معمولا با فرا رسیدن فصل بهار آلرژی یا حساسیت فصلی گریبان‌گیر بسیاری از افراد می‌شود. از علائم حساسیت فصلی میتوان به عطسه، آبریزش بینی، سرفه، سوزش و آبریزش چشم، خارش چشم، خارش گلو، گرفتگی بینی و گلو، ورم چشم و سرفه‌های آلرژیک اشاره کرد. اگر شما نیز ازجمله افرادی هستید که مبتلا به حساسیت فصلی هستید و می‌خواهید با آن بیشتر آشنا شوید تا آخر این مقاله با ما همراه شوید.
حساسیت فصلی چیست؟
به مجموعه واکنش‌های سیستم ایمنی بدن حساسیت فصلی گفته می‌شود. حساسیت فصلی وقتی گریبان گیر فرد می‌شود که سیستم ایمنی بدن فرد به میزان زیادی نسبت به یک ماده حساسیت‌زا که در فضای باز وجود دارد واکنش نشان دهد. این ماده قادر است هر چیزی باشد، مانند گرده گل‌ها. بنابراین بسیار طبیعی است که این واکنش‌ها دریک زمان و فصل خاص ایجاد شوند. سیستم ایمنی بدن برخی از افراد در مقابل گرده‌ی گل واکنش نمی‌دهد و بیشتر در کسانی که سیستم ایمنی حساسی دارند این مشکل بروز می‌کند.
حتی در افراد مختلف بروز آن با شدت و ضعف همراه است. با این‌حال علائم آزاردهنده‌ی حساسیت فصلی را میتوان با روش‌های درمان حساسیت فصلی در منزل قابل تحمل‌تر کرد.
علائم حساسیت فصلی
آیا تابحال برایتان پیش آمده است که در یک زمان خاص از سال دچار عطسه شده و مخاط بینی و گلویتان خارش بسیار زیادی داشته باشد. همچنین چشم‌هایتان سرخ شده و خارش داشته باشد و یا حتی ریختن اشک از چشم‌ها و آبریزش بینی را نیز تجربه کرده باشید. پس اگر همه‌ی این علائم در شما وجود داشته باشد، دچار حساسیت فصلی شده اید.
بیشتر بخوانید: آنتی هیستامین، ۲ دسته داروی پرکاربردی که باید بشناسید!
بعضی از افراد هم علائم آزاردهنده‌ی دیگری را تجربه می‌کنند. به عنوان مثال در هنگام شب سرفه‌های زیادی دارند طوری‌که قادر نیستند تا به راحتی نفس بکشند و ممکن است خواب شبانه را نیز مختل کنند. لازم به ذکر است که اگر این علائم در تمام فصول سال نباشد و فقط در زیر درختان و فصل گرده افشانی گل‌ها ایجاد شود حساسیت فصلی است.
دانستن این نکته خالی از لطف نیست، چون رخدادهای دیگری به جز گرده افشانی گل و گیاه، بذر و درختان باعث واکنش سیستم ایمنی بدن می‌شوند. این موارد که علائم مشابه با آلرژی فصلی دارند شامل موارد زیر می‌باشند.
- اگر در معرض دود آتش یا دود آتش شومینه باشید و دچار اشک ریزش و علائم دیگر شوید.
- اگر مورد گزش نیش حشرات در فصل بهار و تابستان قرار بگیرید.
- قرار گرفتن در معرض کلر در استخر یا مکان‌های سربسته
حساسیت‌های فصلی در فصل‌های مختلف سال
-
حساسیت فصلی در بهار
علت حساسیت فصلی در فصل بهار، درختان، علف‌های تازه بریده شده و گل‌های تازه شکفته و گرده علف‌های هرز می‌باشد که در هر سال باعث آلرژی فصلی در حدود ۴۰ میلیون تا ۶۰ میلیون نفر می‌شود.
آلرژیک رینیت یک نوع اصطلاح پزشکی برای تب یونجه و حساسیت فصلی است که نه تنها در بهار، بلکه در طول تابستان و پاییز هم رخ می‌دهد.
-
حساسیت فصلی در تابستان
حساسیت فصلی در تابستان اغلب به دلیل گرده افشانی کردن گیاهان، که بیشتر در اواخر فصل بهار و ابتدای تابستان است، رخ می‌دهد. بیشترین گیاهان حساسیت‌زا در این فصل گیاهانی همچون چمن‌ها، بومادران، یک نوع میخک و بومادران می‌باشند.
عامل دیگر در ایجاد حساسیت در فصل تابستان، آلودگی هوا و وجود آلاینده‌هایی می‌باشد که خود عامل افزایش حساسیت در افراد گوناگون هستند. همیشه فضاهای گرم و مرطوب بهترین مکان‌ها برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌های حساسیت‌زا هستند. چون اغلب با گرم شدن هوا در فصل تابستان این نوع باکتری و قارچ‌ها زیاد شده و باعث ایجاد حساسیت فصلی می‌شوند.
-
حساسیت فصلی پاییز
با شروع فصل پاییز، حساسیت‌های مربوط به این فصل هم آغاز می‌شود. حساسیت به این فصل با علائمی همچون خشکی پوست و ایجاد اگزما، خارش، اسهال، خارش و التهاب گلو و مشکلات ریوی و تنفسی همراه است. باید برای کنترل این علائم مواردی مانند شستن مکرر دست‌ها، استفاده از داروهای ضد حساسیت، استفاده از ماسک در زمان بیرون رفتن به ویژه زمانی که افراد با گیاهان و برگ‌های پاییزی در ارتباط باشند، نظافت منزل، جارو کشیدن و مصرف نکردن مواد غذایی حساسیت‌زا در این فصل مانند کالباس، سوسیس و گوجه را رعایت کنید تا بتوانید بهتر و راحت‌تر از این فصل لذت برده و آن را به پایان برسانید.
