بیماری آلزایمر گسترده‌ترین شکل از گروه بیماری‌های مغزی به نام فروپاشی مغز است. آلزایمر بر حافظه، تفکر، رفتار و احساس آدمی اثر می‌گذارد. این بیماری به طبقه‌ی اجتماعی، جنس، گروه قومی یا جایگاه جغرافیایی وابسته نیست و شاید برای همه‌ی گروه‌های جامعه اتفاق بیفتد. اگرچه درمیان افراد سالخورده گستردگی بیشتری دارد، ولی افراد جوان‌تر نیز می‌توانند درخطر باشند. بیماری آلزایمر، با گذشت زمان بدتر می‌شود و هیچ درمان شناخته‌شده‌ای برای آن وجود ندارد.
هم‌اکنون بیماری آلزایمر، به‌دلیل پدیدآوردن عفونت‌هایی مانند: کلیوی، ادراری، ریوی، به‌طور کلی، ششمین دلیل مرگ‌ومیر و پنجمین دلیل مرگ درمیان افراد بالای ۶۵ سال است.
به‌طور معمول افراد دچار بیماری آلزایمر و دمانس‌ها از خانواده یا دوستان خود مراقبت دریافت می‌کنند و بیشتر (۸۰٪) آنها در خانه‌های خود نگهداری می‌شوند.
به‌تقریب دوسوم مراقبان آلزایمر، زن هستند و درحدود یک‌چهارم مراقبان نه‌تنها از افراد سالخورده، بلکه کودکان زیر ۱۸ سال هم نگهداری می‌کنند.
کسانی‌که از یک بیمار آلزایمر مراقبت می‌کنند، زمان بسیار بیشتری نسبت به مراقبان بیماران دیگر صرف می‌کنند و درمقایسه با مراقبان سایر بیماران درخطر بزرگتری (اضطراب، افسردگی و کیفیت زندگی پایین‌تر) هستند.افراد دچار بیماری آلزایمر یا فروپاشی مغز،بسته به چگونگی سلامتی خود،می‌توانند زمان بسیار زیاد، تا ۲۰ سال پس ازتشخیص، زندگی کنند.
نگهداری از فرد آلزایمری می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. چه‌بسا کسانی‌که دچار این بیماری هستند، در شناخت مراقبان خود به‌سختی می‌افتند و شاید برایشان بیان خواسته‌ها و حس‌ها دشوار باشد و شاید به‌طور کامل برای کارهای روزانه مانند: غذاخوردن، استفاده از سرویس بهداشتی و حمام کردن به مراقب خود وابسته شوند.
بیشتر بخوانید: ۴ نشانه بیماری آلزایمر | آیا درمانی برای آلزایمر وجود دارد؟
آیا از فرد دچار آلزایمر مراقبت می‌کنید؟ ۱۵ نکته که به شما دربرابر چالش‌ها کمک می‌کند.
۱- شاید شناخته نشوید. هر از گاهی افراد دچار بیماری آلزایمر، درحالی که دیگران را به یادم ی‌آورند، افراد خاصی را فراموش می‌کنند. اگر شناخته نشدید، آن را به خود نگیرید.
۲- بهتراست از بیمار آلزایمری در مورد این که چه سالیست، کجاست یا چیزهای دیگر اشتباه نگیرید. این می‌تواند مایه‌ی پریشانی و کاهش اعتماد شود.
۳- روند کار مهم است. بیماران آلزایمر به‌طور معمول با چیزهایی که می‌دانند و با آن آشنا هستند راحت‌ترند. از تغییرهای بزرگ دوری کنید و چیزهای تازه را به آرامی بیان کنید.
۴- تغییرهای رفتاری را با پزشک درمیان بگذارید. برخی از رفتارها، مانند: پرخاشگری، می‌تواند وابسته به یک درد درمان نشده، یا شاید عارضه‌ی جانبی داروهای گوناگون باشد.
