سرطان پوست، نمو غیرطبیعی سلولهای پوستی میباشد که اغلب در مناطقی از این بافت که در معرض آفتاب مستقیم هستند، شکل میگیرد. با این حال، این نوع سرطان ممکن است در مناطق دیگر پوست که عمدتا به نور آفتاب دسترسی ندارند نیز به وجود آید.
بررسی پوست هنگام مشاهده تغییرات مشکوک، ممکن است در تشخیص زودهنگام سرطان پوست به شما کمک نماید. تشخیص این بیماری در مراحل اولیه، بیشترین فرصت را جهت درمان مؤثر به شما میدهد. در این مقاله ما قصد داریم شما را به صورت کامل با سرطان پوست آشنا کنیم برای آشنایی بیشتر با این موضوع در ادامه مطلب با ما همراه شوید.
سرطان پوست چیست؟
سرطان، بیماری میباشد که در آن سلولهای بدن به صورت غیر عادی رشد مینمایند. زمانی که سرطان در پوست به وجود میآید، به آن سرطان پوست گفته میشود. این بیماری زمانی به وجود میآید که DNA سلولهای پوست آسیب میبینند و بدون کنترل، رشد و تکثیر میشوند.
آسیب به DNA قادر است به علت نوع پوست، ژنتیک و سایر عوامل باشد. اکثر سرطانهای پوست زمانی ایجاد میشوند که پوست بیش از اندازه در معرض اشعههای خورشید قرار میگیرد. این بیماری امکان دارد به شکل ضایعه، زخم التیام نیافته، برآمدگی یا نقطه تیره روی سطح پوست ظاهر گردد.
علائم سرطان پوست
علائم این بیماری در همه یکسان نمیباشند و امکان دارد علائم زیادی را ایجاد نکنند. تغییرات غیرمعمول در پوست شما قادر است زنگ خطری برای انواع مختلف سرطان پوست باشد. آگاهی در مورد تغییرات پوست ممکن است به شما در هر چه سریعتر مشخص شدن این سرطان یاری کند.
در ادامه شما را با برخی از علائم سرطان پوست آشنا خواهیم کرد:
ضایعات پوستی ایجاد میشود و این ضایعات ممکن است شامل خال جدید، رشد غیرمعمول، برآمدگی، لکه زخم، پوسته پوسته یا لکه تیره باشند که پس از ایجاد شدن، از بین نمیروند.
علاوه بر موارد ذکر شده این ضایعات دارای تقارن نمیباشند. همچنین، حاشیه ضایعات دارای لبههای ناهموار است. رنگ ضایعات معمولا غیرمعمول است و میتواند سفید، صورتی، سیاه، آبی یا قرمز باشد. قطر لکهها بزرگتر از یک چهارم اینچ است. همچنین، میتوانید تغییرات پیوسته در خال را مشاهده نمایید؛ به عبارت دقیقتر، تغییر در اندازه، رنگ یا شکل خال ایجاد میشود.
عوامل خطر سرطان پوست
این عوامل میتوانند باعث افزایش احتمال ابتلا به این بیماری شوند. به عنوان مثال، اگر سابقه خانوادگی سرطان پوست داشته باشید، احتمال ابتلا به سرطان پوست بالا میرود. همچنین، در صورت قرار گرفتن در معرض مواد خاصی مانند ترکیبات آرسنیک، رادیوم یا کئروزوت، خطر ابتلا به سرطان پوست نیز بیشتر میشود. در صورت قرار گیری در معرض تابش نور خورشید نیز خطر سرطان پوست بالاتر است.
انواع سرطان پوست
این بیماری به دو دسته اصلی تقسیم میشود: سرطان کراتینوسیت و سایر انواع سرطان پوست.
- کراتینوسیت
سرطان کراتینوسیت، که به عنوان رایجترین نوع سرطان پوست شناخته میشود، در منطقههایی از بدن که بیشتر در معرض آفتاب قرار دارند، مانند سر و گردن، به وجود میآید. این نوع بیماری کمتر از دیگر انواع سرطان گسترش مییابد و زندگی فرد را تهدید نمیکند. با این حال، در صورت عدم درمان، ممکن است بزرگتر شده و به قسمتهای دیگر بدن گسترش یابد.
