سکسکه به دلیل انقباض غیر ارادی دیافراگم ایجاد می‌شود، برخی از دلایل رایج این انقباض عبارتند از: نوشیدن نوشابه‌های گازدار، خوردن یک وعده غذایی بزرگ، بلع زیاد هوا یا استرس. اما سکسکه چیست؟ علت سکسکه در نوزادان و بزرگسالان چیست؟ چه زمانی سکسکه کردن خطرناک می‌شود؟ سکسکه مکرر ناشی از بروز چه بیماری‌هایی است؟ عوامل خطر سکسکه و راه‌های درمانی آن چیست؟ با ما همراه باشید تا علت اصلی بروز این عارضه و پاسخ سوالات را بررسی کنیم.
سکسکه چیست؟
سکسکه انقباضات مکرر و غیرقابل کنترل دیافراگم است، دیافراگم مرز بین قفسه سینه و شکم شما را مشخص می‌کند و همچنین تنفس را تنظیم می‌کند. هنگامی که دیافراگم شما منقبض می‌شود، ریه‌های شما اکسیژن دریافت می‌کنند و هنگامی که دیافراگم شما شل می‌شود، ریه‌های شما دی اکسید کربن آزاد می‌کنند.
انقباض خارج از ریتم دیافراگم همان چیزی است که باعث این عارضه می‌شود، هر اسپاسم دیافراگم باعث می‌شود حنجره (جعبه صدا) و تارهای صوتی به طور ناگهانی بسته شوند، این اتفاق منجر به هجوم ناگهانی هوا به ریه‌ها می‌شود. بدن شما با یک نفس واکنش نشان می‌دهد و صدایی که مشخصه سکسکه است ایجاد می‌کند.
هیچ راهی برای پیش بینی این عارضه وجود ندارد. با هر اسپاسم، معمولا قبل از اینکه صدای سکسکه را ایجاد کنید، قفسه سینه یا گلو کمی سفت می‌شود.
علت سکسکه چیست؟
از شایع‌ترین علت این عارضه به صورت کوتاه مدت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پرخوری
- خوردن غذای تند
- مصرف الکل
- نوشیدن نوشابه‌های گازدار
- مصرف غذاهای خیلی گرم یا خیلی سرد
- تغییر ناگهانی دمای هوا
- آئروفاژی، که باعث بلع بیش از حد هوا می‌شود.
- بلیعدن هوا هنگام آدامس جویدن
- هیجان یا استرس عاطفی
بیشتر بخوانید: پرخوری عصبی؛ بررسی عوامل و ۱۱ راهکار موثر در کاهش آن
عوامل خطر سکسکه
عوامل متعددی وجود دارد که می‌تواند احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش دهد. موارد زیر شامل عوامل خطر هستند.
- جنسیت
مردان نسبت به زنان، بیشتر دچار این عارضه می‌شوند.
- جراحی
افرادی که جراحی به خصوص جراحی شکمی داشته‌اند بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال هستند.
- مشکلات روحی و روانی
افرادی با شرایط کاری و زندگی پر از تنش و اضطراب نسبت به سایر افراد، بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه هستند.
بیشتر بخوانید: رفلاکس معده؛ ۹ درمان خانگی و هرآنچه باید بدانیم
چه زمانی سکسکه کردن خطرناک می‌شود؟
این اختلال، علت و زمینه‌ی ایجاد یک بیماری نیست، به همین دلیل خطرناک نیست و جای نگرانی ندارد. اما به طور طبیعی خود به خود بعد از چند دقیقه از بین می‌رود.
در مواردی هم ممکن است بیشتر از یک ماه طول بکشد و با اقدامات خانگی ایمن هم قابل برطرف شدن نباشد. این شیوه بروز سکسکه خطرناک است و از احتمال وجود یک مشکل در بدن فرد خبر می‌دهد که فورا باید نسبت به درمان دارویی و تشخیص دقیق آن اقدام کرد.
امکان مداوم شدن این عارضه برای چند ماه یا چند سال وجود دارد اما اگر این حالت پیش بیاید و بیماری زمینه سازی مشخص نشود، علاوه بر ایجاد خستگی و آزاد خود فرد، کاهش وزن هم اتفاق می‌افتد.
بیشتر بخوانید: آنژین صدری یا درد قفسه سینه؛ معرفی کامل + ۴ روش درمان
بیماری‌های علت سکسکه
دیابت، بیماری‌های کلیوی، سوء مصرف مواد مخدر و الکل از بیماری‌هایی است که سبب بروز سکسکه‌ی طولانی مدت می‌شود.
علت سکسکه در نوزدان چیست؟
این عارضه در بزرگسالان هیچ فایده‌ای ندارد و حتی در مواردی که طولانی مدت می‌شود، یک مشکل تلقی می‌شود. اما سکسکه در نوزادان نه تنها یک عامل منفی و مضر نیست بلکه عاملی در رشد بهتر کودک و تنظیم تنفس است. بالا رفتن حجم ناگهانی هوا در ریه‌ی نوزاد موجب هماهنگی عملکرد مغز می‌شود.
