حساسیت به تخم مرغ زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن شما به پروتئینهای موجود در تخم مرغ واکنش نشان میدهد. این واکنش میتواند خفیف یا شدید باشد و علائم مختلفی را ایجاد کند. تخم مرغ یک ماده غذایی میباشد که همهجا پیدا میشود. این ماده غذایی علاوه برای اینکه در وعده صبحانه صرف میگردد، در تهیه انواع غذاها، از کیک و مافین گرفته تا رولت گوشت، کتلت و …هم استفاده میشود. ولی اگر کسی حساسیت به تخم مرغ داشته باشد چه باید کند؟
در این مبحث، دربارهی حساسیت به تخم مرغ، علائم، تشخیص و درمان این بیماری خواهیم پرداخت.
حساسیت به تخم مرغ
از جمله مواد غذایی حساسیتزا برای افراد خردسال، تخم مرغ میباشد. بیشتر مواقع چند دقیقه تا چند ساعت بعد از خوردن تخم مرغ نشانههای آن آشکار میشوند. ممکن است این نشانهها خفیف یا شدید باشند؛ و این علائم میتوانند مشکلات گوارشی از قبیل بیمارهای کوتاه مدت (کهیر)، دانههای پوستی، استفراغ و گرفتگی بینی باشند. به ندرت ممکن است، حساسیت تخم مرغ باعث آنافیلاکسی شود. بروز آلرژی تخم مرغ امکان دارد در مراحل ابتدایی ایجاد شود. حساسیت به تخم مرغ، در اکثر کودکان، قبل از بزرگسالی به صورت خود به خود درمان میگردد.
علل حساسیت به تخم مرغ
بدن هر شخصی امکان دارد به یک غذای خاص مثلا میگو، بادام زمینی و… آلرژی داشته باشد. امکان دارد فرد نسبت به مادهای که وارد بدن او میشود واکنش متفاوتی نشان دهد، به این صورت که گویا یک مادهی مضر وارد بدن او شده است. بدن کودکانی که حساسیت به تخم مرغ دارند نیز این واکنش را نشان میدهد، چرا که به طور کامل دستگاه ایمنی بدن آنها رشد نکرده است و امکان دارد گوارش پروتئینی که در سفیده تخم مرغ وجود دارد، برایشان ممکن نباشد.
اکثر کودکان به پروتئین سفیدهی تخم مرغ حساسیت دارند، البته بدن تعداد اندکی از کودکان نیز به زرده تخم مرغ واکنش نشان میدهد.
دستگاه ایمنی، که از بدن در مقابل هر نوع موجود ریز و مشکلات دیگر به طور طبیعی محافظت میکند، پادتنی [نوعی پروتئین] میسازد که مانند یک مهاجم خطرناک با پروتئین موجود در تخم مرغ روبه رو میشود و آن را بی خطر میکند. امکان دارد کودکانی که به تخم مرغ حساسیت دارند با خوردن تخم مرغ احساس بیماری کنند یا حتی با خوردن غذاهایی که تخم مرغ داشته باشند دچار بیمارهای پوستی نظیر اگزما شوند. کودکان بعضی مواقع چند ساعت بعد از خوردن تخم مرغ ممکن است دچار حساسیت به این ماده شوند ولی گاهی همان لحظه بدن نسبت به این ماده غذایی واکنش نشان میدهد.
حساسیت به تخم مرغ چه علائمی دارد؟
گفتیم که واکنش به تخم مرغ از کودکی به کودک دیگر متغیر است ولی بیشتر مواقع همان لحظه بعد از خوردن تخم مرغ نشانههای آن ظاهر میشوند که شامل موارد زیر میباشند:
- نشانههای گوارشی، مثل حالت تهوع و استفراغ، گرفتگی عضلانی
- علائمی از جمله خسخس، سرفه، تنگی نفس یا گرفتگی سینه
- عطسه، گرفتگی یا آبریزش بینی
- و همچنین رایجترین عکس العمل به این اتفاق، التهاب پوست یا کهیر میباشد.
- آنافیلاکسی
واکنش آلرژی شدید در حساسیت تخم مرغ باعث بروز آنافیلاکسی میشود که یک موقعیت بسیار خطرناک و اورژانسی میباشد و در این صورت باید سریع به اورژانس مراجعه کنید تا اپی نفرین تزریق شود. از جمله نشانههای آنافیلاکسی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد شکمی و گرفتگی عضلانی
- افت شدید فشار خون که به طور گیجی خود را نشان میدهد.
- بالا رفتن ضربان قلب
- انقباض راههای هوایی، التهاب حلق یا احساس توده در گلو، که باعث اختلال در تنفس میشود.
شما باید هر گونه واکنش به حساسیتها را جدی بگیرید، حتی در صورت خفیف بودن آلرژیها نیز باید با پزشک آنها را در میان بگذارید.
در هر زمانی امکان دارد شدت حساسیت به تخم مرغ در افراد متفاوت باشد؛ پس اگر واکنش قبلی خفیف باشد شاید در واکنش بعدی عکس العمل بدن شما به این اتفاق بسیار شدید باشد. زمانی که پزشک معالج تشخیص دهد کودک شما در معرض واکنش شدید قرار دارد، شاید اپی نفرین اورژانسی تجویز کند تا در زمان ابتلا به آنافیلاکسی آن را تزریق کنید.