بیشتر بخوانید: آلودگی هوا و ۵ اثر مخرب بر سلامتی انسان
-
حساسیت فصلی زمستان
از نظر عده‌ی زیادی از مردم با آغاز فصل زمستان، ریختن برگ‌های درختان و سرد شدن هوا، ابتلا به حساسیت‌های مختلف پایان یافته و حساسیت‌ها جای خود را به بیماری سرماخوردگی می‌دهند. اما این باور کاملا اشتباه بوده و حساسیت فصلی در زمستان هم وجود دارد که اغلب علائم آن با علائم سرماخوردگی اشتباه گرفته می‌شود.
در فصل زمستان، عوامل حساسیت‌زا می‌تواند شامل مواردی چون گرد و غبار و آلودگی‌های موجود در هوا، پرز لباس‌های ضخیم و پشمی، محیط‌های نم‌دار و مرطوب و رشد قارچ‌ها باشد. بهتر است برای در امان ماندن از حساسیت این فصل، از مرطوب نگه داشتن محیط‌ها جلوگیری کنید و سعی کنید در هر قسمت از خانه که آب نشتی داشت آن را به سرعت تعمیر کنید. محیط‌های مرطوب همچون حمام و سرویس بهداشتی را ضدعفونی کرده و در آخر حتما از داروهای ضد حساسیت استفاده نمایید.
تفاوت سرماخوردگی با حساسیت فصلی
برخی از علائم حساسیت فصلی بسیار شبیه به سرماخوردگی هستند. به همین دلیل تشخیص این دو از یکدیگر کار چندان آسانی نیست. اگر علائمی همچون گلو درد، سردرد‌های شدید، خستگی و کوفتگی بدن و احساس درد در کل بدن داشتید به احتمال زیاد به بیماری سرماخوردگی مبتلا شده اید و حساسیت شامل حال شما نشده است.
بیشتر بخوانید: سرماخوردگی؛ علائم و راه های درمان آن
یکی دیگر از راه‌های تشخیص سرما خوردگی از حساسیت، مدت زمان آن است. معمولا مدت زمانی که فرد به سرماخوردگی مبتلا می‌شود چیزی حدود یک هفته الی ده روز می‌باشد. این در حالیست که فردی که دچار حساسیت فصلی است تا زمانی که عامل تحریک کننده از بین نرود و تحت درمان قرار نگیرد بهبود نمی‌یابد.
بیشتر بخوانید: سرماخوردگی؛ بهترین درمان‌های خانگی موثر
تشخیص حساسیت فصلی
تشخیص حساسیت فصلی یک فرایند پیچیده‌ای نمی‌باشد که به آزمایش و یا اقدامات تشخیصی دقیق نیاز داشته باشد. پزشک قادر است با معاینه مخاط بینی و گلو متوجه التهاب در این نواحی گردد. با سوالات زیر نیز از بیمار شرح حال می‌گیرد:
- چه مواقعی از سال دچار این حالات می‌شوید؟
- چند وقت است که سرفه و آبریزش بینی و چشم یا علائم دیگر را دارید؟
- تاریخچه‌ی خانوادگی بیمار را بررسی می‌کند. یعنی باید پزشک مطلع گردد که آیا کسی در خانواده‌ی بیمار به این نوع حساسیت مبتلا بوده است یا خیر.
- بررسی تاریخچه‌ی پزشک بیمار
پزشک بررسی می‌کند تا ببیند بیمار چه داروهایی مصرف می‌کند یا مبتلا به چه بیماری‌هایی است.
راهکارهای درمان حساسیت فصلی
بهترین دارو برای درمان حساسیت فصلی در تمام طول سال دوری از مواد آلرژی‌زا می‌باشد. همچنین برای درمان علائم این حساسیت داروهایی هم در دسترس هستند که افراد می‌توانند با استفاده از آن‌ها حساسیت را کنترل کنند. به طور کلی، درمان‌های خانگی، درمان‌های پزشکی و تغییر در برخی عادات سبک زندگی می‌تواند به کاهش علائم حساسیت فصلی کمک بسیار زیادی کند.
جمع بندی
با فرا رسیدن فصل بهار، آلرژی یا حساسیت فصلی بسیاری از افراد را گرفتار می‌نماید. علائم این حساسیت شامل عطسه، آبریزش بینی، سرفه، سوزش و آبریزش چشم، خارش چشم، خارش گلو، گرفتگی بینی و گلو، ورم چشم و سرفه‌های آلرژیک می‌باشد. این حساسیت در تمام فصول می‌تواند رخ می‌دهد و میتوان با روش‌های درمان حساسیت فصلی در منزل، علائم آزاردهنده‌ی آن را کاهش داد. همچنین، این حساسیت ممکن است در افراد مختلف با شدت و ضعف همراه باشد و عواملی نظیر آلودگی هوا و وجود آلاینده‌ها می‌توانند باعث افزایش حساسیت در افراد گوناگون شوند.
بیشتر بخوانید: آلودگی هوا و ۵ اثر مخرب بر سلامتی انسان
حساسیت فصلی وقتی گریبان گیر فرد می‌شود که سیستم ایمنی بدن فرد به میزان زیادی نسبت به یک ماده حساسیت‌زا که در فضای باز وجود دارد واکنش نشان دهد. این ماده قادر است هر چیزی باشد، مانند گرده گل‌ها.
