کیست سینه، کیسههایی پر از مایع در داخل پستان میباشند که یکی از مهمترین و اصلی دلایل ایجاد توده پستانها هستند. همچنین این کیستها میتوانند در هر دو پستان نیز ایجاد شوند. معمولا کیستهای سینه خوشخیم و غیرسرطانی هستند و نیازی به درمان ندارند. اما اگر کیست سینه بزرگ، دردناک و آزاردهنده باشد بهتر است هر چه سریع تر به درمان آن اقدام نمایید.
ممکن است کیست سینه در خانمها و در هر رده سنی دیده شود، اما در بین خانمهای ۳۵ تا ۵۰ ساله معمولا این بیماری شیوع بیشتری دارد. همچنین این کیست در زنان یائسهای که هورمون درمانی انجام میدهند نیز بسیار رایج میباشد. اگر شما نیز قصد دارید تا بیشتر درمورد کیست سینه بدانید و با راههای درمان آن آشنا شوید، بهتر است تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
کیست سینه چیست؟
کیست سینه یک کیسه غیر سرطانی پر از مایع در پستان میباشد و زمانی ایجاد میشود که آسیبی به بافت پستان وارد شود یا غده شیر با مایع پر شود. بعضی از کیستها اندازه کوچکی داشته و نمیتوان آنها را لمس کرد درحالیکه برخی دیگر هم تا چند سانتیمتر نیز رشد میکنند. ممکن است کیستها تکی و یا خوشهای باشند و یا در یک سینه یا هر دو سینه ظاهر شوند. کیستهای سینه یا پستان در زنان بهویژه در سالهای آخر باروری شیوع بسیار زیادی دارند. همچنین گاهی اوقات به دلیل عدم شناخت، این کیستها با تودههای سرطانی اشتباه گرفته میشوند.
علل به وجود آمدن کیست سینه
کیستهای سینه بیشتر ناشی از عوامل هورمونی و متابولیکی هستند که از مهم ترین هورمونهای موثر میتوان به استروژن اشاره نمود. یکی دیگر از عوامل ایجاد کیست سینه، مسدود شدن کانالهای شیری است. در این مورد باید گفت زمانی که قرار است از سینه شیر ترشح شود ابتدا به یک سری کانال هدایت میشود و اگر این کانالها مسدود شده باشند با جمع شدن شیر داخل آنها باعث ایجاد کیست سینه میشوند.
علائم کیست سینه
ممکن است کیست سینه در یک یا هر دو سینه وجود داشته باشد و با علائمی همراه باشد که شما از آنها بی خبر باشید. اما مهم ترین علائم کیست سینه عبارتند از:
- ترشحات نوک سینه که امکان دارد شفاف و یا به رنگهای زرد و یا قهوهای تیره باشد.
- وجود توده نرم و قابل جابهجایی به شکل بیضی یا گرد که معمولا دارای لبههای صافی میباشد که معمولا از نشانههای خوشخیم بودن کیست سینه است.
- افزایش اندازه توده یا حساسیت سینه، قبل از پریود.
- احساس حساسیت یا درد در ناحیه برآمدگی موجود در سینه.
- کاهش اندازه توده و رفع سایر نشانهها بعد از تمام شدن دوران پریود.
بهتر است بدانید که وجود کیست سینه، نمیتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. اما ممکن است وجود کیست سینه، سبب اختلال در یافتن تودههای جدید یا سایر تغییراتی که نیاز به ارزیابی پزشک دارد، شود. همچنین برخی از افراد در هنگام قاعدگی با علائمی همچون درد و برآمدگی سینهها روبرو میشوند، بنابراین بهتر است که در طول چرخه قاعدگی با تغییرات بدن خود آشنا باشید، تا در صورت بروز علائم دیگر، به سرعت متوجه آن شوید.
در چه افرادی ریسک مبتلا شدن به کیست سینه بالا است؟
- افرادی که قبل از سنین یائسگی مبتلا به چاقی بوده اند.
- افرادی که مدت زیادی شیر دهی نداشته اند.
- افرادی که مبتلا به اختلالهای هورمونی ناشی از تخمدان هستند.
- افرادی که بیشتر در معرض برخورد با پرتوی ایکس هستند.
- افرادی که مصرف الکل و سیگار دارند.
- افرادی که رژیم ناسالمی دارند.
- افرادی که در یک سینه کیست دارند معمولا در همان پستان و یا سینه دیگر خطر ابتلای بیشتری دارند.
- افرادی که سابقه کیست داشتند.
بیشتر بخوانید: سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)؛ بررسی جامع تنبلی تخمدان
انواع کیست سینه
سه نوع کیست سینه وجود دارد که میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- کیست سینه ساده
کیست سینه ساده کیستهایی هستند که کاملا مملو از مایع بوده و همیشه غیر سرطانی هستند.