- ملانوم
ملانوم، دسته دوم سرطانهای پوست است که از سلولهایی به نام ملانوسیتها به وجود میآید و موجب تغییر رنگ پوست میشود. خالهای قهوهای تیره یا سیاه که توسط این سلولها به وجود میآیند، ممکن است به صورت سرطانی تغییر کنند و در هر قسمت از بدن شما ظاهر شوند. در مردان، این خالها بیشتر در قفسه سینه و پشتشان و در خانمها بیشتر روی پاها ظاهر میشوند.
با تشخیص و درمان زود هنگام، اکثر ملانوماها قابل درمان میباشند. در صورتی که این ملانوماها درمان نشوند، میتوانند به سایر بخشهای بدن گسترش یابند. به این ترتیب درمان آنها دشوارتر خواهد بود. علاوه بر این، ملانوماها به طور فزایندهای نسبت به سایر انواع سرطان پوست مثل سرطان پایه و سلولهای سنگفرشی گسترش مییابند.
کراتوز اکتینیک
کراتوز اکتینیک، یک نوع پیش سرطانی است که با لکه های قرمز یا صورتی روی پوست مشخص میگردد. اگر این توده های پوستی درمان نشوند، ممکن است به کارسینوم سلول سنگفرشی تبدیل شوند.
ملانوما
ملانوما نوعی بیماری است که به ندرت رخ میدهد، اما بسیار خطرناک است. ملانوما، تنها یک درصد از تمام سرطانهای پوست را شامل میشود، ولی هر سال عامل اکثر مرگ و میرهای ناشی از سرطان پوست میباشد. این نوع سرطان در سلولهای پوستی که رنگدانه تولید میکنند، یعنی ملانوسیتها، شکل میگیرد.
کارسینوم سلول بازال
کارسینوم سلول بازال، شایع ترین نوع سرطان پوست است و حدود ۹۰ درصد موارد سرطان پوست را تشکیل میدهد. این تودهها به طور آهسته رشد میکنند و بیشتر در مناطق سر و گردن ظاهر میگردند.
سرطان سلول سنگفرشی
سرطان سلول سنگفرشی، یک نوع سرطان پوست میباشد که در لایههای بیرونی پوست تشکیل میشود و از سرطان سلول پایه خطرناکتر است. این نوع سرطان امکان دارد به شکل ضایعات قرمز و پوسته پوستی روی پوست ظاهر گردد.
علت بروز سرطان پوست
سرطان پوست زمانی ایجاد میشود که جهش در DNA سلولهای پوستی رخ دهد که این جهشها باعث رشد غیرقابل کنترل و تشکیل تودهای از سلولهای سرطانی میشوند. سرطان پوست سلول پایه به دلیل تماس با اشعه ماورابنفش خورشید یا استفاده از تختهای برنزه شکل میگیرد. این اشعه ماورابنفش میتواند به DNA در داخل سلولهای پوست آسیب رساند و باعث رشد غیرمعمول سلولها شود. همچنین، قرار گرفتن در معرض این اشعه نور نیز باعث بروز سرطان پوست سلولهای سنگفرشی میگردد.
سرطان سلول سنگفرشی پوست امکان دارد ناشی از تماس طولانی مدت با مواد شیمیایی که سرطانزا هستند، به وجود بیاید. علاوه بر این، این نوع سرطان ممکن است به دلیل سوختگی یا زخمها ایجاد شود و همچنین ممکن است توسط برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد گردد.
بیشتر بخوانید: انواع مختلف واکسن HPV را بهتر بشناسید
علت ایجاد ملانوم هنوز مشخص نیست و اکثر خالها به ملانوم تبدیل نمیشوند. محققان نمیتوانند با اطمینان بگویند که چرا برخی از خالها به ملانوم تبدیل میشوند. مشابه با سرطان پوست پایه و سنگفرشی، اشعه فرابنفش نیز ممکن است باعث ایجاد ملانوم گردد.
