خروپف به انگلیسی (Snoring)، یک پدیده رایج است که در هنگام خواب ایجاد میشود. این اتفاق میتواند از طریق بینی، دهان یا هر دوی آنها صورت بگیرد. خروپف در مردان شایعتر از زنان است و با افزایش سن میتواند بدتر شود. برخی تغییرات سبک زندگی میتواند آن را کاهش دهد. با این حال، برخی از افراد در صورتی که خروپف آنها مربوط به اختلال خواب باشد، نیاز به درمان پزشکی دارند. اگر نگران خروپف خود هستید، حتما این مقاله را مطالعه کنید تا با روشهای درمانی آن در خانه آشنا شوید و در صورت نیاز با پزشک مشورت کنید.
خروپف یا خرناس چیست؟
خروپف صدای خشن، مزاحم و آزار دهندهای است که هنگام خواب اتفاق میافتد و اطرافیان از آن سر و صدای ناخوشایند کلافه میشوند. خر و پف ناشی از ارتعاشات در بافتهای نرم دستگاه تنفسی فوقانی در هنگام تنفس است که میتواند در هر بخشی از راه هوایی فوقانی اتفاق بیفتد که شامل موارد زیر میباشد:
- پشت زبان
پشت گلو و لوزهها را شامل میشود که بافتهای برجستهای هستند، که در هر دو طرف پشت گلو قرار دارند، این شامل زبان کوچک است، که در وسط پشت گلو و به صورت گوشتی کوچک آویزان شده است.
- کام نرم
این قسمت بخشی از سقف دهان شما است که در پشت دهان قرار دارد.
دلایل اصلی خروپف چیست؟
خرناس کشیدن یا خر و پف میتواند به دلایل متعددی مانند آناتومی دهان و سینوسها، مصرف الکل، آلرژی، سرماخوردگی و افزایش وزن ایجاد میشود. وقتی که به خواب عمیق بروید، ماهیچههای سقف دهان (کام نرم)، گلو و زبان شل میشود و راه تنفس تا حدودی بسته و دچار لرزش میشود.
حجم خروپفها بسته به محدودیت هوا در بینی، دهان یا گلو میتواند متفاوت باشد. سرماخوردگی و آلرژی میتواند این عارضه را بدتر کند زیرا باعث احتقان بینی و تورم گلو میشود. اضافه وزن نیز میتواند باعث بروز این اختلال شود، زیرا چربی اضافی روی گردن انباشته میشود و در هنگام دراز کشیدن راههای هوایی شما را منقبض میکند.
خر و پف یکی از علائم آپنه خواب است. این در صورتی اتفاق میافتد که تنفس شما به طور قابل توجهی کند میشود یا در هنگام خواب برای بیش از ۱۰ ثانیه تنفس متوقف میشود. آپنه خواب زمانی رخ میدهد که جریان هوای شما به کمتر از ۹۰ درصد از حد طبیعی کاهش یابد. آپنه خواب یک وضعیت پزشکی جدی است که نیاز به درمان فوری دارد.
در کودکان، خر و پف اغلب ناشی از آپنه انسدادی خواب است. با توجه به مرکز کودکان جان هاپکنیز، بزرگ شدن لوزهها افلب علت اصلی آن است. کودکان مبتلا به این عارضه ممکن است علائم بی توجهی، بیش فعالی، خواب آلودگی یا سایر مشکلات رفتاری را در طول روز به دلیل کمبود خواب نشان دهند.
در ادامه هر کدام از مواردی که ممکن است روی مجاری هوا تاثیر بگذارد و موجب خرخر کردن در خواب شود را بررسی میکنیم.
- مشکلات بینی: مشکلاتی مانند احتقات مزمن بینی یا انحراف بینی میتواند موجب بروز این عارضه شود.
- وضعیت خوابیدن: وقتی که فرد به پشت میخوابد، صدای خر و پف مکرر و بلندتر است، زیرا به دلیل تاثیر نیروی گرانش بر گلو، راه هوای تنگتر میشود.
- آناتومی دهان: اگر کام نرم کمی متورم شود، باعث تنگ شدن راه هوایی تنفس شما میشود. همچنین افرادی که اضافه وزن دارند ممکن است بافت اضافی در قسمت پشت گلوی خود داشته باشند و باعث تنگ شدن راه هوایی آنها شود.
- مصرف الکل:
مصرف بیش از حد الکل قبل از خواب میتواند باعث بروز این اختلال در خواب شود، الکل باعث شل شدگی عضلات گلو شده و مقاومت راههای هوایی در برابر انسداد را از بین میبرد.
- مشکل در زبان کوچک: زبان کوچک گوشتی کوچک در قسمت بالایی و انتهایی دهان است. این ناحیه در صورت بلند بودن میتواند راه بینی تا گلو را باریک کند، میتواند هنگام تنفس به ارتعاش درآمده و راه هوایی را مسدود کند.
- توان عضلانی ضعیف در گلو و زبان: گاهی ممکن است ماهیچه گلو و زبان بیش از حد شل باشند. این حالت باعث بسته شدن راه هوایی تنفس میشود.
