رییس اداره کنترل و مبارزه با مالاریا در وزارت بهداشت با بیان اینکه زنجیره‌ی انتقال محلی مالاریا را از حدود ۴ سال قبل قطع کرده‌ایم و این دستاورد ادامه‌دار بوده‌است، گفت: در این راستا منتظر هستیم گروه کارشناسان ارشد سازمان بهداشت جهانی (WHO) برای تایید این موضوع به کشور بیایند و پس از بررسی‌های بیشتر کشور و بخش‌های مرزی با پاکستان، گواهی حذف این بیماری از کشور را صادر کنند.
به گزارش نیتروطب از گفت‌وگو دکتر احمد رییسی با ایسنا، با اشاره به اینکه افزایش بروز مالاریا در کشور تحت تاثیر عوامل مختلف است، گفت: به‌طور معمول افزایش بروز از راه ورودی به کشور است اما برخی فاکتورهای تعیین‌کننده هم وجود دارند.
وی با اشاره به انتقال بیماری از مرزهای شرقی، افزود: هنوز هم معتقدیم که زنجیره‌ی انتقال محلی مالاریا را از حدود ۴ سال قبل قطع کرده‌ایم و این دستاورد تداوم داشته است.
ایران تابعی از تغییرات بیماری در کشورهای همسایه
رییسی افزود: از سوی دیگر هر زمان که وضع مرز و کشورهای همسایه از نظر بروز مالاریا تغییر کند ما هم تحت تاثیر قرار می‌گیریم. متاسفانه ما تابعی از تغییرهایی هستیم که خارج از مرزهای خودمان رخ می‌دهد.
او ادامه داد: در کشور پاکستان چند مشکل اصلی وجود دارد که سازمان بهداشت جهانی و گزارش رسمی گروه G۵ به آن اشاره کرده است؛ در واقع در خود اظهاری پاکستان، از وجود حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار مورد ابتلا به این بیماری در این کشور مطلع هستیم که عدد خیلی بزرگی است که هرچقدر هم ما در مرزها مراقبت‌ها را افزایش دهیم، ورود بیماران به کشور ما اتفاق می‌افتد. مرز مخاطره‌آمیز ما از نظر این بیماری، مرزهای پاکستان است اما بیماران ورودی به کشور افغان هستند.
احتمال افزایش بروز مالاریا از شهریور
رییس اداره کنترل و مبارزه با مالاریا وزارت بهداشت با بیان اینکه بروز این بیماری به آب و هوا هم بستگی دارد، تصریح کرد: الان به دلیل گرمای تابستان انتقال بیماری و فعالیت پشه آنوفل محدود شده‌است و انتقال در منظقه‌ی مرزی مشترک نیز به شدت کاهش یافته‌‍است اما از شهریور ماه دوباره شاهد افزایش پیک بیماری هستیم که دیگر پیک واقعی خواهد‌بود.
وی افزود: پیک اولی که از آن گذر کردیم به نظر می‌رسد کاذب بود؛ به این معنی که بیشتر بیماران پیک کاذب از مبتلایان به مالاریا “ویواکس” هستند که دوره‌ی کمون بیماری طولانی بوده و بعد از حدود شش ماه خود را نشان داده‌است که ما افزایش بروز آن را در اسفندماه شاهد بودیم؛ بنابراین پیک بهاره بیماری کاذب بود و پیک واقعی بیماری آن است که از شهریور تا آبان ماه تجربه خواهیم‌کرد.
او تاکید کرد: پیک آتی این بیماری هم وابسته به کشور همسایه است؛ چون در مرزهای شرقی زندگی مردم مبتنی بر رفت‌وآمد عادی و قانونی به آن سوی مرز جریان دارد و مردم در این نقل و انتقالات به مالاریا مبتلا می‌شوند و به کشور بازمی‌گردند.
وی با اشاره به افزایش میزان بروز این بیماری در کشور طی یک سال گذشته اضافه کرد: هنوز هم معتقدیم چرخه‌ی انتقال مجدد بیماری در کشور برقرار نشده است و این دستاورد نظام مراقبت از بیماری است و این موضوع طبیعی است؛ چرا که ما برای هر ۵۰۰۰ نفر یک پست تشخیص مالاریا داریم؛ در حالیکه شاید کشورهای همسایه به ازای هر ۵۰۰ هزار نفر هم پست تشخیصی این بیماری نداشته باشند.
ایران در انتظار دریافت گواهی حذف مالاریا
وی با تاکید بر عدم شکل‌گیری چرخه‌ی انتقال محلی مالاریا در ایران، گفت: در این راستا منتظر هستیم گروه کارشناسان ارشد سازمان بهداشت جهانی برای تایید این موضوع به کشور بیایند و پس از بررسی‌های بیشتر کشور و منطقه‌ی مرزی با پاکستان، گواهی حذف این بیماری از کشور را صادر کنند.
وی افزود: چهارگونه پلاسمودیوم (فالسیپاروم، ویواکس، اواله و مالاریه) باعث این بیماری در انسان می‌شوند که البته به‌تازگی نوع پنجمی هم گزارش شده است. در ایران انتقال مالاریای ویواکس و فالسیپاروم گزارش می‌شود، اما امکان ورود موارد مالاریای اوال و مالاریه از سایر کشورها (به‌خصوص کشورهای آفریقایی) وجود دارد. در این پنج عاملی که برای این بیماری شناسایی شده است انگل فالسیپاروم، فرم کشنده بیماری را ایجاد می‌کند.
یک خبر خوش برای مردم دنیا
او در پایان بیان کرد: یک خبر خوب برای مردم دنیا این است که تزریق واکسن مالاریا قرار است از امسال (۲۰۲۳) در ۱۲ کشور آفریقایی زیر صحرای بزرگ آفریقا که مشکل اصلی آنها مالاریای فالسیپاروم است به شکل روتین درآید و مرگ و میر مالاریای فالسیپاروم در دنیا را به شدت کاهش خواهد یافت. با توجه به اینکه به‌طور معمول مبتلایان شناسایی شده از مالاریا در ایران از گونه خوش‌خیم هستند که منجر به مرگ نمی‌شوند، ما به این واکسن نیاز پیدا نخواهیم کرد.