- کیست سینه پیشرفته
کیست سینه پیشرفته حاوی قطعات جامد شناور در مایع میباشد. ممکن است در این مواقع پزشک تشخیص دهد که باید آسپیراسیون کیست سینه و یا بیوپسی سوزنی انجام شود.
- کیست سینه کمپلکس
وجود کیست سینه کمپلکس بسیار نگرانکننده است، چرا که دارای بافت جامدی میباشد که ممکن است، سرطانی باشد. اگر شما دارای این نوع کیست باشید، پزشک برای این که بتواند تشخیص دقیقتر دهد، بیوپسی سوزنی را انجام میدهد.
همچنین میتوان کیستهای سینه را بر اساس اندازه دستهبندی کرد:
- ماکروکیستها
ماکروکیستها قطری برابر با ۱ تا ۲ اینچ دارند و بهاندازهای بزرگ میباشند که از طریق لمس قابل تشخیص هستند.
- میکروکیستها
ممکن است میکروکیستها در حین انجام آزمایشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی یا ماموگرافی مشاهده شوند، اما اندازه آنها کوچکتر از آن است که بتوان از طریق لمس آن را تشخیص داد.
راههای پیشگیری از بروز کیست سینه
برای پیشگیری از کیست سینه راههای زیادی وجود دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- ورزش کردن
ورزش کردن به طور منظم، میتواند نسبت استروژنهای خوب به استروژنهای بد را افزایش دهد و احتمال ابتلا به کیست سینه یا سرطان پستان را کاهش دهد.
- مصرف مواد غذایی سالم
شما باید برای جلوگیری از ایجاد کیست سینه هر روز پنج وعده سبزیجات و میوه مصرف کنید. بهتر است در برنامه غذایی روزانه خود سبزیجاتی همچون کلم و گوجهفرنگی را قرار دهید. همچنین استفاده از غلات سبوس دار و دانههای کامل را فراموش نکنید و از کشیدن سیگار و مصرف مشروبات الکلی خودداری کنید.
- شیر دادن به نوزاد
شیردهی به نوزاد سبب کاهش استروژنهای مادر شده و در نتیجه، میتواند خطر ابتلا به عارضههایی همچون کیست سینه یا در موارد پیشرفتهتر، سرطان سینه را نیز کاهش دهد.
- کنترل وزن
اضافه وزن یکی از مهمترین عوامل ایجاد کیست سینه است. چرا که اضافه وزن زیاد میتواند علاوه بر ایجاد کیست سینه، خطر ابتلا به سرطان سینه را نیز تا حد زیادی افزایش دهد. بنابراین بهتر است وزن خود را کنترل کنید.
روش تشخیص کیست سینه چگونه است؟
تشخیص کیست سینه معمولاً شامل تصویربرداری ماموگرافی و سونوگرافی، معاینه پستانها و آسپرسیون با استفاده از سوزن ظریف یا نمونه برداری پستان میباشد. در ادامه به توضیح برخی از راههای تشخیص این کیست میپردازیم:
- معاینه پستان
بعد از صحبت درباره علائم و سوابق بیماری، پزشک متخصص به صورت فیزیکی تودههای موجود در سینه شما را بررسی کرده و از نظر وجود هر گونه ناهنجاری آنها را معاینه میکند. به دلیل این که پزشک نمیتواند از طریق لمس سینه متوجه شود که آیا تودههای موجود در پستانها کیست میباشند یا خیر، معمولا آزمایشات تکمیلی روی پستانها انجام میشود.
- تصویربرداری
پزشک شما ممکن است در صورت تشخیص وجود تودههای غیر معمول، آزمایشات زیر را تجویز نماید:
ماموگرافی
معمولا کیستهای بزرگ و خوشههای متصل کیستهای کوچک به وسیله ماموگرافی شناسایی میشوند. اما ماموگرافی قادر به تشخیص میکروکیستها نمیباشد..
سونوگرافی پستان
سونوگرافی سینه میتواند در تشخیص پر از مایع بودن یا منسجم بودن توده به پزشک شما کمک کند. به احتمال زیاد تودههای مسنجم، تودههای غیر سرطانی همچون فیبروآدنوما هستند، اما گاهی اوقات هم میتوانند تودههای سرطانی باشند.
در صورتی که تودههای مشاهده شده در سونوگرافی منسجم باشند ممکن است پزشک به منظور بررسی بیشتر، بیوپسی یا نمونه برداری آزمایشگاهی از بافت توده را برای شما تجویز کند.