۵- مهم‌تر از همه، مراقبت از خود را تمرین کنید. عزیز شما نیاز دارد که شما، هم ازنظر جسمی و هم ازنظر روحی سالم باشید تا بهترین نگهداری را انجام دهید.
۶- از مستقلبودن بیمار تا زمانی‌که ممکن است، پشتیبانی کنید. این احترام به خود را نگه می‌دارد و بار روی شما را کم می‌کند.
۷- به بیمار کمک کنید تا کرامت خود را نگه دارد. به یاد داشته‌باشید؛ هنوز بیمار فردی بااحساس است. از صحبت درمورد فرد در نزد او بدون شرکت‌دادن بیمار در گفتگو خودداری کنید؛ زیرا آنچه که شما و دیگران می‌گویید و انجام می‌دهید می‌تواند آزاردهنده باشد.
۸- از بگو مگو با بیمار بپرهیزید. هر درگیری، استرس بیهوده برای شما و فرد بیمار به‌همراه دارد. از خودنمایی به شکست خودداری کنید و خونسردی خود را حفظ کنید. ناراحت شدن فقط می‌تواند وضع را بدتر کند. به یاد داشته باشید که این بیماری است، نه گناه خود فرد.
۹- همه چیز را برای فرد دچار بیماری ساده کنید. گزینه‌های زیادی پیشنهاد ندهید. برای نمونه: در فاز اول بیماری، شاید فرد بتواند خودش لباس بپوشد، اما با پیشرفت بیماری، باید او را راهنمایی کنید و در نهایت، خودتان لباس بپوشید.
۱۰- حس شوخ طبعی داشته باشید. با بیمار بخندید. خنده‌رویی می تواند یک کاهش‌دهنده‌ی استرس بسیارخوب باشد.
۱۱- ایمنی را مهم بدانید. از دست‌دادن هماهنگی فیزیکی و حافظه، شانس آسیب را بالا می‌برد، بنابراین باید خانه خود را تا جایی‌که می‌توانید ایمن کنید. (مانند: ریل‌های نگهدارنده، تشک ضد لغزش یا یک صندلی اضافی).
۱۲- آنها را به سمت تناسب اندام و سلامتی سوق دهید. دربسیاری از موردها، این می‌تواند برای بازه‌ای به نگهداری توانایی‌های فیزیکی و ذهنی کمک کند. ورزش مناسب به وضع فرد بستگی دارد. برای مشاوره با پزشک خود گفتگو کنید.
بیشتر بخوانید: ورزش در خانه؛ ۱۹ وسیله قابل استفاده در منزل
۱۳- کمک کنید تا از توانایی‌های فرد بیمار بهترین استفاده را بکنید. کارهای برنامه‌ریزی‌شده می‌توانند با هدف‌دادن و معنی بخشیدن به زندگی، احساس شایستگی و ارزشمندی فرد را افزایش دهند. شاید فردی که زمانی خانه‌دار، باغبان، پزشک یا مدیر تجاری بوده، از نگه‌داشتن توانایی‌های وابسته به حرفه‌یپیشین خود خوشنود باشد. با این‌حال، به یاد داشته‌باشید؛ از آنجایی که آلزایمر پیشرونده است، شاید چیزهایی که دوست‌دارد یا ندارد و توانایی‌های فرد، در گذرزمان تغییر کند. این نیاز است که مراقب در برنامه‌ریزی کارهای روزانه هوشیار و سازگار با پیرامون باشد.
۱۴- رابطه با بیمار را حفظ کنید. با پیشرفت بیماری، ممکن است رابطه‌ی شما دشوارتر شود.
۱۵- از وسیله‌های کمکی حافظه استفاده کنید. در فاز اول بیماری، کمک‌کننده‌های حافظه می‌تواند، به فرد کمک کند تا به یاد بسپارد و از سردرگمی جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید: با این ۲۱ کار ساده مغز خود را تقویت کنید!
