رژیم کبد چرب و کاهش ریسک بیماری‌های کبدی: نکات کلیدی و روش‌های موثر

به کار گیری رژیم کبد چرب، باعث تناسب اندام و لاغری هم می‌شود. برای درمان کبد چرب، باید در رژیم غذایی و تغذیه روزانه تغییراتی ایجاد شود. کبد چرب یکی از بیماری‌هایی است که ممکن است گریبان گیر شما نیز شود. چاقی از جمله دلایل مبتلا به کبد چرب می‌باشد.  اکنون این سوال پیش می‌آید که برای درمان کبد چرب چی بخوریم و چی نخوریم؟ برای یافتن پاسخ این سوال توصیه می‌کنیم تا آخر این مقاله ما را همراهی کنید زیرا ما در این مقاله قصد داریم شما را به صورت کامل با رژیم کبد چرب آشنا کنیم.

کبد چرب چیست؟

کبد چرب وضعیتی می‌باشد که در آن، چربی بیش از اندازه در کبد ذخیره می‌شود. در صورتی که کبد چرب درمان نشود ممکن است موجب نارسایی کبد شود. ولی شما به آسانی می‌توانید با تغذیه سالم از کبد چرب جلوگیری کنید و حتی آن را درمان نمایید.

با توجه به اینکه خط اول درمان کبد چرب، کاهش وزن با رعایت رژیم غذایی سالم و ورزش می‌باشد، نباید درمان کبد چرب در خانه را دست کم بگیرید.

دو نوع بیماری کبد چرب داریم:

• الکلی
• غیر الکلی

بیماری کبد چرب غیر الکلی ازجمله شایع ترین بیماری‌های مرتبط با کبد است. کبد چرب غیر الکلی در افرادی با شرایط خاص مثل دیابت نوع ۲ یا چاقی بیشتر دیده می‌شود و بر خلاف کبد چرب الکلی با مصرف زیاد الکل در ارتباط نمی‌باشد.

بیشتر بخوانید: کرفس برای لاغری؛ یک اسلحه موثر برای کاهش وزن

عوامل ایجاد کننده کبد چرب

عوامل زیادی در ایجاد کبد چرب نقش دارند که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:

• فست فودها

ازجمله اولین عوامل مبتلا نمودن افراد به کبد چرب می‌توان به فست فود‌ها اشاره کرد.

به این صورت که اگر فردی بیشتر از دو بار در هفته فست فود مصرف نماید به صورت میانگین ۵ کیلوگرم وزنش بیشتر می‌شود و اگر مصرف این مواد غذایی ادامه بیابد به مدت چند ماه آنزیم‌های کبدی بالا رفته و منجر به آسیب کبدی می‌گردند.

• نوشیدنی‌های شیرین

 از جمله نوشیدنی‌های شیرین می‌توان به نوشابه اشاره کرد که میزان کالری و قند بالایی داشته و موجب اضافه وزن در افراد می‌شود و خطراتی مانند چاقی، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی و کبد چرب را به وجود می‌آورند. هر چقدر مصرف نوشیدنی‌های دارای قند افزایش یابد خطر ابتلا به کبد چرب نیز بالا‌تر می‌رود.

بیشتر بخوانید: کبد چرب؛ صفر تا ۱۰۰ تشخیص، درمان و مراقبت از آن

رژیم کبد چرب

یکی از اصلی‌ترین راه‌های درمان کبد چرب تغذیه سالم است. امکان دارد نیاز باشد بر روی بعضی از غذاها تمرکز نمایید و از مصرف برخی از مواد غذایی دیگر دوری کنید. در ادامه با اینکه در رژیم کبد چرب چی بخوریم چی نخوریم شما را بیشتر آشنا می‌کنیم.

در رژیم کبد چرب چی بخوریم؟

مواد غذایی مفید در رژیم کبد چرب عبارتند از:

• آووکادو

مصرف آووکادو موجب کاهش آسیب‌های کبدی می‌گردد چراکه آووکادو دارای چربی‌های مفید می‌باشد که از ایجاد کبد چرب پیشگیری می‌نماید. همچنین این گیاه به علت داشتن مقدار زیادی فیبر به کنترل وزن کمک می‌کند.

• شیر و لبنیات کم چرب در رژیم کبد چرب

پروتئین زیادی که در شیر وجود دارد و به صورت کلی لبنیات باعث کاهش آسیب‌های وارد به کبد می‌شوند. بنابراین حتما در رژیم غذایی خود از لبنیات استفاده نمایید.

• ماهی

ماهی‌های چرب مانند سالمون، ساردین، قزل‌آلا و ماهی تن غنی از امگا-۳ هستند. مطالعات نشان داده‌اند که امگا-۳ به تقویت سطح HDL یا همان چربی خوب در خون و کاهش سطح تری‌گلیسیرید خون کمک می‌نماید.

• بلغور جوی دوسر

غلات کامل و غذاهایی که غنی از فیبر هستند، مانند بلغورجوی دوسر (اوت میل) در کاهش خطر کبد چرب غیر الکلی نقش مهمی دارند.

• آب

توصیه می‌شود مصرف آب را جایگزین سایر نوشیدنی‌های پر کالری کنید. بر فرض مثال یک فرد نرمال و بدون سابقه بیماری و بدون داشتن ممنوعیت در مصرف مایعات با وزن ۵۰ کیلو، باید هر روز حداقل ۳ لیتر آب مصرف کند تا از کمبود آب بدن و اثرات منفی آن بر روی کبد پیشگیری نماید.