- آسپراسیون با استفاده از نیدل مخصوص
در این روش، پزشک متخصص با استفاده از یک سوزن مخصوص نازک، مایع درون کیستها را خالی میکند. معمولا جهت هدایت دقیق تر سوزن به محل کیست به طور همزمان از سونوگرافی استفاده میشود. اگر مایع خارج شده از توده پستانی باعث از بین رفتن و تخلیه کیست شود، پزشک سایر کیستها را هم با استفاده از همین روش تخلیه میکند.
بیشتر بخوانید: درد پستان | علت درد سینه ها چیست؟
کیست سینه چگونه درمان میشود؟
معمولا کیستهای ساده نیازی به درمان نداشته و با گذشت زمان از بین میروند. با این حال، اگر کیست سینه خود به خود از بین نرود و اندازه آن به طور مداوم فزایش یابد و یا باعث بروز علائم آزار دهنده باشد، قطعا برای از بین بردن آن یکی از روشهای درمانی زیر مورد استفاده قرار میگیرد:
- هورمون تراپی
ممکن است استفاده از قرصهای پیشگیری از بارداری برای تنظیم چرخههای قاعدگی به جلوگیری از رشد دوباره از کیستهای پستان کمک کند. با این حال به خاطر عوارض احتمالی ناشی از مصرف این داروها، این روش درمانی تنها برای افرادی توصیه میشود که علائم شدیدی را تجربه میکنند. همچنین ممکن است توقف هورمون درمانی در افراد بعد از یائسگی در جلوگیری از تشکیل کیستها موثر باشد.
بیشتر بخوانید: تأثیرات یائسگی بر سلامت زنان؛ علائم و راهکارهای مدیریت آن
- جراحی
جراحی تنها زمانی نیاز میباشد که کیستها به طور مداوم در حال تشکیل بوده و روشهای درمانی ذکر شده برای رفع آنها مؤثر نباشد. گاهی نیز ممکن است کیستها حاوی خون یا چرک باشند و برای پیشگیری از بروز عوارض شدیدتر نیاز به جراحی داشته باشند.
- آسپراسیون با استفاده از سوزن ظریف
اگر در طول فرایند تشخیص با استفاده از تخلیه کیست به وسیله آسپراسیون، کیستها از بین بروند، پزشک سایر کیستها را هم در طول همین فرایند تخلیه میکند. ممکن است فرایند تخلیه کیست سینه در طول چند جلسه انجام شود. اما اگر کیستها در طول این روش از بین نروند و با شروع چرخه قاعدگی دوباره ایجاد شوند و رشد کنند ممکن است از سایر روشها استفاده شود.
بیشتر بخوانید: کیست چیست و چگونه به وجود میآید؟ + ۶ نوع آن
- درمان گیاهی و خانگی کیست سینه
کیست سینه به وسیله درمانهای گیاهی نیز برطرف میشود، که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- زنجبیل
زنجبیل حاوی مواد ضدالتهابی میباشد که تاثیر بسیار زیادی در رفع کیست سینه و درد ناشی از آن دارد. روغن زنجبیل نیز یکی از بهترین و مؤثر ترین روغنهای ماساژ است که شما میتوانید برای رفع کیست سینه، ناحیه مبتلا را با این روغن ماساژ داده و سپس آن را گرم نگه دارید. چون این کار باعث میشود تا حجم کیست سینه کاهش یابد. زنجبیل یکی از بهترین مسکنها میباشد که باعث کاهش جنبش خودبهخودی سلولهای توده میگردد.
- روغن گل مغربی
این روغن نوعی اسید چرب میباشد که مصرف آن در دوران قاعدگی باعث کاهش درد سینه ناشی از کیست سینه میشود.
- پوشیدن سوتین مناسب
سوتینهایی که از نظر فرم و اندازه مناسب باشند، میتوانند تا حد زیادی درد کیست سینه را کم کنند.
- زردچوبه
زردچوبه نیز یکی از قویترین ادویهها برای مبارزه با سلولهای سرطان پستان میباشد. کورکومین که از گیاه زردچوبه استخراج شده است، در جلوگیری از برخی سرطانهای تومورال تأثیر بسیار زیادی دارد.
- ویتامین E
گاهی ممکن قرص ویتامین E برای بیماران مبتلا به کیست سینه تجویز شود و بهتر است بدانید که این قرص خاصیت درمانی نداشته و تنها موجب تسکین درد میشود.
- خودداری از مصرف کافئین
تاکنون، شواهدی مبنی بر ارتباط کیست سینه و کافئین مشاهده نشده است اما آزمایشاتی که بر روی خانمهای مبتلا به کیست سینه صورت گرفت نشان داد که آنها با حذف کافئین از رژیم غذایی خود توانستند شدت علائم و درد ناشی از کیست سینهی خود را کاهش دهند.
