کلیه‌ها فیلترهای اصلی بدن ما هستند و نزدیک به ۱۵۰ لیتر (۱۴۲ لیتر) خون را هر روز تمیز و فیلتر می‌کنند. اگر عفونت کلیه را درمان نکنید، می‌تواند به کلیه‌های شما آسیب‌های جبران ناپذیر برساند. به ندرت، عفونت ممکن است منجر به تجمع چرک در کلیه‌ها شود که یک آبسه کلیه است.
برای اینکه بدانید آبسه کلیه چیست، نشانه‌ها و نحوه‌ی درمان آن را بدانید، با نیتروطب همراه باشید.
آبسه کلیه چیست؟
آبسه کلیه به عنوان آبسه پریرنال نیز نامیده می‌شود. آبسه، حفره‌ای از چرک است که در بافت‌های کلیه ایجاد می‌شود. در نتیجه باکتری‌ها از ناحیه‌ی عفونی به کلیه‌ها حمله می‌کنند. بیشتر اوقات، آبسه پریرنال به دلیل عوارض ناشی از عفونت دستگاه ادراری (U.T.I) است که در صورت انسداد در جریان طبیعی ادرار بدتر می‌شود.
بیشتر بخوانید: عفونت ادراری در بارداری، عفونتی پنهان اما خطرناک
مهم‌ترین نشانه‌های آبسه کلیه
نشانه‌های آبسه کلیه متفاوت است، اما به‌طور معمول شامل یک یا چند مورد از موارد زیر است:
- تب همراه با لرز
- درد شکمی که در کشاله‌ی ران یا ساق پا پخش می‌شود.
- کاهش وزن غیر منتظره
- درد هنگام ادرار کردن
- وجود خون یا تیرگی در ادرار
- عرق شبانه
- کمر درد و حساسیت
در صورت داشتن نشانه‌های بالا، شما باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
مشاوران نیتروطب می‌توانند به شما در تشخیص نشانه‌ها و انجام اقدامات لازم کمک کنند.
چه چیزهایی خطر ابتلا به آبسه کلیه را افزایش می‌دهند؟
آبسه‌های کلیه در طبقه‌ی اول، از عفونت‌های ادراری‌ای ناشی می‌شوند که از مثانه سرچشمه می‌گیرد. از آنجا به کلیه‌ها و نواحی اطراف گسترش می‌یابد. سنگ‌های کلیه عامل خطر اصلی هستند زیرا مانع جریان ادرار می‌شوند و شرایط ایده‌آلی برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کنند. باکتری‌ها خود را به سنگ می‌چسبانند و آنتی‌بیوتیک‌ها نمی‌توانند آنها را در آنجا ریشه‌کن کنند.
حدود ۲۰ تا ۶۰ درصد افراد مبتلا به آبسه کلیه، دارای سنگ کلیه هستند. سایر عوامل خطر عبارتند از:
- دیابت شیرین (M)
- مصرف مواد مخدر داخل وریدی
- آبسه‌های پوستی
- التهاب کلیه
- بیماری مزمن کلیه (K.D)
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف
- ناهنجاری‌های دستگاه ادراری، مانند کیست‌های کلیه
- ضربه به ناحیه کلیه
- رفلاکس مجرای ادراری (وضعیتی که در آن ادرار در جهت مخالف جریان می‌یابد و به‌جای دفع، وارد کلیه می‌شود.)
آبسه کلیه چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پس از اینکه پزشک سابقه‌ی پزشکی شما را ارزیابی کرد و یک معاینه فیزیکی انجام داد، آزمایش‌هایی را برای اطمینان از اینکه آبسه کلیه دارید تجویز می‌کند. نشانه‌های آبسه کلیه می‌تواند غیر اختصاصی باشد، بنابراین پزشک ممکن است چندین بررسی انجام دهد.
دو روش اصلی برای تشخیص آبسه پریرنال عبارتند از:
تست‌های آزمایشگاهی
پزشک ممکن است با استفاده از چندین آزمایش آبسه کلیه را تشخیص دهد که شامل:
- کشت خون
کشت خون وجود مهاجمان خارجی مانند قارچ، باکتری و سایر عوامل بیماری زا را در خون شما تشخیص می‌دهد. حمل این میکروارگانیسم‌ها در جریان خون ممکن است نشانه‌ی عفونت خون باشد.
در صورت داشتن هر یک از نشانه‌های زیر، با پزشک یا خدمات اورژانس تماس بگیرید:
- تب متوسط یا بالا
- تپش قلب
- دردهای عضلانی
- لرزش
- سردرد
- خستگی مفرط
مراقبت‌های پزشکی اولیه برای عفونت خونی حیاتی است زیرا عفونت می‌تواند به سایر اندام‌ها از جمله کلیه‌ها و قلب سرایت کند. این عفونت می‌تواند تهدید کننده‌ی زندگی باشد و باعث “شوک سپتیک” شود که در آن فشار خون به شدت کاهش می‌یابد.
- آزمایش ادرار
آزمایش ادرار یک آزمایش شیمیایی، فیزیکی و میکروسکوپی ادرار است و از چند آزمایش برای بررسی نمونه ادرار شما استفاده می‌کند. دو روش استاندارد جمع‌آوری عبارتند از: نمونه ادرار تمیز و جمع‌آوری ادرار ۲۴ ساعته. پزشک شما، روند مربوط به شما را تجویز می‌کند.
