شب ادراری که بی اختیاری ادرار نیز نامیده می‌شود، ادرار غیر ارادی در هنگام خواب، پس از سنی است که در آن خشک ماندن در شب به‌طور منطقی قابل انتظار است. ملحفه، پیژامه خیس و یک کودک خجالت زده صحنه‌ای آشنا در بسیاری از خانه‌ها است، اما خیس کردن تخت خواب به‌طور حتم نشانه‌ای از یک بیماری نیست و فقط یک بخش طبیعی از رشد کودک است.
به طور کلی، شب ادراری قبل از ۷ سالگی نگران‌کننده نیست. در این سن، کودک شما ممکن است هنوز در مرحله‌ی کنترل مثانه در شب باشد. اگر شب ادراری ادامه پیدا کرد، مشکل را با صبر و درک درمان کنید. تغییرات سبک زندگی، تمرین مثانه، هشدارهای رطوبت و گاهی مصرف دارو به درمان شب ادراری کمک می‌کند. نیتروطب در این مقاله سعی دارد اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهد.
دلیل شب‌ادراری چیست؟
هیچ کس به‌طور قطع نمی‌داند که چه چیزی باعث شب ادراری می‌شود، عوامل مختلفی در ایجاد آن نقش دارند که عبارتند از:
- مثانه کوچک: شاید مثانه کودک شما به اندازه‌ی کافی، برای نگهداری ادرار تولید شده در طول شب رشد نکرده باشد.
- ناتوانی در تشخیص مثانه پر: اگر عصب‌هایی که مثانه را کنترل می‌کنند دیر به بلوغ برسند، مثانه پر کودک شما را بیدار نمی‌کند.
- عدم تعادل هورمونی: در دوران کودکی، بعضی از بچه‌ها هورمون ضد ادراری کافی، برای کاهش تولید ادرار در شب را تولید نمی‌کنند.
- عفونت مجاری ادراری: عفونت می‌تواند کنترل ادرار را برای کودک شما دشوار کند. نشانه‌ها شامل خیس شدن رختخواب، تکرر ادرار، ادرار قرمز یا صورتی و درد در هنگام ادرار است.
- آپنه خواب: گاهی خیس شدن رختخواب نشانه آپنه انسدادی خواب است، آپنه وضعیتی است که در آن تنفس کودک (برای چند ثانیه) در طول خواب قطع می‌شود. نشانه‌های دیگر شامل خروپف و خواب آلودگی در طول روز است.
- دیابت: برای کودکی که به‌طور معمول در شب خشک است، خیس کردن تخت‌خواب ممکن است اولین علامت دیابت باشد. سایر نشانه‌ها شامل دفع مقدار زیادی ادرار، تشنگی، خستگی و کاهش وزن با وجود اشتهای خوب است.
- یبوست مزمن: برای کنترل دفع ادرار و مدفوع، از عضله‌های یکسانی استفاده می‌شود. زمانی که یبوست طولانی مدت باشد، این ماهیچه‌ها ناکارآمد می‌شوند.
چه چیزهایی خطر ابتلا به شب ادراری را افزایش می‌دهد؟
شب ادراری می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما در پسران دو برابر بیشتر از دختران است. عوامل زیادی با افزایش خطر ابتلا به شب ادراری مرتبط است، از جمله:
- استرس و اضطراب: رویدادهای استرس زا مانند: تبدیل شدن به یک برادر یا خواهر بزرگتر، رفتن به یک مدرسه جدید یا خوابیدن دور از خانه، ممکن است باعث ایجاد شب ادراری شود.
- سابقه‌ی خانوادگی: اگر یکی از والدین کودک یا هر دوی آنها، تخت خود را در کودکی خیس می‌کردند، کودک آنها نیز شانس زیادی برای خیس کردن تخت دارد.
- بیش فعالی (ADHD): (Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder)، یا بیش فعالی و نقص توجه، یک اختلال رفتاری مغزی است که در کودکان و بزرگسالان مشاهده می‌شود. در این اختلال، فرد دچار نقص توجه، بیش فعالی و عدم تمرکز است که می‌تواند بر زندگی روزمره، تحصیل و روابط اجتماعی آنها تأثیر منفی بگذارد.
عوارض شب ادراری چیست؟
خیس کردن تخت بدون دلیل فیزیکی، هیچ خطری برای سلامتی کودک ندارد. با این حال، شب ادراری می‌تواند مشکلاتی را برای کودک شما ایجاد کند، از جمله:
- احساس گناه و خجالت، که می‌تواند منجر به کاهش اعتماد به نفس شود.
- از دست دادن فرصت برای فعالیت‌های اجتماعی، مانند خوابیدن در اردو و کمپ
- بثورات در قسمت‌های پایین و ناحیه تناسلی کودک، به خصوص اگر کودک شما با لباس زیر خیس بخوابد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
بیشتر کودکان به تنهایی از شب ادراری دوری می‌کنند، اما بعضی از آنها نیاز به کمک دارند. حتا شب ادراری ممکن است نشانه یک بیماری زمینه‌ای جدی باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
اگر نشانه‌های زیر را دیدید، به پزشک مراجعه کنید:
- کودک شما هنوز پس از ۷ سالگی تخت را خیس می‌کند.