چند نکته درباره‌ی رابطه با بیمار آلزایمری:
- نسبت به اینکه حواس شخص، مانند: بینایی و شنوایی، آسیب ندیده باشد اطمینان داشته‌باشید.(شاید عینک، نسخه‌ی مناسب نباشد یا سمعک به‌درستی کار نکند)
- آشکارا، آهسته، چهره‌به‌چهره و چشم‌در‌چشم گفتگو کنید.
- عشق و گرما را با محبت‌کردن نشان دهید. (اگر برای بیمار آرامش‌بخش است)
- به زبان بدن فرد توجه کنید. افرادی که بخش زبانشان آسیب‌دیده از راه‌های غیرکلامی رابطه برقرار می‌کنند.
- از زبان بدن خودآگاهی داشته باشید.
- دریابید که چه‌ترکیبی از یادآوری کلمه‌ها یا کلمه‌ها یا اشاره، راهنمایی و نمایش، برای برقراری رابطه‌ی درست با فرد، موردنیاز است.
- اطمینان داشته‌باشید که ازقبل، بیمار به شما توجه می‌کند.
نمونه‌های نتیجه‌بخش در کمک به حافظه‌ی بیماران آلزایمری:
- تصویرهای بزرگ با برچسب نمایان از بستگان را نمایش دهید تا بیمار بتواند افراد را شناسایی کند.
- برچسب‌زدن درهای اتاق‌ها با کلمه‌ها و رنگ‌های روشن و به‌طورمجزا.
وسایل کمکی حافظه در فازهای بعدی آلزایمر چندان سودمند نخواهد بود.
تجربه‌های مراقبان بیماران آلزایمری
حمام‌کردن و بهداشت فردی
ممکن است فرد دچار آلزایمر حمام‌کردن را فراموش کند، یا دیگر نیاز خود را تشخیص ندهد، یا شاید فراموش کرده‌باشد که در حمام چه کاری باید انجام دهد. در این وضع مهم است که هنگام کمک‌کردن به فرد احترام بگذارید.
پیشنهاد:
- تا حد امکان روال قبلی شستن فرد را حفظ کنید.
- حمام‌کردن را به یک موقعیت دلپذیر و آرامش‌بخش تبدیل کنید.
- دوش گرفتن ممکن است راحت تر از حمام باشد، ولی اگر بیمار به دوش گرفتن عادت نداشته‌باشد، ممکن است زنگ خطر باشد.
- اگر فرد از حمام‌کردنخودداری کرد، کمی بعد، زمانی که خلق‌وخوی او تغییر کرده‌باشد، دوباره تلاش کنید.
- بررسی کنید که آیا دندان‌ها به‌طور مرتب تمیز می شوند.
- به فرد اجازه دهید تا جایی‌که ممکن است بدون کمک انجام دهد.
- اگر بیمار خجالتی است، بهتر است بخش‌هایی از بدن هنگام حمام‌کردن پوشانده‌شود.
- اگر حمام‌کردن همیشه منجر به درگیری می‌شود، شاید شستشوی ایستاده بهتر باشد.
- اگر همیشه در این زمینه دشواری دارید، از کسان دیگری بخواهید این کار را انجام دهند.
لباس‌پوشیدن
بیشتر وقت‌ها فرد دچار آلزایمر چگونه لباس‌پوشیدن را فراموش می‌کند و شاید نیاز به عوض‌کردن لباس را تشخیص ندهد. این بیماران گاهی با لباس‌های نامناسب در جامعه دیده‌می‌شوند.
پیشنهاد:
- لباس‌ها را به‌ترتیبی که قرار است بپوشند، بچینید.
- از لباس‌هایی با دکمه یا بندهای پیچیده خودداری کنید.
- تا جایی‌که ممکن است بگذارید خوشان لباس بپوشند.
- در‌صورت نیاز از تکرار استفاده کنید.
- از کفش‌هایی با کف لاستیکی و غیرلغزنده استفاده کنید.
توالت‌رفتن و بی‌اختیاری
این بیماران ممکن است توانایی تشخیص زمان رفتن به توالت، جای توالت یا در توالت چه‌چیزی باید انجام دهند را از دست بدهند.