تشخیص حساسیت به تخم مرغ
حساسیت به تخم مرغ را میتوان از طریق تست پوستی و یا آزمایش خون تشخیص داد که در ادامه به توضیح هر کدام میپردازیم:
- تست پوستی
در تست پوستی، مقدار کمی از مایع حاوی پروتئین تخم مرغ در پشت یا ساعد دست شما میگذارند و سپس با یک سوزن کوچک و استریل آن محل رد خراش میدهند تا مایع به پوست شما نفوذ نماید. در صورتی که یک واکنش کهیری در مدت زمان ۱۵ الی ۲۰ دقیقه صورت بگیرد، میتواند نشانه حساسیت به تخم مرغ باشد. با توجه به نوع پروتئینی که در محلول به کار رفته وجود دارد، تست پوستی قادر است تعیین کند که آلرژی شما نسبت به پروتئینهای سفیده تخم مرغ میباشد یا پروتئینهای زرده تخم مرغ. معمولا آلرژی به پروتئین سفیده تخم مرغ بیشتر رواج است.
- آزمایش خون
در آزمایش خون نیز، یک نمونه خون به آزمایشگاه میفرستند تا وجود آنتی بادیهای ایمونوگلوبولین E به پروتئین تخم مرغ چک شود.
در صورتی که این آزمایشها نتیجه بخش نباشند، امکان دارد فوق تخصص آلرژی برای شما یک چالش خوراکی را انجام دهد. در این چالش شما زیر نظر پزشک، مقادیر ناچیزی از تخم مرغ را میخورید تا تعیین شود آیا واکنشی ایجاد میگردد یا نه. همچنین با توجه به اینکه ممکن است واکنش شدید باشد، این آزمایش در کلینیکهای آلرژی که تجهیزات اضطراری و دارو دارند، تحت نظر فوق تخصص آلرژی انجام میگیرد.
بیشتر بخوانید: آلرژی غذایی؛ ۷ نشانه مصرف غذاهای آلرژی زا، که باید بدانید
حساسیت به تخم مرغ چه عوارضی دارد؟
احساس یک واکنش آلرژیزای شدید، مهمترین عارضه در حساسیت تخم مرغ به شمار میرود که احتیاج به درمان سریع و تزریق آدرنالین دارد. ممکن است همین واکنش دستگاه ایمنی بدن که باعث حساسیت به تخم مرغ شده است، باعث ایجاد واکنشهای دیگری نیز در بدن شود. اگر شما و فرزندتان مبتلا به حساسیت تخم مرغ شوید، امکان دارد در خطر عوارض دیگری از جمله موارد زیر باشید:
- حساسیت به غذاهای دیگر مثل سویا، شیر یا بادام زمینی
- آلرژی به حیوانات خانگی، انگلهای گرد و غبار یا گردههای چمن
- واکنشهای حساسیت پوستی (اگزما)
- آسم که خود به تنهایی باعث افزایش ابتلا به واکنشهای شدید حساسیت به تخم مرغ و یا دیگر غذاها میشود.
راههای درمان حساسیت به تخم مرغ
پرهیز از خوردن تخم مرغ و یا غذاهایی که تخم مرغ دارند، بهترین روش درمان حساسیت به تخم مرغ میباشد. در کودکانی که این آلرژی مشاهده میشود باید والدین کودکان خود را به پرهیز از خوردن تخم مرغ تشویق کنند. در بعضی کودکان حساسیت به تخم مرغ درمان نمیشود این افراد خودشان باید همیشه از خوردن تخم مرغ و یا غذاهایی که تخم دارند؛ جلوگیری کنند.
حساسیت به تخم مرغ با خوردن داروهای ضد حساسیت مثل «آنتی هیستامین» و موقیعتهای شدیدتر «اپی نفرین » که به راحتی هم قابل دسترس هستند، قابل درمان است؛ البته استفاده از دارو باید تحت نظر پزشک باشد.
چه زمانی برای درمان حساسیت به تخم مرغ باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت امکان، باید در همان مراحل اولیه بروز واکنشها به پزشک مراجعه کنید؛ چرا که این کار در تشخیص بهتر و زودتر پزشک کمک شایانی میکند.
جمع بندی
اگر احساس میکنید همیشه پس از خوردن تخم مرغ دچار دانههای پوستی یا درد معده میشوید، باید به یک فوق تخصص آلرژی مراجعه کنید. حساسیت به تخم مرغ زمانی آغاز میشود که سیستم ایمنی بدن نسبت به پروتئینها در سفیده یا زرده تخم مرغ واکنش نشان میدهد. در واقع زمانی که شما تخم مرغ میخورید، بدن پروتئین را به عنوان مهاجم خارجی میبیند و به مقابله با آن میپردازد و درنتیجه علائم یک واکنش آلرژیک در فرد ایجاد میشود. بیشتر مواقع کودکان دچار این آلرژی میشوند.
افراد دارای حساسیت به تخم مرغ میتوانند واکنشهای مختلفی از دانههای پوستی خفیف گرفته تا واکنش حساسیتی شدید یعنی آنافیلاکسی را تجربه کنند.
حساسیت به تخم مرغ با یک آزمایش خون و تست پوستی قابل تشخیص میباشد؛ که با پرهیز از خوردن تخم مرغ، غذاهای دارای تخم مرغ و همچنین مصرف داروهای ضد حساسیت در بیشتر مواقع قابل درمان است.