آفت دهان کودک یکی از مشکلات شایع در کودکان است که ممکن است بر اثر عوامل مختلفی از جمله عفونت‌ها، ترشحات بینی، یا حتی تغییرات در دندان‌های شیری به وجود آید. کودکان ممکن است به دلایل زیادی دچار زخم‌های دهان شوند، آنها به طور طبیعی طی ۷ تا ۱۴ روز بهبود پیدا می‌کنند، اما اگر تعداد آنها زیاد باشد، ممکن است به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشند، پیشرفت کنند یا کودک شما علائم دیگری مانند تب داشته باشد. در این مقاله از نیتروطب، علائم، علل، رفتار، تشخیص، عوامل خطر و درمان‌های خانگی این عارضه را بررسی می‌کنیم.
چرا در دهان کودک من آفت وجود دارد؟
آفت دهان در کودکان، همان زخم‌ها و برجستگی‌های سفید رنگی هستند که درون دهان کودک، پشت لب‌ها یا گونه و یا روی زبان کودک ایجاد می‌شوند. علائم زخم در دهان نوزاد عبارتند از:
- زخم روی لب‌ها، لثه، زبان، گونه‌های داخلی یا سقف دهان
- دردناک بودن زخم‌ها حتی هنگام غذا نخوردن
- زخم‌های دهان به شکل گرد و بیضی و اغلب به رنگ‌های سفید، خاکستری، زرد یا قرمز
به یاد داشته باشید که این عارضه یک بیماری واگیردار و مسری نیست و معمولا از فردی به فردی دیگر یا از کودکی به کودک دیگر منتقل نمی‌شود. بنابراین بابت این موضوع نگرانی نداشته باشید.
انواع آفت دهان کودکان
آفت دهانی در کودکان به ۳ نوع اصلی تقسیم می‌شوند که عبارتند از:
- آفت‌های تبخالی
آفت‌های تبخالی معمولا روی زبان کودکان دیده می‌شوند و نهایتا یک ماه طول می‌کشد تا کامل درمان شوند.
- آفت‌های کوچک مکرر و تکرار شونده
بیش‌ترین درصد آفت‌های دهانی در کودکان از این نوع هستند که نهایتا تا دو هفته زمان برای درمان آنها کافی است. قطر ناشی از زخم این نوع تا ۵ میلی‌متر است.
- آفت‌های بزرگ
از دیگر انواع آفت‌های دهانی بزرگ هستند با اندازه‌ای بزرگ بیش از ۱۰ میلی‌متر قطر، درمان سریعی برای این نوع وجود ندارد و ممکن است ماه‌ها درمان آن زمان ببرد و حتی بعد از درمان، جای زخم آنها در دهان باقی بماند.
بیشتر بخوانید: پوسیدگی دندان در کودکان؛ صفر تا ۱۰۰ از جلوگیری تا درمان
دلایل بروز آفت دهان کودک
آفت دهانی با وجود اینکه اکثر کودکان و بزرگسالان را حداقل یک بار درگیرر خود کرده است، هنوز علت ثابت و شناخته شده‌ای برای آن وجود ندارد. اما این عارضه ممکن است در اثر عوامل محتلفی به وجود بیاید و در دهان کودک پخش شود. از جمله این موارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برفک دهان
- استرس و اضطراب
- کمبود ویتامین
- اختلالات دستگاه گوارش
- التهاب و بیماری‌های مزمن
- ضعف در سیستم بدنی کودک
- تغذیه نامناسب و غیر اصولی
- استفاده از بعضی داروهای خاص
- نفوذ میکروب و باکتری به داخل دهان
- آلرژی و حساسیت به برخی غذاها و خوراکی‌ها مثل شکلات، مرکبات و قهوه
بیشتر بخوانید: بیماری PSGN؛ عفونتی که در کمین کودکان است و ۶ عارضه آن
علائم برفک دهان چیست؟
در مراحل اولیه برفک دهان ممکن است بدون علامت باشد و هیچ علائمی ایجاد نکند، با این وجود با گذشت زمان و رشد مداوم قارچ، هر کدام از علائم زیر ممکن است دیده شود:
- مشکل در بلع
- نق زدن
- برجستگی‌های سفید رنگ روی زبان، لثه، لوزه‌ها و داخل گونه‌ها از داخل دهان
- درد در محل برجستگی‌ها
- تحریک پذیری
- مشکل در غذا خوردن
برفک دهان یک عفونت قارچی دهان و گلو است، بنابراین ممکن است در برخی نوزادان علائمی مانند گلودرد و گرفتگی صدا ایجاد کند.