پیشنهاد:
- برنامه‌ای برای رفتن به توالت تهیه کنید.
- با استفاده از رنگ‌های روشن و حرف‌های بزرگ، در توالت را بیشتر نمایان کنید.
- در توالت را باز بگذارید تا به‌راحتی پیدا شود.
- به آنها لباس‌هایی که به‌راحتی جدا می‌شوند، بپوشانید.
- نوشیدنی‌ها را قبل از زمان خواب کم کنید.
- تهیه یک گلدان مجلسی یا صندلی لگن‌دار کنار تخت می‌تواند خوب باشد.
بیشتر بخوانید: سرطان پروستات؛ ۶ راه درمان و هر آنچه باید بدانیم
آشپزی
در آلزایمری‌ها توانایی آشپزی ممکن است در فاز میانی از بین برود.اگر فرد به‌تنهایی زندگی کند، با افزایش خطر آسیب، گرفتاری‌های جدی ایجاد می‌کند.هماهنگی ناسازگار بدنی می‌تواند منجر به سوختگی و بریدگی شود.
پیشنهاد:
- ارزیابی کنید که فرد چقدر می‌تواند آشپزی انجام دهد.
- آشپزی را باهم انجام دهید. این کار حس خوب به‌همراه دارد.
- حواستان به ایمنی آشپزخانه باشد، مانند: تغییر گاز به برق،برداشتن وسیله‌های تیز.
- وعده های غذایی رافراهم کنید و ببینید که غذای باارزش کافی خورده شده‌است یا خیر.
غذا خوردن
بیشتر وقت‌ها بیماران آلزایمری فراموش می‌کنند که آیا غذا خورده‌اند یا چگونه از ظرف‌ها استفاده کنند. در فازهای بعدی بیماری،ممکن است فرد نیاز به این داشته‌باشد که یک مراقب به آنها غذا دهد.
پیشنهاد:
- ممکن است ناچار به یادآوری چگونه غذاخوردن شوید.
- از فینگرفود استفاده کنید؛ زیرا خوردن آن راحت‌تر است و خود بیمار یا پیرامون آن آلوده نمی‌شود.
- برای جلوگیری از خفگی، غذا را به تکه‌های کوچک برش دهید.
- در فازهای پایانی بیماری، شاید نیاز به له کردن یا مایع کردن همه‌ی غذاها باشد.
- به فرد یادآوری کنید که آهسته غذا بخورد.
- فرد ممکن است گرمی یا سردی را حس نکند و شاید دهان خود را با غذاها یا نوشیدنی‌های داغ بسوزاند.
- هنگامی‌که فرد در بلع مشکل دارد، با پزشک خود درمیان بگذارید تا تکنیکی برای برانگیختن بلع بیاموزد.
- هر بار یک وعده‌ی غذا سرو کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین زمان مصرف مکمل ها و مقدار مورد نیاز ۲۴ ساعته آنها
مشکل در خوابیدن
شاید این بیماران در شب ناآرام باشند و دلیل برهم زدن آرامش خانواده شوند. این می‌تواند سخت‌ترین مشکل شما به عنوان یک مراقب باشد.
پیشنهاد:
- از خوابیدن در روز جلوگیری کنید.
- پیاده‌روی روزانه و جنب‌وجوش بدنی بیشتری در روز داشته‌باشید.تلاش کنید در زمان خواب، فرد را تا جایی‌که ممکن است راحت کنید.
رفتار تکراری
این بیماران ممکن است از یک لحظه به بعد فراموش کنند، چه گفته‌اند و این منجر به سوال و کارهای تکراری شود.
پیشنهاد:
- حواس این بیماران را پرت کنید. چیزهای دیگری برای دیدن، شنیدن یا انجام‌دادن پیشنهاد دهید.
- پاسخ پرسش‌‌های همیشگی را بنویسید.
