سیفلیس یک بیماری جنسی مزمن است که به وسیله باکتری ترپونما پالیدوم منتقل می‌شود. این بیماری می‌تواند در تمامی اعضای بدن شیوع یابد و در صورت عدم درمان، می‌تواند عوارض جدی برای سیستم عصبی، قلب، مغز و سایر اعضا به همراه داشته باشد. در این مقاله، به بررسی علل، علائم، تشخیص، و درمان سیفلیس پرداخته خواهد شد.
سیفلیس، یک بیماری مقاربتی درمان‌پذیر است. (STD)؛ یعنی، بیماری‌ای که از راه جنسی سرایت می‌کند. افرادی که از نظر جنسی فعال هستند، ممکن است به آن مبتلا شوند. پس بهتر است این عفونت را بشناسیم و از ابتلا به آن پیشگیری کنیم.
سیفلیس چیست؟
سیفلیس یک عفونت مقاربتی (STI) است که اگر درمان نشود، می‌تواند باعث مشکلات جدی برای سلامت انسان شود. عفونت مرحله‌های مختلفی دارد که هر مرحله می‌تواند نشانه‌های متفاوتی داشته باشد. که شامل:
مرحله‌ی اولیه، ثانویه، نهفته و مرحله‌ی سوم
سیفلیس چگونه انتشار پیدا می‌کند؟
شانس ابتلا به این بیماری، با تماس مستقیم با زخم سیفلیس، درطول رابطه‌ی جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی خیلی زیاد است. این بیماری می تواند از مادر مبتلا به سیفلیس به جنین او سرایت کند. این بیماری از راه وسیله‌ها مانند: صندلی توالت، دستگیره‌های در، استخرهای شنا، جکوزی‌ها و وان حمام منتقل نمی‌شود. هم‌چنین به اشتراک گذاشتن لباس، ظرف‌های غذا، خطری ایجاد نمی‌کند.
چگونه می‌توانم خطر ابتلا به سیفلیس را کاهش دهم؟
تنها راه برای جلوگیری کامل از بیماری‌های مقاربتی، این است که رابطه‌ی جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی نداشته باشید. اگر از نظر جنسی فعال هستید، می‌توانید کارهای زیر را برای کم‌تر کردن ابتلا به این بیماری انجام دهید:
- ایجاد رابطه‌ی جنسی با یک شریک زندگی (شیوه‌ی تک همسری)
- داشتن رابطه با شریکی که مورد آزمایش قرار گرفته باشد و از نداشتن بیماری های مقاربتی او، از جمله بیماری ذکر شده، اطمینان داشته باشید.
- استفاده‌ی صحیح از کاندوم در هر بار رابطه‌ی جنسی.
کاندوم با جلوگیری از تماس با زخم، از گسترش این بیماری پیشگیری می‌کند. گاهی زخم‌ها در جاهایی ایجاد می‌شوند که با کاندوم پوشانده نشده‌اند؛ تماس با این زخم‌ها هم می‌تواند باعث انتقال بیماری شود.
بیشتر بخوانید: ۹ نشانه مهم بیماری های مقاربتی
آیا من در معرض خطر سیفلیس هستم؟
افراد فعال جنسی می‌توانند از راه رابطه‌ی جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی درحالی که کاندوم استفاده نکرده باشند، با شریکی که بیمار است، به این بیماری مبتلا شوند. اگر از نظر جنسی فعال هستید، صادقانه و صریح با مراقب بهداشتی خود صحبت کنید. به آنها درخواست آزمایش برای بیماری های مقاربتی بدهید.
بیشتر بخوانید: ۱۱ روش موثر جلوگیری از بارداری
در چه موردهایی باید به طور مرتب آزمایش سیفلیس بدهید؟
- اگر از نظر جنسی فعال هستید.
- مرد همجنسگرا یا دوجنسگرا (رابطه‌ی یک مرد با مرد دیگر).
- HIV داشته باشید.
- اگر برای پیشگیری از HIV (ویروس ایدز) از پروفیلاکسی قبل از مواجهه (PrEP) استفاده می‌کنید.
- یا همسری داشته باشید که آزمایش بیماری او مثبت بوده است.
نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، این است که: همه‌ی افراد باردار باید در اولین ویزیت قبل از زایمان آزمایش این بیماری انجام دهند. برخی از خانم‌های باردار نیاز به تکرار آزمایش این بیماری در سه ماهه‌ی سوم بارداری در هفته‌ی ۲۸ بارداری و هنگام زایمان دارند.
