زخم معده یکی از شایع‌ترین بیماری دستگاه گوارش، می‌باشد این بیماری بر روی روند زندگی افراد تأثیر زیادی دارد. از آنجایی که از اسم این بیماری پیداست، معده در اثر اسید معده دچار زخم شده و با درد زیادی همراه است. دستگاه گوارش انسان شامل بخش‌های گوناگونی است که هر یک ممکن است به دلایل متفاوتی، دچار اختلال و بیماری شوند. در ادامه شما را به صورت کامل با بیماری زخم معده آشنا می‌کنیم.
زخم معده چیست؟
زخم معده در واقع همان زخم‌های رو باز در دیواره معده یا اول‌های روده کوچک می‌باشد. در بیشتر مواقع شیره قوی معده از بنداره پیلور عبور می‌کند و به دوازدهه می‌ریزد و سبب بروز بیماری زخم معده می‌شود.
زمانی که لایه مخاطی معده و روده کوچک ضعیف باشد، اسید معده و آنزیم‌های گوارشی معده به دیواره معده و دوازدهه آسیب می‌رسانند. در نهایت زخم‌های روبازی توسط اسید معده ایجاد می‌شوند که دائما در معرض این اسید قوی هستند و باعث ایجاد درد می‌شوند. در صورتی که این بیماری درمان نشود ممکن است معده و دوازدهه دچار خونریزی شوند و یا دیواره معده سوراخ شود.
این بیماری یکی از شایع ترین بیماری‌هایی است که سالانه افراد زیادی به این بیماری دچار می‌شوند. اگر فردی به این نشانه‌ها توجه نکند و به موفع به پزشک مراجعه نکند، علاوه بر اینکه به بدنش آسیب می‌رساند، پیامد‌های اقتصادی فراوانی نیز برایش پیش می‌آید.
چه چیز‌هایی سبب ایجاد زخم معده می‌شوند؟
زخم معده به طور معمول به خاطر عواملی که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم به وجود می‌آید:
- عفونت در کنار باکتری هلیکوباکتری پیلوری.
- استفاده بیش از حد معمول از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی همچون آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسین.
- در بعضی شرایط کم یاب در اثر سندرم زولینگر_الیسون.
- اگر میزان اسید مترشحه از بدن افزایش یابد می‌تواند سبب ایجاد زخم معده و روده شود.
علائم زخم معده
علائمی که از این بیماری مشاهده می‌شود، به شدت بیماری بستگی دارد. رایج‌ترین نشانه‌هایی که از این بیماری مشاهده شده می‌شود شامل احساس درد یا سوزش در وسط شکم، بین قفسه سینه و ناف است.
به‌طور کلی هنگام خالی بودن معده احساس درد بسیار شدید است و امکان دارد این درد چند ساعت یا چند دقیقه طول بکشد. سایر نشانه‌ها و علائم زخم معده به شرح زیر هستند:
- کاهش وزن
- درد خفیف در معده
- حالت تهوع و استفراغ
- عدم تمایل به غذا خوردن به‌دلیل درد
- احساس سیری
- نفخ شکم
- سوزش سردل
- آروغ زدن یا رفلاکس معده
- کم‌خونی همراه با علائمی مانند خستگی، تنگی نفس یا رنگ پریدگی
- تسکین درد با مصرف آنتی اسیدها
- استفراغ خون آلود یا شبیه به قهوه
- مدفوع تیره
اگر علائم این بیماری را حتی به صورت خفیف تر مشاهده کردید، حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید. چون اگر این بیماری درمان نشود، باعث ایجاد مشکلات شدیدتری خواهد شد. اگر زخم‌ها خونریزی کنند، می‌توانند جان بیمار را به خطر بیندازند.
عوارض زخم معده
اگر دچار بیماری زخم معده هستید و برای درمان آن سهل‌انگاری می‌کنید، امکان دارد عوارض زیر را تجربه نمایید:
- خونریزی داخلی
یکی از عوارض شایع زخم معده خونریزی داخلی است. این خونریزی به شدت و وضعیت سلامتی بیمار بستگی دارد که می‌تواند کم یا زیاد باشد، در حدی که بیمار بستری شده یا به تزریق خون نیاز پیدا کند. خونریزی شدید می‌تواند در مدفوع خونی یا استفراغ نمود پیدا کند.
- ایجاد سوراخ در معده
اگر زخم معده و سایر زخم‌های گوارشی به موقع درمان نشوند می‌توانند باعث ایجاد سوراخ در معده یا روده کوچک شوند. این مشکل می‌تواند فرد بیمار را در معرض بیماری دیگری به نام پرتونیت یا حفره شکمی قرار دهد که قطعا به درمان جداگانه نیاز خواهد داشت.
- انسداد روده‌ای
از دیگر عوارض این بیماری می‌توان به انسداد در روده اشاره کرد که، می‌تواند باعث احساس سیری زودرس در فرد شود و به مرور زمان وزن فرد را کاهش دهد.
بیشتر بخوانید: بیماری کرون چیست؟ آیا این بیماری خطرناک است؟
چگونه می‌توان زخم معده را تشخیص داد؟
زخم دوازده‌پوستی یا زخم معده علائم متفاوتی دارد که به تشخیص آن می‌تواند کمک زیادی کند. برخی از علائم شامل:
- درد شکم:
یکی از علائم اصلی زخم معده درد شکم می‌باشد. معمولا این درد در ناحیه پایین سینه و بالای شکم قرار دارد و بعضا به پشت، سر و دست‌ها نیز تابیده می‌شود.