- اگر بیمار مشکلی ندارد او را در آغوش بگیرید و به او با مهربانی اطمینان دهید.
بیشتر بخوانید: پارکینسون؛ صفر تا ۱۰۰ آنچه که باید بدانیم
وابستگی
شاید فرد دچار آلزایمر به شما به‌شدت وابسته شود و همه‌جا به‌دنبال شما بیاید. این می‌تواند ناامیدکننده و رسیدگی به آن دشوار باشد و حریم خصوصی خود را از دست بدهید. همچنین از اینکه شما آنها را ترک کنید و برنگردید؛ احساس ناامنی و ترس داشته‌باشند.
پیشنهاد:
هنگام نبودن، چیزی فراهم کنید که به آن توجه کند.
ممکن است برای حفظ حریم خصوصی خود با یک پرستار تماس بگیرید.
از دست‌دادن وسیله‌ها
شاید جای وسیله‌ها را فراموش کنند. در برخی موردها، آنها به شما تهمت دزدی وسیله‌های گم‌شده را می‌زنند. این رفتار ناشی از حس ناامنی همراه‌با حس از دست‌دادن کنترل و حافظه است.
پیشنهاد:
- مخفیگاه موردعلاقه آنها را پیدا کنید.
- جایگزین چیزهای مهم مانند: کلید را داشته‌باشید.
- سبدهای زباله را قبل از خالی‌کردن چک کنید.
- به تهمت فرد با ملایمت پاسخ دهید؛ نه دفاعی.
- این اطمینان را بدهید که آن چیز، گم شده و به یافتن آن کمک می‌کنید.
سرگردانی
این می‌تواند مشکلی نگران‌کننده باشد، که مدیریت شما را نیاز دارد. شاید این بیماران خانه را ترک کنند و پیرامون خانه پرسه بزنند. حتا ممکن است گم بشوند. ایمنی نخستین چیزی است که وقتی بیمار تنها در بیرون خانه است، شما درمورد آن نگران می‌شوید.
پیشنهاد:
- اطمینان داشته‌باشید که دارای مدرک شناسایی است.
- از ایمن بودن خانه‌ی خود اطمینان داشته‌باشید که فرد بدون دانستن شما خانه را ترک نمی‌کند.
- وقتی‌که پیدا شد از نشان دادن خشم خودداری کنید، باآرامش و عشق صحبت کنید.
- یک عکس به‌روز از آنها داشته‌باشید تا وقتی‌که گم شدند، از افراد دیگر کمک بخواهید
بیشتر بخوانید: از اختلال تکلم چه می دانیم؟ علل، نشانه ها و راه درمان
کاردرمانی در منزل قزوین نیتروطب
کاردرمانی در منزل قزوین نیتروطب یک گزینه مراقبتی محبوب برای افراد سالمند، بیماران و کودکان است. این خدمات به افراد امکان می دهد در محیطی آشنا و راحت تحت مراقبت باشند.
کاردرمانی در منزل، خدماتی است که توسط کاردمانگران و توانبخشان متخصص و آموزش دیده در منزل افراد ارائه می شود. کاردرمانی در منزل قزوین نیتروطب با ارائه خدمات کاردرمانی در منزل در تمامی زمینه ها و گروه های سنی مختلف ( کودکان، بزگسالان، سالمندان) به شما بهترین خدمات را ارائه می دهد.
بیماری آلزایمر باعث تغییرات قابل توجهی در رفتار و شکل فعالیت‌های روزمره بیماران می‌شود. با درک و فهم کامل از رفتارهای آنها و تجربه‌های مراقبان، می‌توانید راهکارهای مناسبی برای مراقبت و حمایت از آنها پیدا کنید. در همه موارد، به حفظ آرامش و احترام به حقوق و استقلال بیماران آلزایمر توجه کنید. همچنین، از منابع پشتیبانی موجود استفاده کنید و در صورت لزوم، با حرفه‌ایان مشاوره و پزشکان مربوطه مشورت بفرمایید.