- کودک شما پس‌از چند ماه خشک ماندن در شب، شروع به خیس کردن تخت می‌کند.
- کودک شما ادرار دردناک، تشنگی غیرعادی، ادرار صورتی یا قرمز دارد.
کارشناسان نیتروطب می‌توانند به صورت آنلاین، برای تشخیص و درمان شب ادرای به شما کمک کنند.
شب ادراری چگونه تشخیص داده می‌شود؟
بسته به شرایط، پزشک شما موارد زیر را برای شناسایی هر گونه علت زمینه‌ای و کمک به تعیین درمان توصیه می‌کند:
- سوال در مورد مصرف مایعات، سابقه‌ی خانوادگی، عادات روده و مثانه
- آزمایش ادرار برای بررسی نشانه‌های عفونت یا دیابت
- سونوگرافی یا سایر آزمایش‌های تصویربرداری از کلیه و مثانه برای بررسی ساختار مجاری ادراری و حجم مثانه
- معاینه بدنی
بیشتر بخوانید: نشانه های دیابت؛ ۹ نشانه و خطراتی از آن که باید بدانیم
در نیتروطب شما می‌توانید به صورت آنی آزمایش‌های لازم را دریافت کنید.
شب ادراری چگونه درمان می‌شود؟
بیشتر کودکان به تنهایی و بدون درمان از شب ادراری فاصله می‌گیرند. اگر کودک شما به شب ادراری مبتلا است، تغییرات سبک زندگی (مانند پرهیز کامل از کافیین و محدود کردن مصرف مایعات در عصر) می‌تواند به درمان کمک کند. با این حال، اگر تغییر شیوه زندگی موفقیت‌آمیز نبود، باید با درمان‌های اضافی به او کمک شود. در صورت پیدا شدن علت زمینه‌ای شب ادراری، مانند یبوست یا آپنه خواب، باید اول آنها درمان شوند.
گزینه‌های درمان شب ادراری شامل هشدارهای رطوبت، تغییر سبک زندگی و دارو می‌باشد.
هشدارهای رطوبت
این دستگاه‌های کوچک که با باتری کار می‌کنند، یک پد حساس به رطوبت دارند که روی لباس خواب یا ملافه کودک شما متصل می‌شود. هنگامی که پد رطوبت را حس می‌کند، زنگ هشدار به صدا در می‌آید. در حالت ایده‌آل، هشدار رطوبت درست زمانی به صدا در می‌آید که کودک شما شروع به ادرار کردن می‌کند.
اگر می‌خواهید توسط “زنگ هشدار رطوبت” کودک خود را درمان کنید، زمان زیادی به آن اختصاص دهید. به‌طور معمول، حداکثر ۱۶ هفته طول می‌کشد تا به شب‌های خشک برسید. هشدارهای رطوبت برای بسیاری از کودکان موثر است، خطر عود یا عوارض جانبی کمی دارد و راه حل طولانی مدت بهتری نسبت به دارو می‌باشد.
تغییر شیوه زندگی
تغییر شیوه زندگی یکی از درمان‌های کم‌خطر و پر بازده می‌باشد.
بعضی از این تغییرات عبارتند از:
- مصرف مایعات را در عصر محدود کنید.
- از نوشیدنی‌ها و غذاهای حاوی کافیین پرهیز کنید.
- کودک را تشویق کنید تا قبل از خواب ادرار کند.
داروها
به عنوان آخرین راه حل، پزشک ممکن است برای مدت کوتاهی، داروهایی برای جلوگیری از شب ادراری تجویز کند.
این داروها می‌توانند:
- تولید ادرار در شب را کاهش دهند: داروی دسموپرسین تولید ادرار در شب را کاهش می‌دهد. دسموپرسین به صورت خوراکی و فقط برای کودکان بالای ۵ سال تجویز می‌شود.
- مثانه را آرام کنند: گر کودک شما مثانه کوچکی دارد، یک داروی آنتی کولینرژیک مانند اکسی بوتینین، می‌تواند به کاهش انقباضات مثانه و افزایش ظرفیت مثانه کمک کند.
شب ادراری یک مشکل قابل درمان است و با رعایت اقدامات مناسب درمانی و پیشگیری، می‌توان به بهبود کنترل ادرار در طول شب و کاهش عوارض احتمالی آن کمک کرد. با ارائه مشاوره و درمان مناسب، فرد مبتلا به شب ادراری می‌تواند کیفیت زندگی خود را بهبود بخشد.
توجه: قبل از اتخاذ هرگونه تغییر در درمان یا اقدامات پیشگیری، توصیه می‌شود با پزشک خود مشورت کنید تا برنامه درمانی متناسب با شرایط شما تعیین شود.