- سوزش و تحریک:
در ناحیه شکم سوزش و تحریک نشانگر زخم معده است.
- سیر شدن زودرس:
اگر با خوردن مقدار کم غذا، حس سیر شدن به شما دست دهد، نشانگر زخم معده می‌باشد.
- خونریزی:
اگر بیماری زخم معده بسیار شدید باشد، امکان دارد باعث خونریزی گردد که به صورت درد شکم شدید همراه با خونریزی روده‌ای یا خروج خون از دهان نشان دهنده زخم معده است.
- تغییرات در رفتار:
تغییرات در رفتار، اضطراب و افسردگی نشانگر زخم معده است.
با توجه به علائمی که ذکر شد نباید نسبت به این مسئله بی تفاوت باشید و هر چه سریع تر به پزشک معالج خود مراجعه نمایید تا او بتواند دقیق تر این بیماری را تشخیص داده و درمان مناسب آن را برای شما ارائه دهد.
درمان زخم معده
برای درمان بیماری این بیماری باید علت آن مشخص گردد. سپس پزشک گوارش می‌تواند روش مناسب را برای این بیماری انتخاب کند که امکان دارد استفاده از داروهای این بیماری یا در مواقع خیلی شدید جراحی باشد.
۱- درمان غیر جراحی
در این روش پزشک فوق تخصص گوارش، برای درمان زخم معده داروی زخم معده تجویز می‌نماید. که آنها عبارتند از:
- آنتی‌بیوتیک‌ها:
داروی درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری دستگاه گوارش همچون:
مترونیدازول
تتراسایکلین
کلاریترومایسین
آموکسی سیلین
- مهارکننده پمپ پروتون (PPIs):
داروی کاهش دهنده اسید معده و محافظت کننده پوشش معده همچون:
امپرازول
اسومپرازول
رابپرازول
- مسدودکننده‌های گیرنده هیستامین (بلوکرهای H2):
داروی مسدودکننده اسید معده همچون:
فاموتیدین
سایمتیدین
نیزاتیدین
- عوامل محافظت کننده سلولی:
داروی مناسب جهت حفاظت از پوشش معده همچون:
سوکرالفات
میزوپروستول
- آنتی‌اسیدها:
داروی کاهش‌دهنده علائم بیماری و زخم معده برای خنثی کردن اسید
داروهایی که برای درمان زخم معده از آنها استفاده می‌شود عوارضی دارند که شامل موارد زیر هستند:
- سرگیجه
- حالت تهوع
- اسهال
- سردرد
- درد شکم
این عوارض معمولا موقت هستند. اگر در هنگام استفاده از این دارو‌ها عوارض آن باعث ناراحتی شدید شما شد میتوانید در مورد تغییر دارو با پزشک متخصص خود مشورت نمایید.
در صورت داشتن هرگونه از علائم این بیماری میتوانید با تیم نیتروطب ارتباط گرفته و مشاوره پزشکی دریافت کنید.
۲- درمان با جراحی
در موارد بسیار کم، اگر زخم معده پیچیده باشد قطعا به جراحی نیاز دارد. در چنین مواقعی، زخم‌هایی به جراحی نیاز خواهند داشت که دارای ویژگی‌های زیر باشند.
- بهبود نمی‌یابند
- عود می‌کنند
- موجب سوراخی معده می‌شوند
- خونریزی دارند
- مانع ورود غذا از معده به روده باریک می‌شود
ممکن است جراحی شامل موارد زیر باشد:
- بستن شریان خونریزی دهنده
- برداشتن کل زخم
- گرفتن بافت از قسمت دیگر روده و اتصال آن روی محل زخم
- قطع منبع عصبی معده برای کاهش تولید اسید معده
۳- درمان خانگی زخم معده
بهتر است علاوه بر رعایت رژیم غذایی، برای درمان خانگی این بیماری به نکات زیر توجه نمایید:
- مصرف داروهای مُسکن با مشورت پزشک
- اجتناب از طولانی بیدار ماندن
- کاهش مصرف نوشیدنی‌های مضر گازدار، پرکافئین و صنعتی
- مصرف خوردنی‌های پروبیوتیکی همچون ماست پروبیوتیک، پنیر و نوشیدنی کفیری
- انجام فعالیت بدنی همچون پیاده‌روی برای حفظ سلامت روحی و روانی
جمع بندی
زخم معده نشان‌دهنده این می‌باشد که اسید طبیعی معده بر پوشش محافظ آن قسمت غلبه کرده است. بنابراین خوب است تا با مشاهده کوچکترین علائم این بیماری را جدی گرفته و به پزشک فوق تخصص گوارش مراجعه نمایید. ما در این مقاله سعی خود را کردیم تا شما را بیشتر با بیماری زخم معده علت و راهکار‌های درمانی آن آشنا کنیم.
با دنبال کردن ما در فضای مجازی ( کانال تلگرام،کانال ایتا) می توانید از آخرین تخفیف‌ها و رویدادهای مهم باخبر باشید.
نیتروطب پاسخگوی سوالات شما در مورد انواع بیماری هست،با ما در ارتباط باشید.
