشید، این شیوه درمانی میتواند برای شما بهترین گزینه باشد. بنابراین نوع جراحی که پزشک به شما پیشنهاد می‌کند به نوع سرطان و مرحله آن و نیز وضعیت کلی سلامت شما وابسته است.
- درمان‌های غیر جراحی
در مراحل ابتدایی با استفاده از روش‌های درمانی غیر جراحی می‌توان سرطان کلیه را درمان نمود. این شیوه‌ها می‌توانند در شرایط ویژه برای مثال برای کسانی که گزینه جراحی برایشان خطر دارد، مورد استفاده قرار گیرد.
درمان‌های غیر جراحی شامل مواد زیر می‌باشد:
درمان با انجماد سلول‌های سرطانی:
در طول این روش یک سوزن ویژه توخالی از راه پوست شما با استفاده از سونوگرافی یا سایر راهنمای تصویری، وارد شده و به درون تومور کلیه می‌رود. برای یخ زدن سلول‌های سرطانی از گاز سرد موجود در سوزن استفاده می‌شود.
درمان با گرمادهی به سلول‌های سرطانی:
در این روش به کمک سونوگرافی یا سایر روش تصویربرداری یک پروب از راه پوست شما وارد گردیده و به درون تومور کلیه می‌فرستند. جریان الکتریکی از راه سوزن درون سلول‌های سرطانی راه می‌یابد و موجب گرم شدن یا سوختن سلول‌ها می‌گردد.
جمع بندی
سرطان کلیه به خاطر رشد بی رویه سلول‌های اندام‌های لوبیایی شکل کلیه که در پشت شکم و پیرامون ستون فقرات قرار دارد، شکل می‌گیرد. نشانه‌های سرطان کلیه شامل خون در ادرار، درد پهلو، خستگی مفرط، ورم پا و کم خونی می‌باشند. برای درمان سرطان کلیه روش‌هایی همچون جراحی، انجماد سلول‌های سرطانی و درمان با گرمادهی موثر می‌باشند.
پس توصیه ما بر این است که در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده جهت درمان و تشخیص به پزشک مراجعه کنید یا میتوانید بدون نگرانی به صورت آنلاین و در کمترین زمان با تیم پزشکی نیترو طب ارتباط گرفته و مشاوره بگیرید.