- کشت ادرار
آزمایش کشت ادرار مشخص می‌کند که آیا باکتری‌ها و سایر عوامل بیماری زا در نمونه ادرار وجود دارند یا خیر. این روشی برای بررسی عفونت‌های ادراری در کودکان و بزرگسالان است.
آزمایشگاه هر گونه باکتری را در نمونه ادرار تشخیص می‌دهد و آزمایش‌های بیشتر مشخص می‌کند که آیا باکتری‌ها دارای مقاومت آنتی بیوتیکی هستند یا خیر. آزمایش خون ممکن است افزایش تعداد گلبول‌های سفید را نشان دهد که نشان دهنده‌ی عفونت است.
آزمایش‌های رادیوگرافی
این آزمایش‌ها به پزشک تصویر واضحی از آنچه در داخل بدن شما اتفاق می‌افتد، می‌دهد. آزمایش‌ها عبارتند از:
- اشعه ایکس
یافته‌های اشعه ایکس می‌تواند به پزشک شما بگوید که آیا سنگ کلیه حاوی کلسیم وجود دارد یا خیر. آبسه‌های کلیه با این آزمایش قابل مشاهده نیستند.
- سونوگرافی
در این روش تصویربرداری از امواج صوتی استفاده می‌شود. با اینکه آبسه کلیه در سونوگرافی ظاهر می‌شود، اما خون و کیست‌ها نیز به‌طور مشابه ظاهر می‌شوند، بنابراین یک ابزار تشخیصی نیست.
- سی‌تی اسکن
سی‌تی اسکن در حال حاضر دقیق‌ترین تکنیک تصویربرداری برای تشخیص و پیگیری صحیح آبسه‌های اطراف کلیه است. این روش تصویربرداری می‌تواند آبسه کلیه را در حدود ۹۶ از ۱۰۰ بار پیدا کند.
درمان آبسه کلیه چگونه است؟
پزشک می‌تواند مراحل اولیه‌ی آبسه کلیه را با آنتی بیوتیک درمان کند. بسته به سرعت کوچک شدن آبسه، ممکن است حداقل دو ماه تحت این دوره‌ی درمانی باشید. اگر دیابت کنترل نشده دارید، آبسه‌ی شما مدت بیشتری طول می‌کشد تا ناپدید شود، زیرا قند خون بالا بر سیستم ایمنی تاثیر می‌گذارد.
اگر آبسه کلیوی قابل توجهای دارید، جراحی تهاجمی لازم می‌باشد. پزشک ممکن است تخلیه چرک از راه پوست با استفاده از کاتتر را پیشنهاد کند. آنها همچنین به‌طور معمول آنتی بیوتیک‌های داخل وریدی را تا زمانی که عفونت از بین برود تجویز می‌کنند.
در صورت داشتن آبسه‌ی بسیار بزرگ یا سنگ کلیه، به‌طور معمول برای از بین بردن چرک جراحی لازم است. اگر آبسه درمان نشود، شایع است که عفونت از ناحیه کلیه به جریان خون شما سرایت کند و این می‌تواند کشنده باشد.
آیا می‌توان از آبسه کلیه پیشگیری کرد؟
آبسه کلیه قابل پیشگیری است. اگر از سنگ کلیه رنج می‌برید، با پزشک خود صحبت کنید تا بهترین رژیم درمانی را برای جلوگیری از عفونت کلیه و آبسه تعیین کنید. پس از انجام عمل جراحی اورولوژی، ناحیه عمل شده را تا حد امکان استریل نگه دارید.
درمان زودهنگام عفونت‌های ادراری نیز از تبدیل شدن عفونت‌های ساده به آبسه جلوگیری می‌کند. اگر نشانه‌های عفونت ادراری بیش از چند روز طول کشید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید.
مشاوران نیتروطب می‌توانند به صورت آنلاین به شما در شناسایی نشانه‌ها و آزمایش‌های لازم کمک کنند.
عوارض آبسه کلیه
عارضه‌ی اصلی آبسه کلیه، پارگی پاکت چرک است که در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به نارسایی کلیه، سپسیس یا مرگ شود.
گاهی عفونت در صورت داشتن سنگ کلیه ادامه می‌یابد. در موارد بسیار نادر، ممکن است نیاز به برداشتن کلیه داشته باشید، در صورتی که این عارضه عودکننده باشد یا برای درمان سرسخت باشد.
بیشتر بخوانید: درمان سنگ کلیه؛ صفر تا ۱۰۰ روش های درمان پزشکی و مراقبت خانگی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن سابقه سنگ کلیه یا U.T.I و وجود موارد زیر، توصیه می‌شود به پزشک خود مراجعه کنید:
- تب
- لرز
- عفونت‌های دستگاه ادراری
- درد و ناراحتی شکم
- احساس سوزش همراه با ادرار
در صورت داشتن نشانه‌های سپتی‌سمی ضروری است که به دنبال مراقبت‌های فوری باشید:
- تب متوسط یا بالا
- لرزش
- تپش قلب
- دردهای عضلانی
- سردرد
- خستگی مفرط
بیشتر بخوانید: Minimal change disease؛ بیماری های خاموش و بدون علامت کلیه
کلام آخر
آبسه کلیه یک بیماری جدی است که شما می‌توانید با شروع درمان اولیه برای سنگ کلیه و عفونت‌های ادراری از آن جلوگیری کنید. دانستن نشانه‌های U.T.I به شما برای شروع سریع درمان کمک می‌کند. یک دوره آنتی بیوتیک، ممکن است به معنای اجتناب از مراجعه فردا به اتاق عمل باشد!
