ایمن‌ترین راه برای حفظ سلامتی و تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری‌ها، واکسن زدن به موقع در زمان مشخص است. انواع واکسن‌ها از بدن ما در برابر بیماری‌های خطرناک و جدی مثل فلج اطفال، سیاه سرفه و سرخک محافظت می‌کنند. در واقع واکسن، پیامی به بدن جهت تولید پروتئین‌های خونی به نام آنتی بادی می‌دهد، این پروتئین‌ها باعث می‌شوند تا بدن ما برای مقابله با بیماری‌ها آماده شود.
عوارض‌های خفیف بعد از تزریق واکسن طبیعی است و نشانه این است که پروتئین‌ها در بدن در حال تولید شدن هستند و این پیام به درستی دریافت شده است. این عوارض بعد از تزریق، به صورت خود به خود تا چند روز بعد از بین می‌روند و اصلا جای نگرانی ندارد.
مراقبت‌های بعد از تزریق واکسن باعث می‌شود تا عوارض ایجاد شده روی بدن شما سریع‌تر از بین بروند و احساس ناراحتی نداشته باشید.
تزریق واکسن در کودکان
معمولا طی ۲۴ ساعت بعد از تزریق، کودکان بی‌اشتها می‌شوند و کم‌تر میل به غذا دارند، این عوارض طبیعی است و فقط نیاز به مراقبت در منزل دارد، در این دوران سعی کنید که فقط مایعات بیش‌تری به کودک بدهید تا میل کند.
بعد از تزریق واکسن، یک پارچه تمیز را مرطوب کرده و در محل تزریق واکسن یا تورم و قرمزی ایجاد شده استفاده کنید، این عمل میزان تب را در کودک کاهش می‌دهد.
تغذیه کودک بعد از واکسیناسیون
تغذیه کودک بعد از تزریق ، از اهمیت زیادی برخوردار است، مخصوصا نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند. شیر مادر علاوه بر تامین کردن مایعات و مواد مغذی مورد نیاز بدن کودک، باعث افزایش حس آرامش و امنیت در نوزاد می‌شود و احساس درد را در نوزاد کاهش می‌دهد. کودکانی که از غذاهای کمکی استفاده می‌کنند باید بعد از تزریق واکسن، غذاهایی مثل حریره بادام، فرنی، سرلاک و سوپ و… را برای تقویت سیستم ایمنی بدن در برنامه غذایی‌شان داشته باشند. در کنار مصرف غذاهای سالم، مصرف نوشیدنی‌های مقوی که کودک مجاز به مصرف آن می‌باشد نیز توصیه می‌شود و ضروری است.
حمام کردن نوزاد بعد از واکسن دوماهگی
استحمام کودک بعد از تزریق از مهم‌ترین نکات مراقبت از کودک است. بهتر است یک روز قبل از واکسن زدن، حمام کردن او صورت بگیرد. پزشکان اطفال توصیه می‌کنند که در صورت تب و تورم نوزاد، استحمام او ۴۸ ساعت بعد از تزریق انجام شود، زیرا ممکن است از طریق میکروب‌های موجود در لوله آب منزل، عفونت از سوراخ محل تزریق وارد بدن کودک شود.
پایین آوردن تب نوزاد بعد از تزریق واکسن دو ماهگی
بعد از تزریق ، حتما دمای بدن کودک خود را با تب‌سنج مناسب اندازه‌گیری کنید تا متوجه شوید که کودک تب دارد یا نه. در صورت بالا بودن دمای بدن کودک، می‌توانید از روش‌های زیر برای پایین آوردن دمای بدنش استفاده کنید.
- حمام کردن با آب ولرم می‌تواند موثر باشد.
- کم کردن لباس‌های کودک و پوشاندن لباس‌های نخی و نازک
- دست و پاهای کودک را با یک دستمال پارچه‌ای تمیز مرطوب کنید.
- به کودک خود نوشیدنی و مایعات زیادی بدهید.