بیشتر بخوانید: اختلالات خواب چیست؟ ۷ نکته برای خوب خوابیدن
خروپف چگونه تشخیص داده میشود؟
معاینه فیزیکی میتواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد که آیا خر و پف شما به ناهنجاریهای دهان شما مربوط میشود یا خیر. در برخی موارد، این معاینه فیزیکی تمام چیزی است که برای تشخیص صحیح و درمان مناسب لازم استف به خصوص اگر خر و پف شما خفیف باشد.
با این حال، در موارد شدیدتر ممکن است به آزمایشهای تشخیصی دیگر و بیشتری نیاز باشد. پزشک شما ممکن است از اشعه ایکس، سی تی اسکن و MRI برای بررسی ناهنجاریهای راه هوایی تنفس شما استفاده کند.
خروپف چگونه درمان میشود؟
درمان این اختلال به علت خروپف شما بستگی دارد. روشهای زیادی برای درمان این اختلال وجود دارند که آسان، ارزان و بی خطر هستند. در ادامه به بررسی این روشها میپردازیم.
- کاهش عوامل حساسیتزا
عوامل حساسیتزای اتاق خواب را کاهش دهید. خر و پف گاهی میتواند به خاطر عوامل حساسیتزا در اطراف شما باشد. عوض کردن رو بالشی و رختخوابتان میتواند از قرار گرفتن گرد و خاک و سایر عوامل حساسیتزا روی آنها جلوگیری کند. استفاده از تهویه هوا نیز میتواند موثر باشد.
- چای برگ گزنه
اگر علت بروز این عارضه در شما حساسیتهای فصلی باشد نه عوامل حساسیتزا در اتاق، میتوان با خوردن چای برگ گزنه قبل از خوابیدن از شدت آن کم کرد. استفاده از این گیاه در طب سوزنی، قدمت طولانی دارد. چای برگ گزنه مانند یک آنتی هیستامین ضد حساسیت عمل کرده و میتواند به کاهش این اختلال کمک زیادی کند.
- تغییر حالت خواب
یک تغییر ساده در حالت خواب از پشت به پهلو میتواند بسیار موثر باشد، خوابیدن به پشت میتواند باعث شود که زبان شما به عقب افتاده و مجرای هوای شما را مسدود کند و باعث ایجاد این عارضه شود.
- افزایش رطوبت اتاق
هوای خشک، به خصوص فصل زمستان، میتواند سبب سوزش مخاط بینی شما شده و منجر به گرفتگی شود که نهایتا با صدای خر و پف ایجاد میشود، تنفس از راه دهان در یک اتاق با هوای خشک، میتواند راه مجرای هوایی شما را تنگتر کند و باعث تشدید این اختلال نیز شود. یک روش ساده برای آن افزایش رطوبت اتاق با استفاده از دستگاههای قابل حمل است.
- تغییر در سبک زندگی
تغییرات سبک زندگی، از جمله اجتناب از الکل قبل از خواب و کاهش وزن میتواند به توقف خر و پف کمک کند. برخی از افراد قبل از خواب یک لیوان نوشیدنی میخورند که خود این عمل میتواند باعث بروز این اختلال در خواب شود.
- طب سوزنی
طب سوزنی میتواند با افزایش جریان خون به بافتها و کمک به خارج کردن مایع اضافی، مفید باشد.
- روغن آویشن
برای کمک به داشتن آرامش و رفع خستگی، بعضی از افراد با برخی روغنها از جمله روغن آویشن، توانستهاند این موارد را رفع کنند. روغن آویشن را میتوان قبل از خواب برای پا استفاده کرد. اما افرادی که مبتلا به فشار خون بالا هستند، زنان باردار و کودکان باید در مصرف ان احتیاط کنند و حتما قبل از استفاده با پزشک خود مشورت کنند.
بیشتر بخوانید: لکنت زبان در کودکان | چه چیزی باعث لکنت زبان میشود؟
چگونه میتوان از خروپف جلوگیری کرد؟
موارد خفیف خروپف ممکن است با چند تغییر سبک زندگی بهبود یابد، حفظ وزن مناسب میتواند به بدن شما کمک زیادی کند و حتی میتواند به شما کمک کند شبها کمتر خر و پف کنید. سایر تغییرات این چنین عبارتند از:
- هر شب سر ساعت معینی بخوابید.
- سعی کنید به پهلو بخوابید.
- قبل از خواب نوارهای بینی را روی پل بینی خود بمالید.
- از مصرف الکل قبل از خواب خودداری کنید.
- از مصرف مواد غذایی قبل از خواب جلوگیری کنید.
- سر خود را به همراه یک بالش اضافی کمی بالاتر ببرید.
سخن پایانی
به طور کلی خروپف به خودی خود خطرناک نیست، اما دلیل اینکه باید برخی خروپفها را جدی گرفت و حتما درمان کرد، این است که در بعضی موارد ممکن است نشانهای از بیماری وقفه تنفسی یا آپنه انسدادی خواب باشد. اگر در خواب خروپف میکنید و با روشهای درمانی گفته شده نتیجه نگرفتید و از این موضوع نگران هستید، همین حالا میتوانید از بهترین پزشک نیتروطب به صورت آنلاین، تصویری یا متنی مشاوره بگیرید و این عارضه را به صورت کامل درمان کنید.