آپاندیسیت یک بیماری التهابی است که عمدتاً به علت التهاب آپاندیکس، یک عضو کوچک در قسمت پایینی روده بزرگ، رخ می‌دهد. این بیماری ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد و در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب، می‌تواند آسیب و عوارض جدی به بیمار وارد کند.
آپاندیس یک زائده کوچکی می‌باشد که به روده متصل شده و در طرف راست پایین شکم واقع است. با توجه به اینکه مجرای آپاندیس کوچک است امکان دارد به‌خوبی تخلیه نگردد؛ به همین علت انسداد ایجاد شده در آن موجب تکثیر باکتری‌ها در داخل آپاندیس شده و این منجر به تشکیل چرک و تورم و فشار دردناک در شکم شما می‌گردد. به این عفونت آپاندیسیت گفته می‌شود. برای آشنایی بیشتر با این موضوع تا آخر این مقاله با ما همراه شوید.
آپاندیسیت چیست؟
آپاندیسیت موقعی رخ می‌دهد که آپاندیس به علت‌های مختلفی مانند انسداد ملتهب گردد. طبق شواهد علمی تقریبا ۹ درصد از افراد به التهاب آپاندیس مبتلا می‌شوند. آپاندیس کیسه کوچکی می‌باشد که در سمت راست پایین شکم به روده متصل شده است. زمانی که آپاندیس مسدود می‌گردد، باکتری‌ها در داخل آن تکثیر می‌کنند. این شرایط قادر است به تشکیل چرک و تورم واحساس درد در شکم منجر شود.
تکثیر باکتری‌ها سرانجام آپاندیس را به یک کیست چرکی تبدیل می‌کند که علائم زیادی مانند درد شکم و حالت تهوع را در پی دارد. در صورتی که این کیست عفونی از شکم خارج نشود ممکن است پاره شود و عفونت به داخل روده و خون راه یابد.
انواع آپاندیسیت
بیماری آپاندیسیت دارای دو نوع است. در اکثر افراد آپاندسیت حاد بوده، ولی بعضی وقت‌ها ممکن است بیماری از نوع مزمن باشد.
- آپاندیسیت حاد
آپاندیسیت حاد، شدید و ناگهانی به وجود می‌آید و اکثرا افراد ۱۰ الی ۳۰ سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری در مردان بیشتر از زنان مشاهده می‌شود. در طول یک روز درد بسیار شدید‌تر می‌شود و در صورت عدم درمان امکان دارد آپاندیس بترکد. این بیماری بسیار رایج بوده و حدود ۹% افراد به آن دچار می‌شوند.
- آپاندیسیت مزمن
آپاندیسیت مزمن نسبت به نوع حاد، به ندرت دیده می‌شود و علائم آن خفیف بوده و بعد از ابتلا به آپاندیسیت حاد ایجاد می‌گردد. علائم امکان دارد چند هفته، چند ماه یا حتی چند سال ناپدید شده و دوباره ایجاد شود.
درصورت احساس داشتن هرگونه از این علائم میتوانید با خیال راحت سوالات خود را از تیم پزشکی نیتروطب به صورت آنلاین بپرسید.
علائم آپاندیسیت
علائم آپاندیسیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد ناگهانی در سمت راست پایین شکم
- درد در اطراف ناف
- درد موقع سرفه کردن، راه رفتن یا انجام سایر حرکات
- تهوع و استفراغ
- از دست دادن اشتها
- تب
- یبوست یا اسهال
- نفخ شکم
خطرات آپاندیسیت
مهم‌ترین خطر آپاندیسیت ترکیدن آپاندیس می‌باشد. به همین علت می‌بایست با شروع اولین علائم برای تشخیص این بیماری به پزشک مراجعه نمایید. در صورتی که آپاندیس سریعا برداشته نشود، می‌ترکد. ترکیدن آپاندیس موجب پخش شدن عفونت در کل شکم می‌گردد. به این شرایط پریتونیت گفته می‌شود. پریتونیت بسیار خطرناک بوده و در صورت عدم درمان، ممکن است باعث مرگ شود.
بعضی وقت‌ها نیز خارج از آپاندیس ملتهب آبسه ایجاد می‌گردد. آبسه احتمال ترکیدن آپاندیس را بیشتر می‌نماید. در موارد نادر هم ممکن است شخص دچار سپسیس گردد. سپسیس شرایط جدی می‌باشد که عفونت توسط جریان خون به سایر قسمت‌های بدن منتقل می‌گردد.
بیشتر بخوانید: سرطان روده | علائم، روش‌های جلوگیری و درمان
تشخیص آپاندیسیت
برای تشخیص آپاندیسیت، پزشک اطلاعاتی مانند سابقه علائم و نشانه‌های شما را می‌پرسد و شکم شما را معاینه می‌نماید.
