سینوزیت، التهاب سینوس‌ها (فضاهای پیشانی، گونه‌ها و بینی که به‌طور معمول پر از هوا) است که باعث درد در صورت، آبریزش بینی، سردرد و گاهی تب می‌شود. این مشکل اغلب به دنبال سرماخوردگی بوجود می‌آید، اما ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و آلرژی نیز می‌تواند باعث آن شود. با نیتروطب همراه باشید تا باهم به بررسی کامل سینوزیت و روش های پیشگیری از عود آن بپردازیم.
سینوس چیست؟
سینوس‌های شما، چهار حفره در سر شما هستند که توسط مجراهایی باریک به هم متصل شده‌اند. این حفره‌ها به‌طور معمول با هوا پر شده‌اند. سینوس‌ها مخاطی می‌سازند که وارد مجرای بینی شما می‌شود. این مخاط به تمیزی بینی کمک می‌کند.
سینوزیت (عفونت سینوس) چیست؟
این بیماری، التهاب یا تورم بافت پوشاننده‌ی سینوس شما است. عفونت‌های باکتریایی، عفونت‌های ویروسی و آلرژی‌ها می‌توانند آنها را تحریک کنند و باعث مسدود شدن مجراها و پر شدن آنها از مایع شوند. این اتفاق می‌تواند باعث فشار و درد در صورت، گرفتگی و آبریزش بینی شود.
انواع سینوزیت
سینوزیت‌ها را بر اساس مدت زمانی که ادامه داشته‌اند به انواع حاد، تحت حاد، مزمن و عود کننده تقسیم بندی میکنند.
همچنیناین مشکل بر اساس علت آن، به سه دسته‌ی باکتریایی، ویروسی و قارچی تقسیم می‌شود.
- حاد: مهم‌ترین نشانه‌های سینوزیت حاد احتقان بینی، آبریزش، سردرد، احساس فشار در صورت و کاهش حس بویایی است که کمتر از چهار هفته طول می‌کشد. نوع حاد به‌طور معمول توسط ویروس‌هایی مانند سرماخوردگی ایجاد می‌شود .
- تحت حاد: نشانه‌های نوع تحت حاد ۴ تا ۱۲ هفته طول می‌کشد.
- مزمن: نشانه‌های سینوزیت مزمن حداقل ۱۲ هفته طول می‌کشد و اغلب باکتری‌ها علت آن هستند.
- عودکننده: اگر سینوزیت حاد چهار بار یا بیشتر در یک سال ایجاد شود و هر بار کمتر از دو هفته طول بکشد، نوع عودکننده است.
سینوزیت باکتریایی، ویروسی و قارچی
ویروس‌ها، مانند ویروس‌هایی که باعث سرماخوردگی می‌شوند، باعث بیشتر موارد سینوزیت می‌شوند. باکتری‌ها نیز می‌توانند باعث این بیماری شوند. اگر آبریزش بینی، گرفتگی بینی و درد صورت دارید که بعد از ده روز از بین نمی‌رود، به احتمال زیاد به سینوزیت باکتریایی مبتلا شده باشید. نشانه‌های شما ممکن است بهبود یابد، اما پس از مدتی برمی‌گردند و بدتر از نشانه‌های اولیه هستند. آنتی‌بیوتیک‌ها و ضداحتقان‌ها روی نوع باکتریایی به خوبی عمل میکنند.
عفونت‌های سینوسی ناشی از قارچ، جدی‌تر از سایر انواع آن هستند. اگر سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشید، احتمال وقوع آنها بیشتر است.
مهم ترین نشانه های سینوزیت
شایع‌ترین نشانه‌های سینوزیت عبارتند از:
- آبریزش بینی با مخاط غلیظ زرد یا سبز
- گرفتگی بینی
- احساس فشار در صورت (به ویژه در اطراف بینی، چشم‌ها و پیشانی). این احساس زمانی بدتر می‌شود که سر خود را به اطراف حرکت می‌دهید یا خم می‌شوید.
- فشار یا درد در دندان‌ها
- درد گوش
- تب
- طعم بد در دهان
- سرفه
- سردرد
- خستگی
چرا سینوزیت ایجاد می شود؟
ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و آلرژن‌ها می‌توانند باعث این بیماری شوند. محرک‌های خاص آن عبارتند از:
- سرماخوردگی
- آنفولانزا
- باکتری استرپتوکوک پنومونیه
- باکتری هموفیلوس آنفولانزا
- باکتری موراکسلا کاتارالیس
- آلرژی و حساسیت فصلی
بیشتر بخوانید: عوامل آلرژی زا تنفسی؛ ۵ مورد از مهم ترین آنها
چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سینوزیت هستند؟
بعضی از افراد بیشتر از دیگران به سینوزیت مبتلا می‌شوند. عوامل خطر عبارتند از:
- انحراف سپتوم: سپتوم خطی از بافت است که بینی شما را به ۲ قسمت تقسیم می‌کند. اگر سپتوم انحراف داشته باشد، مجرای یک طرف بینی را باریک می‌کند و می‌تواند باعث انسداد شود.