• روغن زیتون

روغن‌های خاصی مثل روغن زیتون و روغن آووکادو قادر هستند، چربی‌های سالم بدن را تأمین نمایند. این روغن‌ها به احساس سیری کمک نموده و سطح آنزیم‌های کبدی را پایین می‌آورند. انواع دیگر روغن که از چربی‌های غیراشباع سرشار است، شامل روغن کنجد، بادام زمینی، آفتابگردان و کلزا است.

• دانه‌های کتان و چیا

دانه‌های کتان و چیا منابع گیاهی اسیدهای امگا ۳ می‌باشند. این اسیدها برای کبد چرب غیرالکلی و الکلی توصیه می‌گردد چراکه باعث کاهش محتوای چربی در کبد می‌شود.

• سیر

افزایش مصرف سیر در یک دوره ۱۵ هفته‌ای باعث کاهش توده چربی بدن و هم‌چنین کاهش چربی در کبد و پیشگیری از پیشرفت بیماری می‌گردد.

• سویا

محصولات سویا مثل شیر سویا یا توفو امکان دارد کبد چرب را بهبود بخشد.

• مصرف میوه‌ها در رژیم کبد چرب

با توجه به اینکه میوه‌ها غنی از آنتی‌اکسیدان هستند، انتخاب خوبی برای کنترل و درمان کبد چرب می‌باشند. ازجمله میوه‌های مفید برای درمان کبد چرب می‌توان به انواع تمشک و توت، موز، کیوی، زردالو، سیب، گلابی، پرتقال، طالبی، آلو، کشمش، گریپ‌فروت، زغال‌اخته، هندوانه، انجیر و انگور اشاره کرد.

• قهوه

تحقیقات پزشکی در حوزه تغذیه و تناسب اندام نشان داده‌اند که قهوه‌ی بدون خامه و شکر، یکی از تاثیرگذارترین روش‌ها برای بهبود کبد چرب می‌باشد. به نظر می‌رسد که قهوه امکان دارد نفوذپذیری روده را کاهش دهد و به همین علت جذب چربی را برای بدن کندتر می‌نماید.

بیشتر بخوانید: کافئین؛ صفر تا ۱۰۰ فواید و مضرات + مقادیر مجاز مصرف

لازم به ذکر است که صحت این مسئله هنوز در مرحله تحقیقات بالینی قرار دارد ولی با این حال، شواهد فزاینده‌ای نشان می‌دهند که قهوه در کمک به کاهش بیماری کبد چرب اثرات مفیدی دارد. با توجه به نوع شدت بیماری و وضعیت بیمار، مصرف ۷ الی ۹ فنجان قهوه در هفته توصیه می‌گردد.

• غذاهای سرشار از ویتامین E

غذا‌هایی که سرشار از ویتامین ای هستند، شامل فلفل دلمه‌ای قرمز، اسفناج، بادام زمینی و مغزها و… می‌باشند که برای افراد مبتلا به کبد چرب توصیه می‌گردد.

در رژیم کبد چرب چی نخوریم؟

مصرف برخی از مواد غذایی در رژیم کبد چرب مضر است که این مواد غذایی شامل موارد زیر می‌باشند:

• الکل

الکل قادر است عامل اصلی بیماری کبد چرب و بیماری‌های کبدی دیگر باشد.

• شکر افزودنی

از غذاهای شیرین مثل آب نبات، شیرینی‌ها، نوشابه و آبمیوه‌های صنعتی خودداری کنید. چراکه قند خون بالا موجب تجمع چربی در کبد می‌گردد.

• غذاهای سرخ شده در رژیم کبد چرب

غذاهای سرخ شده که چربی و کالری زیادی دارند برای کبد چرب مضر هستند و مصرف بی رویه آن‌ها به هیچ وجه توصیه نمی‌گردد.

• نمک افزوده شده

مصرف بیش از اندازه نمک قادر است خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش دهد. توصیه می‌شود مصرف سدیم به کمتر از ۲۳۰۰ میلی گرم در روز برسد. این محدودیت در افراد مبتلا به فشار خون بالا باید کمتر از ۱۵۰۰ میلی گرم در روز باشد.

• نان سفید، برنج و ماکارونی

با توجه به اینکه معمولا آرد سفید بسیار فرآوری شده است، محصولات حاصل از آن به علت کمبود فیبر، قند خون را از غلات کامل دیگر بیشتر افزایش می‌دهد.

• گوشت قرمز

گوشت قرمز چربی‌های غیر اشباع دارد. به صورت کلی مصرف گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس، پپرونی، بیکن و… باید محدود شوند چراکه سدیم و چربی اشباع بسیار زیادی دارند.

جمع بندی

کبد چرب یکی از بیماری‌های شایعی است که می‌توان با تغییر در رژیم غذایی و تغذیه سالم آن را درمان کرد. عوامل ایجاد کننده کبد چرب شامل مصرف مواد غذایی مضر مانند فست فودها، نوشیدنی‌های شیرین و… هستند. در رژیم کبد چرب باید از مواد غذایی مفید مانند آووکادو، لبنیات کم چرب، ماهی، بلغور جوی دوسر و… استفاده کرد.

همچنین، مصرف میوه‌های غنی از آنتی‌اکسیدان نیز به درمان کبد چرب کمک می‌کند. هم‌چنین در رژیم کبد چرب توصیه می‌شود از مصرف غذا‌های سرخ شده، نوشیدنی‌های شیرین شده، الکل و… پرهیز شود. بنابراین با رعایت رژیم غذایی صحیح و اصولی و داشتن فعالیت بدنی مناسب می‌توان از شر این بیماری خلاص شد.