- از شربت استامینوفن، پروفن یا شیاف برای کنترل تب کودک استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: دندان درآوردن نوزاد؛ ۵ راهکار برای تسکین درد آن
مقدار مجاز مصرف استامینوفن با توجه به سن کودک
- کودکان (۰ تا ۳ ماه): طبق توصیه پزشک
- کودکان (۴ تا ۱۱ ماه): یک دوم قاشق چای‌خوری
- کودکان (۱۲ تا ۲۳ ماه): سه چهارم قاشق چای‌خوری
- کودکان (۲ تا ۳ سال): ۱ قاشق چای‌خوری
- کودکان (۴ تا ۵ سال): یک و نیم قاشق چای‌خوری
- کودکان (۶ تا ۸ سال): ۲ قاشق چای‌خوری
- کودکان (۹ تا ۱۰ سال): دو ونیم قاشق چای‌خوری
- کودکان (۱۱ سال): ۳ قاشق چای‌خوری
البته که بهتر است مصرف خودسرانه از داروهای نام برده نداشته باشید، برای استفاده از هر نوع دارویی برای کنترل تب کودک، لازم است که با پزشک متخصص در این زمینه مشورت کنید و او دارو تجویز کند، زیرا استفاده از داروهای مختلف با توجه به میزان تب و سن و شرایط کودک متفاوت است.
مراقبت از کودک بعد از تزریق واکسن پنج‌گانه
کودکان از بدو تولد، در سنین مختلف واکسن‌های متفاوتی می‌زنند. که در سنین ۲ ماهگی، ۴ ماهگی، ۶ ماهگی، ۱ سالگی، ۱۸ ماهگی و ۶ سالگی کودک باید به طور مرتب و در زمان مشخص شده تزریق شوند. واکسن پنج‌گانه (کزاز، دیفتری، سیاه سرفه، همو فیلوس و هپاتیت ب) در ۲ ماهگی، ۴ ماهگی و ۶ ماهگی باید تزریق شوند. که در سه دوره به کودک تزریق می‌شود، از مهم‌ترین نکاتی که باید در رابطه با تزریق واکسن پنج‌گانه کودک بدانید شامل موارد زیر است:
بیشتر بخوانید: هپاتیت B بیماری بسیار مسری و ۵ راه پیشگیری از آن
- کودک خود را در آغوش گرفته و آرام کنید.
- سعی کنید کودک را تشویق کنید تا دست و پای خود را تکان دهد و بازی کند.
- با پزشک صحبت کنید و اگر نیاز بود از داروها برای کاهش تب کودک استفاده کنید، این داروها علاوه بر پایین آوردن تب کودک، به کاهش تورم در محل تزریق واکسن هم کمک می‌کنند.
- در ۲۴ ساعت اول بعد از واکسیناسیون، بهتر است هر یک ساعت یک‌بار کمپرس یخ روی محل تزریق گذاشته و در ۲۴ ساعت بعد از کمپرس آب گرم استفاده کنید.
- به کودک خود نوشیدنی و مایعات فراوان بدهید.
مراقبت بعد از تزریق واکسن فلج اطفال
یکی از مهم‌ترین واکسن‌های دوران کودکی فلج اطفال است، واکسن فلج اطفال برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های عفونی ناشی از ویروسی است که در مجرای روده و گلو زندگی می‌کنند.
احتمالا می‌دانید که واکسن فلج اطفال به دو صورت تزریقی و خوراکی به کودکان داده می‌شود. عوارض بعد از تزریق آن ممکن است مانند واکسن‌های دیگر به صورت سرخی پوست، تب و تورم یا واکنش‌هایی مانند آلرژیک خفیف و… مشاهده شود. بنابراین مراقبت از کودک بعد از تزریق آن بسیار مهم است.
نکته: اگر کودک دچار سرماخوردگی شود، بعد از اینکه کامل بهبود پیدا کرد، باید واکسن تزریق شود.
تزریق واکسن همه کودکان باید در مرکز بهداشت انجام شود تا کودک کارت واکسیناسیون، داروی مناسب و تاریخ‌دار دریافت کند.
جمع‌بندی
در این مقاله از نیتروطب به نحوه مراقبت از کودک بعد از واکسیناسیون و به بررسی تزریق واکسن‌های مختلف در کودکان از جمله هپاتیت ب، فلج اطفال و… پرداختیم، امیدواریم که برای شما مفید واقع شده باشد. در صورت وجود هرگونه سوال می‌توانید با کارشناسان و مشاورین ما در ارتباط باشید و از آن‌ها کمک بگیرید تا به بهترین روش و با بهترین خدمات پزشکی پاسخگوی سوالات شما در هر زمینه‌ای باشند.