- سیستم ایمنی ضعیف: می‌تواند ناشی از بیماری‌هایی مانند اچ‌آی‌وی یا سرطان یا بعضی از داروها باشد.
- سیگار کشیدن
- آلرژی
- آسم
- پولیپ بینی
آیا سینوزیت مسری است؟
این بیماری به خودی خود مسری نیست. اما ویروس‌ها و باکتری‌هایی که می‌توانند آن را ایجاد کنند، مسری هستند. به یاد داشته باشید که از شیوه‌های خوب شستن دست‌ها پیروی کنید، اگر مریض هستید از افراد دیگر دوری کنید و در آرنج خود عطسه یا سرفه کنید.
عفونت سینوسی چگونه تشخیص داده می شود؟
کادر درمان سینوزیت را بر اساس نشانه‌ها و سابقه سلامتی شما تشخیص می‌دهند. پزشک گوش، بینی و گلوی شما را از نظر تورم و انسداد بررسی می‌کند. آنها ممکن است از یک آندوسکوپ (یک ابزار کوچک که شبیه به چکش است) برای مشاهده داخل بینی شما استفاده کنند.
آزمایش‌های خاصی که پزشک شما برای تشخیص عفونت سینوسی تجویز می‌کند عبارتند از:
- آندوسکوپی بینی
- سواب بینی: پزشک از یک چوب با نوک نرم برای گرفتن نمونه مایع از بینی شما استفاده می‌کند و روی آن آزمایش‌های شناسایی ویروس یا باکتری را انجام می‌دهد.
- تصویربرداری: در بعضی موارد، پزشک برای درک بهتر آنچه در داخل سینوس‌های شما اتفاق می‌افتد، اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) را تجویز می‌کند.
- تست آلرژی و حساسیت
سینوزیت چگونه درمان می شود؟
بسته به نشانه‌های شما و مدت زمانی که آنها را داشته‌اید، گزینه‌های درمانی زیادی برای این بیماری وجود دارد. شما می‌توانید سینوزیت را در خانه درمان کنید. روش‌های درمان خانگی عبارتند از:
- داروهای سرماخوردگی و ضد آلرژی بدون نسخه
- شستشوی بینی با نمک
- نوشیدن مایعات زیاد
اگر نشانه‌های سینوزیت بعد از ۱۰ روز بهبود نیافت، پزشک موارد زیر را تجویز می‌کند:
- آنتی بیوتیک‌ها
- ضد احتقان‌های خوراکی یا موضعی
- اسپری‌های استروییدی داخل بینی (از اسپری‌ها یا قطره‌های بدون نسخه برای بیش از سه تا پنج روز استفاده نکنید، زیرا ممکن است احتقان را افزایش دهند.)
طب فشاری، طب سوزنی و ماساژ صورت می‌تواند در کاهش نشانه‌های این بیماری از جمله تخلیه، فشار و درد مفید باشد.
آیا برای درمان سینوزیت، به آنتی بیوتیک نیاز دارم؟
خیر. پزشک اغلب منتظر می‌ماند تا ببیند نشانه‌های آن چه مدت طول می‌کشد تا آنتی بیوتیک تجویز کند. بسیاری از عفونت‌های سینوسی توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شوند. شما نمی‌توانید عفونت‌های ویروسی را با آنتی بیوتیک درمان کنید. استفاده زیاد از آنتی بیوتیک‌ها یا استفاده از آنها برای درمان عفونت‌های ویروسی می‌تواند منجر به عوارض جانبی شدید و مقاومت آنتی بیوتیکی شود.
آیا می توان از سینوزیت پیشگیری کرد؟
بسته به علت، چند راه برای کاهش خطر ابتلا به سینوزیت وجود دارد، از جمله:
- طبق دستور پزشک، بینی خود را با آب نمک شستشو دهید.
- اقدامات لازم برای پیشگیری از آلرژی: این شامل داروها، واکسن‌های آلرژی و اجتناب از محرک‌های شناخته شده آلرژی شما (مانند گرد و غبار، گرده یا دود) می‌شود.
- در صورت توصیه پزشک، از اسپری‌های بینی استروییدی استفاده کنید.
- ایجاد شستن دست‌ها و عادات دیگری که خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی را کاهش می‌دهد.
- اجتناب از دود و دخانیات
کلام آخر
سینوزیت به‌طور معمول فقط یک هفته تا ۱۰ روز طول می‌کشد. علت این مشکل بیشتر سرماخوردگی و بیماری‌های فصلی است. شما می‌توانید آن را با داروهای بدون نسخه و درمان‌های خانگی درمان کنید و نیاز به مصرف آنتی بیوتیک نداشته باشید. اگر سینوزیت مزمن دارید یا اگر این بیماری شما مدام عود می‌کند، ممکن است دلایل زمینه‌ای وجود داشته باشد که باید آنها را درمان کنید. شما می‌توانید با کارشناسان نیتروطب در مورد داروهای مصرفی در درمان خانگی مشورت کنید.