البته در نوزادان هم مانند بزرگسالان طولانی شدن این عارضه یک اختلال آزار دهنده و ناراحت کننده است که موجب کاهش خواب و اختلال در تغذیه‌ی کودک می‌شود.
بیشتر بخوانید: رفلاکس در نوزادان؛ ۶ روش درمان قطعی رفلاکس نوزادان
چگونه از سکسکه در نوزدان پیشگیری کنیم؟
همان طور که گفته شد، علت‌های ایجاد کننده این عارضه در بزرگسالان با نوزادان و کودکان کاملا متفاوت است. نوزادان فقط شیر می‌خورند یا پستانک و شیشه شیر را می‌مکند، بنابراین ورود هوا به معده هنگام شیر خوردن یا مکیدن پستانک علت بروز این عارضه در آن‌ها است. رعایت نکات ساده حین شیر خوردن بعد از آن، می‌تواند میزان بروز آن در نوزادان را کاهش دهد.
- بعد از شیر خوردن کودک را در وضعیتی قرار دهید که آروغ بزند.
- در صورت طولانی شدن سکسکه و بی تابی نوزاد، می‌توان کمی آب گرم به او داد.
- تعداد دفعات شیر خوردن را افزایش و حجم آن را کاهش دهید.
- از شیشه با سایز مناسب دهان کودک استفاده کنید تا هوای اضافی وارد دهان او نشود.
- هنگامی که نوزاد سکسکه می‌کند به او شیر ندهید زیرا موجب افزایش سکسکه و نفخ می‌شود.
- نوزاد را با لباس گرم بپوشانید.
- نوزاد را روی سطح صاف بخوابانید و دست‌هایش را بالا ببرید و پشت او را آرام آرام بمالید تا هوایی که وارد معده شده است خارج شود.
- کودک را به محیط آرام ببرید تا در معرض استرس و اضطراب محیط اطراف نباشد.
بیشر بخوانید: آبریزش دهان نوزاد و کودک| انواع، ۷علت و درمان های آن
چگونه از بروز سکسکه پیشگیری کنیم؟
هیچ راه قطعی برای پیشگیری از این عارضه وجود ندارد، با این حال تغییر در سبک زندگی عاملی است که می‌تواند تا حدودی از آن پیشگیری کند. اگر مدام سکسکه می‌کنید، حتما موارد زیر را رعایت کنید.
- استفاده از مشروبات الکلی را ترک کنید.
- بدن را در معرض اختلاف دمای ناگهانی قرار ندهید.
- مصرف نوشیدنی‌های قندی را تا حد امکان کم کنید.
- استفاده از نوشیدنی‌های گازدار را به حداقل خود برسانید.
- حجم وعده‌های غذایی را کم کنید و دفعات آن را بیشتر کنید.
- با آرامش غذا بخورید و بدون عجله، لقمه‌ها را خوب بجویید.
بیشتر بخوانید: آنژین صدری یا درد قفسه سینه؛ معرفی کامل + ۴ روش درمان
درمان سکسکه
مدت زمان بروز این اختلال در روش درمان آن تاثیر دارد، اقدامات خانگی وجود دارد که برای از بین بردن این عارضه به صورت کوتاه مدت، مفید واقع است.
۹ روش درمان فوری عبارتند از:
- اولین اقدام، نفس کشیدن و بیرون دادن هوا داخل یک کیسه پلاستیکی است.
- به مدت چند ثانیه هوا را داخل ریه‌ها حبس کنید و سپس رها کنید، این عمل را چند مرتبه تکرار کنید تا کاملا رفع شود.
- یک قالب کوچک یخ را بمکید و بعد آن را ببلعید.
- یک لیوان آب سرد را به صورت جرعه جرعه بنوشید.
- با انگشت شست کف دست دیگر را فشار دهید.
- با دست روی دیافراگم خود را فشار دهید.
- با احتیاط و با استفاده از یک قاشق، زبان کوچک را به بالا فشار دهید.
- یک قطره سرکه روی زبان خود بچکانید.
- خوردن یک قاشق عسل یا کره بادام زمینی باعث متوقف شدن این عارضه می‌شود، البته باید ابتدا آن را روی زبان قرار دهید تا ذوب شود و سپس قورت دهید.
خدمات پزشکی با نیتروطب
امروزه با وجود مشغله‌های زیاد و کمبود وقت، مراکز درمانی و پزشکی آنلاین می‌تواند در کمک به بیماران و روند درمانی آن‌ها بسیار موثر باشد. نیتروطب این امکان را برای شما فراهم کرده است که بدون مراجعه حضوری به مطب، تنها از طریق تماس تلفنی، پیامکی یا تصویری با پزشک مورد نیاز خود در ارتباط باشید و آنلاین مشاوره بگیرید.
سکسکه عارضه‌ای قابل رفع است و بعد از مدت زمان کوتاهی، از بین می‌رود. اما اگر تا ۴۸ ساعت از بین نرفت، حتما به پزشک عمومی یا متخصص داخلی مراجعه کنید.