تشخیص آفت دهان کودک
تشخیص این عارضه بر اساس معاینات خانوادگی و بررسی علل ارثی انجام می‌شود و البته شکل و نوع این زخم‌ها توسط پزشک دهان و دندان قابل تشخیص است.
برای تعیین اینکه آیا یک بیماری زمینه‌ای خاص باعث ایجاد زخم شده است یا خیر، پزشک ممکن است برخی از آزمایشات خون را تجویز کند.
درمان زخم دهان نوزاد چگونه است؟
در بسیاری از موارد، زخم‌های دهانی کودک در عرض ۱ یا ۲ هفته خود به خود برطرف می‌شوند. اگر پزشک کودک شما یک بیماری زمینه‌ای مانند برفک دهان را که باعث زخم دهان می‌شود شناسایی کند، ممکن است یک برنامه درمانی ویژه را توصیه کند. در غیر این صورت، درمان احتمالا بر کاهش درد در حین بهبود زخم متمرکز خواهد بود.
پزشک کودک شما ممکن است داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن را برای کمک به کاهش درد پیشنهاد کند. آنها همچنین ممکن است پیشنهاد کنند که زخم‌ها را با خمیر دندان یا آنتی اسیدهای مایع مانند قطره‌های مختلف مناسب این عارضه بپوشانید.
در موارد شدیدتر، استروئیدهای تجویزی می‌توانند به کاهش درد ناشی از این اختلال کمک زیادی کنند.
آیا درمان‌های خانگی برای زخم دهان کودک وجود دارد؟
برای کاهش درد ناشی از زخم دهان فرزندتان می‌توانید موارد زیر را در خانه امتحان کنید:
- به کودک‌تان پارچه‌ای که با آب سرد خیس شده است بدهید تا بمکد.
- از دادن غذاهای تند، شور و ترش به کودک خودداری کنید.
- در مورد استفاده از ژل بی حس کننده دهان، روغن نارگیل یا آلوئه ورا با پزشک اطفال صحبت کنید.
- اگر در دهان خود بسیار درد دارند، سعی کنید از طریق یک نی به آنها نوشیدنی خنک بدهید.
- کودک خود را تشویق کنید تا جرعه‌های کوچک و مکرر آب بنوشد تا از کم آبی و درد اضافی ناشی از خشکی دهان جلوگیری شود.
برای کاهش درد این عارضه همچنین می‌توانید از یک دهانشویه، ژل یا اسپری ضد درد با مشورت پزشک استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: آبریزش دهان نوزاد و کودک| انواع، ۷علت و درمان های آن
برای جلوگیری از ایجاد زخم دهان کودک چه کاری می‌توانی انجام دهیم؟
مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان، مانند مسواک زدن دندان‌ها و لثه کودک‌تان دو بار در روز، می‌تواند کمک کننده باشد. استفاده از یک رژیم غذایی متعادل و غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
اگر زخم‌های دهان به دلیل یک ویروس یا شرایط دیگر باشد، درمان و مدیریت بیماری زمینه‌ای می‌تواند به جلوگیری از عود مجدد این عارضه کمک کند.
چه زمانی من باید در مورد زخم دهان کودک خود به پزشک مراجعه کند؟
اگر زخم‌های دهان طی ۱ تا ۲ هفته خوب نشد، علائم آن شدیدتر شد یا با علائم دیگری مانند تب یا استفراغ همراه شد، باید پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند به شما در تشخیص، شناسایی و درمان علت زمینه‌ای کمک کند. کارشناسان ما به طور مستمر آماده مشاوره و ارائه خدمات پزشکی در این زمینه به شما عزیزان هستند، شما می‌توانید در ۲۴ ساعت شبانه روز و تمامی ایام هفته، سوالات و نگرانی‌های خود را با ما در میان بگذارید و به صورت آنلاین و کاملا محرمانه مشاوره بگیرید.
بیشتر بخوانید: سرخک در کودکان یک بیماری پوستی با ۲ جمعیت خطر
آفت دهان در کودکان چند علامت خاص دارد که از جمله آنها می‌توان به قرمزی و التهابات، درد و سوزش، سختی در خوردن، سردرد و تب اشاره کرد. درمان این مشکل با استفاده از آب‌نما، داروهای ضد التهاب، تغییرات در تغذیه و حفظ بهداشت دهان امکان‌پذیر است. با اطلاعاتی که در این مقاله ارائه شد، امیدواریم تا بتوانید بهترین مراقبت‌ها را برای کودکان خود فراهم کنید و آنها را از آفت دهان موثرانه درمان کنید.