آزمایش‌ها و روش‌های مورداستفاده برای تشخیص آپاندیسیت شامل موارد زیر می‌باشند:
- معاینه فیزیکی:
ممکن است پزشک برای ارزیابی میزان درد شکم، فشار ملایمی بر ناحیه دردناک شکم وارد کند. زمانی که این فشار به صورت ناگهانی وارد می‌گردد، درد آپاندیسیت معمولأ بدتر می‌شود و این نشان‌دهنده ملتهب بودن صفاق مجاور می‌باشد.
امکان دارد پزشک سفتی شکم و تمایل شما به سفت نمودن عضلات شکم در پاسخ به فشار وارد شده از طرف او به آپاندیس ملتهب را بررسی نماید.
- معاینه رکتوم:
دومین راه تشخیص آپاندیسیت، معاینه رکتوم دیجیتال یا DRE می‌باشد که این روش معاینه شامل قراردادن انگشت همراه با دستکش روغن‌کاری شده جهت معاینه رکتوم پایینی شما می‌باشد. زنان در سنین باروری امکان دارد جهت بررسی مشکلات احتمالی زنان که می‌توانند موجب درد شوند، معاینه لگنی انجام دهند.
- آزمایش خون
به کمک آزمایش خون پزشک بالا بودن تعداد گلبول‌های سفید خون را بررسی می‌نماید که بالا بودن گلبول‌های سفید ممکن است به خاطر عفونت باشد.
- آزمایش ادرار
ممکن است از شما آزمایش ادرار درخواست شود تا تعیین شود که عفونت ادراری یا سنگ کلیه موجب ایجاد درد در پایین شکم شما نشده است.
- تست‌های تصویربرداری و ct scan شکم
این تست‌های تصویر برداری به تایید آپاندیسیت یا یافتن علل دیگر درد کمک می‌کنند.
اقدامات بعد از بروز آپاندیسیت
با شروع درد آپاندیس توصیه می‌شود به هیچ عنوان، هیچ اقدام خانگی انجام ندهید تنها کاری که باید انجام دهید این است که باید به پزشک مراجعه کنید. بر فرض مثال نباید روی محل درد کیسه‌ی آب گرم بگذارید چراکه این کار باعث پاره شدن آپاندیس و ایجاد مشکلات بیشتر می‌شود و هم‌چنین توصیه می‌شود از مصرف خودسرانه دارو‌ها خودداری کنید.
پیشگیری از بیماری آپاندیسیت
آپاندیسیت قابل پیشگیری نیست. ولی با رعایت نمودن نکاتی می‌توان احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش داد. استفاده نمودن از غذاهایی که سرشار از فیبر هستند ازجمله میوه‌ها و سبزیجات تازه قادر است در پیشگیری از این بیماری کمک کند، چراکه افزایش مقدار فیبر در رژیم غذایی می‌تواند از یبوست و انباشته شدن مدفوع که از رایج ترین علت آپاندیس می‌باشد، جلوگیری نماید.
از جمله مواد غذایی سرشار از فیبر می‌توان به تمشک، سیب‌ها، گلابی، نخودسبز، بروکلی، عدس، لوبیای سیاه، دانه‌های سبوس، جو، بلغور جو دو سر، اسپاگتی و کنگر فرنگی اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: ورم معده یا گاستریت؛ اطلاعات کامل در مورد بیماری رایج گوارشی
درمان آپاندیسیت
تنها راه حل درمان آپاندیسیت خارج کردن آپاندیس است. درست است که شیوه‌های جدید لاپاراسکوپی (جراحی‌های با لیزر) جایگزین جراحی‌های باز شده است، ولی هیچ روشی جایگزین آپاندکتومی نشده است. لاراپاراسکوپی نسبت به جراحی باز این مزیت را دارد که روش کم تهاجم‌تری بوده و در آن از یک الی دو بخیه به جای برش بزرگ جراحی باز استفاده می‌گردد. بنابراین زمان بستری و بهبود نیز کاهش می‌یابد.
با دنبال کردن ما در فضای مجازی ( کانال تلگرام،کانال ایتا) می توانید از آخرین تخفیف‌ها و رویدادهای مهم باخبر باشید.
جمع بندی
آپاندیسیت، التهاب و عفونت آپاندیس می‌باشد که معمولا به شکل حاد و در عرض یک روز و یا حتی به‌عنوان یک بیماری مزمن ظاهر می‌گردد. به صورت کلاسیک، عود آپاندیس ابتدا با درد شکمی عمومی تظاهر می‌یابد و بعدا در ربع تحتانی سمت راست شکم احساس می‌گردد. اگر شکم درد دارید و شدت درد به اندازه‌ای است که نمی‌توانید بنشینید یا بایستید توصیه می‌کنیم حتما برای تشخیص علت درد به پزشک مراجعه نمایید چراکه به تعویق انداختن ممکن است باعث ایجاد عارضه یا پارگی آپاندیس گردد.