من باردارم. سیفلیس چگونه بر کودک من تأثیر می‌گذارد؟
اگر باردار هستید و دچار این بیماری شده‌اید، می‌توانید عفونت را به جنین خود منتقل کنید. ابتلا به سیفلیس می‌تواند منجر به تولد نوزاد کم‌وزن شود. این پدیده، می‌تواند احتمال زایمان زودرس یا مرده (نوزادی که مرده به دنیا می‌آید) را افزایش دهد. برای محافظت از کودک خود، باید حداقل یک‌بار در طول بارداری آزمایش مربوطه را انجام دهید. در صورت مثبت بودن تست بدون درنگ درمان را دریافت کنید.
در هنگام تولد، نوزاد مبتلا به عفونت سیفلیس ممکن است نشانه‌های بیماری را نداشته باشد. با این حال، اگر نوزاد خیلی زود تحت درمان قرار نگیرد، ممکن است درعرض چند هفته دچار مشکل‌های جدی شود. این نوزادان ممکن است مشکل‌های سلامتی مانند؛ آب مروارید، ناشنوایی یا تشنج داشته باشند و ممکن است حتا باعث مرگ شود.
علامت‌ها و نشانه‌های سیفلیس چیست؟
این بیماری چهار مرحله دارد (اولیه، ثانویه، نهفته و سوم). هر مرحله هم نشانه‌های متفاوتی دارد.
مرحله‌ی اولیه
در مرحله‌ی اول (اولیه)، ممکن است متوجه یک زخم یا چند زخم شوید. زخم، محلی است که این بیماری وارد بدن شما شده است. این زخم‌ها معمولا در داخل، اطراف یا روی آلت تناسلی، واژن، مقعد، راست‌روده و لب یا در دهان ایجاد می‌شوند.
زخم‌ها بیشتر وقت‌ها (اما نه همیشه) سفت، گرد و بدون درد هستند. از آنجایی که زخم بدون درد است، ممکن است متوجه آن نشوید. بهبود یافتن زخم حدود ۳ تا ۶ هفته طول می‌کشد و بدون توجه به اینکه درمان دریافت می‌کنید یا نه، بهبود می یابد. شما پس از برطرف شدن زخم، باز هم باید تحت درمان باشید. این کار از انتقال عفونت شما به مرحله‌ی ثانویه جلوگیری می‌کند.
مرحله‌ی ثانویه
در مرحله‌ی ثانویه، ممکن است بثورات پوستی و یا زخم در دهان، واژن یا مقعد داشته باشید. این مرحله در بیشتر وقت‌ها با بثورات در یک یا چند ناحیه از بدن شما شروع می‌شود. بثورات می‌تواند زمانی که زخم اولیه‌ی شما در حال بهبود است یا چندین هفته پس از بهبود زخم، ظاهر شود. بثورات می‌تواند در کف دست‌ها و یا کف پاهای شما و ظاهرش؛ خشن و به رنگ قرمز یا قرمز مایل به قهوه ای باشد.
بثورات خارش ندارند و گاهی وقت‌ها آن‌قدر ضعیف است که متوجه آن نمی‌شوید. علامت‌های دیگر ممکن است شامل موردهای زیر باشد:
- تب
- غده‌های لنفاوی متورم
- گلو درد
- ریزش مو تکه تکه
- سردرد
- کاهش وزن
- دردهای عضلانی و
- خستگی (احساس خستگی بسیار).
نشانه‌های این مرحله چه تحت درمان باشید، چه نباشید، از بین خواهند رفت. بدون درمان مناسب، عفونت شما به مرحله‌ی نهفته و شاید مرحله‌ی سوم این بیماری منتقل می‌شود.
مرحله‌ی نهفته
مرحله‌ی نهفته دوره‌ای است که هیچ علامت یا نشانه‌ی قابل مشاهده‌ای وجود ندارد. بدون درمان، می‌توانید سال‌ها سیفلیس را در بدن خود نگه دارید.
مرحله‌ی سوم
بیشتر افراد مبتلا به بیماری ذکر شده درمان نشده، به سیفلیس سوم مبتلا نمی‌شوند؛ با این حال، زمانی که این اتفاق می‌افتد، می‌تواند روی بسیاری از سیستم‌های مختلف بدن تاثیر بگذارد. از جمله‌ی آن، قلب و عروق خونی و مغز و سیستم عصبی است. سیفلیس سوم بسیار جدی است و ۱۰ تا ۳۰ سال پس از شروع عفونت شما رخ می‌دهد. در سیفلیس سوم، این بیماری به اندام‌های داخلی شما آسیب می‌رساند و ممکن است منجر به مرگ شود. یک پزشک یا ماما می‌تواند این بیماری را در مرحله سوم با کمک آزمایش‌های متعدد تشخیص دهد.
