خار پاشنه به انگلیسی (Heel Spur)، یک زائده استخوانی است که از پایین پاشنه پا بیرون می‌زند، یعنی روی رباطی ایجاد می‌شود که از ابتدا تا انتهای کف پا کشیده شده است و استخوان پاشنه پا را به انگشت‌ها متصل می‌کند. علائم این عارضه اغلب با روش‌های خانگی و مصرف داروهای ضد درد بدون نسخه از بین می‌روند، اما برای درمان و بهبودی کامل این اختلال باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
در این مقاله از نیتروطب تصمیم داریم تا اطلاعات مفیدی درباره خار پاشنه، علائم و چگونگی درمان آن را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم، حتما تا انتهای مقاله را مطالعه کنید تا در مورد این رشد استخوانی و عوامل ایجاد کننده آن بیشتر بدانید.
خار پاشنه چیست؟
خار پاشنه یکی از مشکلاتی است که بیشتر برای کسانی اتفاق می‌افتد که زیاد روی پاهای خود می‌ایستند، این اختلال باعث بروز مشکلاتی از جمله درد شدید در ناحیه پا به طوری که نمی‌توانید به خوبی راه بروید و پاشنه خود را روی زمین بگذارید.
این عارضه زمانی ایجاد می‌شود که در پاشنه‌ی پای شما مقدار زیادی رسوب کلسیم می‌نشیند، در این حالت درد زیادی در هنگام زمین گذاشتن پاشنه‌ی پا و فشار آوردن به انتهای آن ایجاد می‌شود.
این اختلال به مرور زمان ایجاد می‌شود، بیشتر مردم تا زمانی که احساس درد نکنند نمی‌دانند که به آن مبتلا هستند، نکته جالب اینجا است که این زائده به خودی خود درد ندارد، بلکه زمانی که تیزی آن وارد بافت نرم کف پا می‌شود، احساس درد می‌کنید.
تشخیص خار پاشنه پا
تشخیص این عارضه می‌تواند چالش برانگیز باشد، خار پاشنه همیشه باعث درد نمی‌شود و همه دردهای پاشنه نیز به خار مربوط نمی‌شود. خار پاشنه اغلب فقط از طریق اشعه ایکس و سایر آزمایشات انجام شده برای مشکلات دیگر پا، کشف می‌شود.
این عارضه در بیشتر مواقع علامتی ندارد، در برخی موارد، این اختلال می‌تواند با درد متناوب و مزمن همراه باشد، این درد به خصوص هنگام راه رفتن، پیاده‌روی سریع و دویدن بیشتر خود را نشان می‌دهد. به طور کلی علت درد پاشنه‌ی پا، تنها خار پاشنه نیست، بلکه علت آن، آسیب به بافت نرمی است که با آن ارتباط دارد، نشانه‌های ایجاد این اختلال عبارتند از:
- برآمدگی استخوان و قابل رویت زیر پاشنه‌ی پا
- التهاب و تورم در قسمت جلوی پاشنه‌ی پا
- احساس درد خفیف در پاشنه‌ی پا طی روز
- حساس شدن قسمت زیرین پاشنه‌ی پا به طوری که راه رفتن با پای برهنه را سخت کند.
- ساطع شدن گرما از قسمت درگیر شده
- احساس درد شدید مانند احساس فرو رفتن چاقو در پاشنه‌ی پا، خصوصا در ابتدای صبح که بیمار از خواب بیدار می‌شود و پای خود را بر زمین می‌گذارد.
برای تشخیص صحیح این عارضه باید به یک متخصص مانند جراح ارتوپد یا متخصص پا مراجعه کنید، پزشک می‌تواند با استفاده از اشعه ایکس، این بیماری را تشخیص دهد.
برآمدگی‌های استخوانی معمولا با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند، به همین دلیل است که اگر هر دلیل ناشناخته‌ای از درد و التهاب پا را تجربه می‌کنید، ابزارهای تصویربرداری تشخیصی ضروری هستند.
علت به وجود آمدن خار پاشنه
خار پاشنه به طور مسقیم به دلیل کشیدگی طولانی مدت ماهیچه‌ها و رباط‌ها ایجاد می‌شود. در نهایت، این فشار بیش از حد به استخوان پاشنه (پالکانئوس) فشار وارد می‌کند و باعث ایجاد خار می‌شود.
این عارضه به مرور زمان ایجاد می‌شود، آن‌ها به طور ناگهانی پس از تمرین یا یک رویداد ورزشی ظاهر نمی‌شوند، خار پاشنه زمانی ایجاد می‌شود که علائم اولیه مانند درد در ناحیه پاشنه را نادیده بگیرید.
استرس مکرر ناشی از راه رفتن، دویدن یا پریدن روی سطوع سخت یکی از دلایل شایع این عارضه است، همچنین ممکن است از پوشیدن کفش‌هایی که استاندارد پای شما نیستنئ ایجاد شوند.
این عارضه زمانی ایجاد می‌شود که رسوبات کلسیم در قسمت زیرین پاشنه‌ی پا ایجاد شود، این فرآیند در طول زمان به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود، به طور کلی برخی از مهم‌ترین علل به وجود آمدن خار پاشنه شامل موارد زیر هستند.
- اضافه وزن و چاقی
- پوشیدن کفش‌خای غیر استاندارد یا کهنه و فرسوده
- دویدن یا پیاده‌روی سریع روی سطوع سفت
- ناهنجاری‌هایی در راه رفتن که فشار بیش از حد بر پاشنه‌ی پا وارد می‌کنند.