بیشتر بخوانید: کافئین؛ صفر تا ۱۰۰ فواید و مضرات + مقادیر مجاز مصرف
- کمپرسهای سرد و گرم
اگر کیست سینه در فرد دردناک و آزاردهنده باشد، وی میتواند با استفاده از کمپرسهای سرد و گرم درد ناشی از این بیماری را کاهش دهد.
تشخیص کیست سینه از سرطان
تشخیص این کیست از سرطان می تواند دشوار باشد، زیرا علائم و نشانه های این دو بیماری مشابه هستند. با این حال، چند روش برای تشخیص وجود دارد که می تواند به پزشک در تشخیص دقیق کمک کند:
معاینه فیزیکی:
اولین قدم در تشخیص، معاینه فیزیکی توسط پزشک است. پزشک پستان ها را لمس می کند تا توده یا سایر ناهنجاری ها را بررسی کند.
سونوگرافی:
سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از پستان استفاده می کند. این روش می تواند به تشخیص کیست و توده های جامد کمک کند. کیست ها در سونوگرافی به صورت کیسه های پر از مایع ظاهر می شوند، در حالی که توده های جامد ممکن است سرطانی باشند.
ماموگرافی:
ماموگرافی از اشعه ایکس برای ایجاد تصویری از پستان استفاده می کند. این روش می تواند به تشخیص توده های کوچک و همچنین تغییرات در بافت پستان که ممکن است نشان دهنده سرطان باشد، کمک کند.
بیوپسی:
اگر معاینه فیزیکی، سونوگرافی یا ماموگرافی توده ای را نشان دهد که ممکن است سرطانی باشد، پزشک ممکن است بیوپسی را توصیه کند. بیوپسی شامل برداشتن نمونه کوچکی از بافت پستان برای آزمایش است.
علائمی که ممکن است نشان دهنده سرطان باشد:
- توده ای که سفت، نامنظم و ثابت باشد
- تغییرات در پوست پستان، مانند فرورفتگی، قرمزی یا پوسته پوسته شدن
- ترشحات نوک پستان، به خصوص اگر خونی یا شفاف باشد
- درد مداوم در پستان
- تغییر در اندازه یا شکل پستان
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به پزشک مراجعه کنید.
توجه:
- تشخیص کیست سینه از سرطان همیشه آسان نیست و ممکن است به آزمایش های بیشتری نیاز باشد.
- بهترین راه برای تشخیص دقیق، مراجعه به پزشک متخصص است.
- سونوگرافی و ماموگرافی می توانند به تشخیص زودهنگام سرطان سینه کمک کنند
بیشتر بخوانید: سرطان سینه یا پستان؛ ۱۰ نشانه و هرآنچه باید بدانیم
تفاوت کیست سینه با توده
این کیست حاوی مایع میباشد که با سوزن قابل استخراج است. اما توده جامد بوده و امکان دارد احتمال وجود سرطان را داشته باشند.
برای بیشتر زنان، بزرگترین نگرانی این میباشد که کیست سینه سرطان باشد یا تبدیل به سرطان شود. اما در جواب باید گفت که کیستها سرطان نیستند و همچنین هیچ مدرکی مبنی بر اینکه کیست سینه موجب سرطان میشود وجود ندارد. اما میتوان هنگام معاینه و توسط پزشک متخصص نوع کیست را تشخیص و اقدامات بعدی را انجام داد.
آیا وجود کیست سینه در بارداری مشکلی برای نوزاد ایجاد میکند؟
در دوران بارداری ممکن است به علت افزایش ترشح هورمونهای بدن، اندازه کیستهای سینه کمی بزرگتر شوند، اما اگر رادیولوژی و سونوگرافی بتوانند ساده بودن کیستها را تأیید کنند، هیچ خطری متوجه جنین و مادر نمیشود و همچنین در بارداری و شیردهی اختلالی ایجاد نمیکند.
جمع بندی
طبق این مقاله نتیجه میگیریم که کیست سینه، یک کیسه پر از مایع در داخل پستان است که معمولا خوشخیم و غیرسرطانی است. این کیستها ممکن است در هر دو پستان و در هر رده سنی دیده شوند، اما در زنان ۳۵ تا ۵۰ ساله شیوع بیشتری دارند. علائم کیست سینه شامل ترشحات نوک سینه، توده نرم و قابل جابهجایی، درد و حساسیت سینه میباشد.
وجود کیست سینه خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش نمیدهد، اما ممکن است باعث اختلال در یافتن تودههای جدید شود. عوامل موثر در ایجاد کیست سینه شامل عوامل هورمونی و مسدود شدن کانالهای شیری میباشند. افرادی که در معرض برخورد با پرتوی ایکس، دارای اختلالهای هورمونی یا مصرف الکل و سیگار هستند، ریسک زیادی برای مبتلا شدن به کیست سینه را دارند.