انواع سیفلیس
اگر سیفلیس درمان نشود، می‌تواند به مغز و سیستم عصبی (نوروسیفلیس)، چشم (سیفلیس چشمی) یا گوش (اتوسیفلیس) سرایت کند. این حالت ممکن است در تمام مرحله‌های بالا (اولیه، ثانویه، نهفته و سوم) که در بالا توضیح داده شد، اتفاق بیفتد.
نشانه های نوروسیفلیس می‌تواند شامل موردهای زیر باشد:
- سردرد شدید
- ضعف عضلانی و یا مشکل در حرکات عضلانی
- تغییر در وضعیت ذهنی شما (مشکل تمرکز، سردرگمی، تغییر شخصیت)
- و یا زوال عقل (مشکل در حافظه، تفکر و یا تصمیم‌گیری).
بیشتر بخوانید: زوال عقل یا دمانس؛ ۹ نشانه و انواع آن
علامت‌های سیفلیس چشمی به صورت:
- درد و یا قرمزی چشم
- و تغییر در بینایی شما یا حتی نابینایی است.
اتوسیفلیس هم نشانه‌های زیر را دارد:
- از دست دادن شنوایی
- زنگ زدن در گوش، وزوز، غرش یا خش خش در گوش
- تعادل نداشتن یا سرگیجه (احساس اینکه شما یا اطرافتان در حال حرکت یا چرخش هستید).
چگونه من یا ارایه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی‌ام متوجه می‌شویم که آیا سیفلیس دارم؟
بیشتر وقت‌ها، مراقب‌های بهداشتی از آزمایش خون برای آزمایش این بیماری استفاده می‌کنند. هم‌چنین برخی با آزمایش مایع زخم سیفلیس، این بیماری را تشخیص می‌دهند.
آیا درمانی برای سیفلیس وجود دارد؟
بله، سیفلیس با آنتی بیوتیک‌های مناسب که برای شما تجویز می‌شود، قابل درمان است. با این حال، آنتی بیوتیک، نمی‌تواند آسیب‌هایی را که عفونت ایجاد می‌کند، از بین ببرد.
آیا پس از گرفتن درمان کامل هم ممکن است دوباره به سیفلیس مبتلا شوم؟
یک بار ابتلا به این بیماری شما را از ابتلای دوباره به آن محافظت نمی‌کند. پس از درمان موفقیت‌آمیز هم، می‌توانید دوباره به بیماری ذکر شده مبتلا شوید. تنها نتایج آزمایشگاهی می‌توانند تایید کنند که آیا شما مبتلا هستید یا خیر. برای اطمینان از اثرگذاری درمان، انجام تست‌های بعدی که مراقب‌های بهداشتی پیشنهاد می‌دهند، ضروری است.
بیشتر بخوانید: هرپس(HSV)، ویروس پاک نشدنی و ۲ نوع آن
ممکن است مشخص نباشد که شریک جنسی شما مبتلا به این بیماری است؛ چرا که زخم های سیفلیس در واژن، مقعد، دهان یا زیر پوست ختنه‌گاه آلت تناسلی به سختی دیده می‌شوند. اگر شریک جنسی شما آزمایشی انجام نداده باشد یا اگر دچار این بیماری بوده و درمانی را دریافت نکرده بود، ممکن است شما دوباره به این بیماری مبتلا شوید.
با دنبال کردن ما در فضای مجازی ( کانال تلگرام،کانال ایتا) می توانید از آخرین تخفیف‌ها و رویداد های مهم باخبر باشید.
سیفلیس به عنوان یک بیماری جنسی مزمن، نیازمند تشخیص و درمان سریع است. در صورت عدم درمان، ممکن است عوارض جدی برای سیستم عصبی، قلب، مغز و سایر اعضا به همراه داشته باشد. بهترین راه برای جلوگیری از سیفلیس، استفاده از روش‌های مانع‌گذاری مثل کاندوم در هنگام روابط جنسی و بررسی منظم سلامت جنسی است. در صورت بروز هرگونه علائم مشکوک، مهم است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید.