- پارگی و ساییده شدن استخوان پاشنه‌ی پا
- کشیدگی و ساییدگی طولانی مدت بافت پاشنه‌ی پا
خارپاشنه نیز ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- آرتریت (بیماری‌های مفصلی)
- آرتروز
- کبودی پاشنه پا
- چاقی و اضافه وزن
- افزایش سن که انعطاف پذیری کف پا را کاهش می‌دهد
- ایستادن برای مدت طولانی
- مشکلات راه رفتن
علائم و نشانه‌های خار پاشنه
علائم خار پاشنه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد (به خصوص در هنگام راه رفتن یا دویدن)
- التهاب
- تورم در جلوی پاشنه‌ی پا
همچنین در صورت لمس کردن ناحیه آسیب دیده ممکن است احساس گرما کنید، این علائم ممکن است به قوس پای شما سرایت کند، در نهایت ممکن است یک برآمدگی کوچک استخوانی قابل مشاهده باشد.
برخی از خارهای پاشنه ممکن است بدون علامت باشند و هیچ گونه علائمی نداشته باشند، همچنین ممکن است هیچ تغییری در بافت‌های نرم یا استخوان‌های اطراف پاشنه پا مشاهده نکنید.
بیشتر بخوانید: بیماری دکرون چیست و چه علائمی دارد؟
درمان خار پاشنه
درمان این عارضه در مرحله اول شامل استراحت و تغییر سبک زندگی است، با این حال، پزشکان معمولا جراحی را برای مواردی توصیه می‌کنند که به سایر راه‌کارهای درمانی پاسخ نمی‌دهند. جراحی آخرین راه‌حل است، زیرا احتمال دارد که به درد مزمن منجر شود، در ادامه به ۵ روش درمانی برای این عارضه اشاره می‌کنیم.
- استراحت و تغییر سبک زندگی
استراحت نه تنها به کاهش درد حاد کمک می‌کند، بلکه بلند شدن از پا می‌تواند از بدتر شدن وضعیت شما نیز جلوگیری کند. استراحت دادن به پاها پس از مدت طولانی ایستادن و فعالیت‌های دیگر بسیار مهم است.
در مورد درد حاد ناشی از خار پاشنه، پزشک متخصص ممکن است از شما بخواهد تا زمانی که علائم فروکش کند، به پای خود استراحت دهید، قرار دادن وزن روی پاشنه پا در حالی که درد دارد، احتمالا وضعیت شما را بدتر کند، همچنین می‌تواند زمان بهبودی شما را طولانی‌تر کند.
- کمپرس سرد
استفاده از کمپرس یخ یا کمپرس سرد تا ۱۵ دقیقه هر بار ممکن است با بی حس کردن موقت ناحیه به تسکین درد ناشی از این عارضه کمک موثری کند، همپنین این روش می‌تواند به کاهش تورم نیز کمک کند، برای درمان خار پاشنه، کمپرس سرد نسبت به کیسه‌های حرارتی ترجیح داده می‌شود، زیرا گرما برای درد مفاصل و عضله بهتر عمل می‌کند و سرما برای دردهای استخوانی.
- تمرینات فیزیوتراپی و تمرینات کششی
پزشک متخصص ممکن است فیزیوتراپی را به عنوان راهی برای یادگیری و تمرینات را برای جلوگیری از درد طولانی مدت توصیه کند. این تمرینات شامل کشش عضلات پاشنه و فاشیای کف پا است، پزشک به شما آموزش می‌دهد که چگونه برخی از تمرینات را در خانه انجام دهید، این حرکات کششی را می‌توان در هر زمانی از روز انجام داد، البته برخی از این حرکات کششی می‌تواند به خصوص در هنگام شب قبل از خواب بسیار مفید باشد.
- داروهای ضد التهاب تزریقی
برای درد شدید، پزشک ممکن است تزریق کورتیکواستروئید را توصیه کند، این داروی ضد التهابی به کاهش درد و التهاب در سراسر پاشنه و قوس پا کمک می‌کند.
- جراحی
در موارد نادر، برای حذف خار پاشنه، ممکن است جراحی لازم باشد، اگرچه گاهی فقط درمان‌های فوق موثر هستند و دیگر نیازی به جراحی نیست. اصلی‌ترین روش درمان این عارضه، جراحی است، که با این عمل، خار پاشنه از بین رفته و به طور کامل رسوبات کلیسیم از پاشنه‌ی پا خارج می‌شود.
بیشتر بخوانید: پوکی استخوان، بیماری خاموش و پیش‌رونده
سخن پایانی
خار پاشنه زمانی ایجاد می‌شود که شما فشار زیادی را به پاهای خود وارد کنید و در طول روز زیاد بایستید، برای پیشگیری از این عارضه باید به سلامت کلی پا بیشتر توجه کنید، مراقب استرس‌های روزمره‌ای که روی پاهای خود وارد می‌کنید باشید، حتما در طول روز به آن‌ها استراحت دهید.
اگر درمان‌های خانگی نتوانستند درد ناشی از این عارضه را در شما کاهش بدهند و به مرور زمان بدتر شدند، باید با پزشک ارتوپد مشورت کنید، شما می‌توانید به صورت آنلاین پزشک متخصص مشورت بگیرید، در نیتروطب امکان مشاوره آنلاین با پزشک ارتوپد فراهم شده است.