با این حال، ملانومها ممکن است در قسمتهایی از بدن که به طور عادی در تماس با نور خورشید قرار ندارند، ایجاد شوند.
نحوه تشخیص سرطان پوست
روش تشخیص سرطان پوست به این صورت است که در صورت مشاهده لکههای مشکوک در پوست خود، یا تغییرات قابل توجه در لکههای موجود یا رشد آنها، باید به پزشک خود مراجعه کنید.
پزشک پوست ابتدا شما را معاینه کرده و در صورت لزوم شما را به متخصص ارجاع خواهد داد. همچنین پزشک یا متخصص با دقت شکل، اندازه، رنگ و بافت ناحیه مشکوک پوست شما را بررسی خواهد کرد. در صورت تشخیص احتمال سرطان توسط پزشک، نمونه برداری صورت خواهد گرفت.
درمان سرطان پوست
درمان این نوع سرطان به عوامل مختلفی از جمله اندازه، محل، نوع و مرحله سرطان پوست بستگی دارد. پس از در نظر گرفتن این عوامل، تیم مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است یک یا چند روش درمانی زیر را توصیه کنند:
- سرما درمانی
با استفاده از نیتروژن مایع منجمد، رشد سرطان پوست منجمد شده و با ذوب شدن بافت، از بین میرود.
- جراحی برش
در این روش، رشد سرطان پوست و بخشهایی از پوست سالم اطراف آن بریده میشود.
- جراحی موس
این جراحی به صورت لایه به لایه انجام میشود و هر لایه با استفاده از میکروسکوپ بررسی میشود تا موقعی که هیچ سلول غیرطبیعی مشاهده نشود.
- روش کورتاژ و الکترودسیکیشن
در این روش از یک تیغه بلند به شکل قاشق برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میگردد و سلولهای سرطانی باقیمانده را با استفاده از سوزن برقی میسوزانند.
- درمان بیولوژیکی
این درمان برای تحریک سیستم ایمنی بدن شما جهت مبارزه با سلولهای سرطانی به کار میرود.
- ایمونوتراپی
برای تحریک سیستم ایمنی بدن و رفع سلولهای سرطانی، کرم به پوست شما زده میشود.
- شیمی درمانی
شیمی درمانی روشی است که در آن داروها به صورت خوراکی، موضعی یا با استفاده از سوزن یا تزریق IV به بدن رسانده میشوند تا سلولهای سرطانی به کمک اینها از بین بروند.
بیشتر بخوانید: شیمی درمانی چیست؟ اولین جلسه شیمی درمانی چگونه است؟
- فوتودینامیک تراپی
این روش از نور لیزر و داروهای خاص برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده مینماید.
- تابش
تابش پرانرژی نیز به عنوان یک روش درمان سلولهای سرطانی استفاده میگردد.
همچنین، درمان سرطان پوست ممکن است شامل ترکیبی از روشها باشد. تصمیم نهایی درمان مورد نیاز برای هر فرد باید توسط یک تیم درمانی متخصص تشخیص داده شود، که شامل پزشکان جراح، پزشکان تشخیصی، پزشکان پرتوبرانی و سایر تخصصهای مرتبط با سرطان پوست است. مهم است بدانید که برای تعیین بهترین روش درمان سرطان پوست، نیاز به تشخیص دقیق و مشاوره پزشکی است.
جمع بندی
بنابراین طبق این مقاله نتیجه میگیریم که، سرطان پوست امکان دارد با علائم اولیهای خود را نشان دهد که از نظر شما جدی نباشند زیرا لکههای پوستی یا خالها معمولا اتفاق میافتند و ممکن است آنها را نشانهای از سرطان تلقی نکنید. با این حال، تنها راهکار نجات و درمان سرطان پوست، جدی گرفتن تمام نشانههای اولیه است تا با تشخیص این نوع سرطان، درمان این نوع بیماری صورت بگیرد. در صورت مشاهده هر گونه علامت و نشانه، با مراجعه به پزشک اقدامات لازم را برای درمان و پیشگیری از پیشرفت بیماری انجام دهید.