حساسیت پوستی | انواع، علائم، عوامل ایجاد کننده و درمان آن

حساسیت پوستی یک نوع مشکل رایج است که در افرادی که معمولا دارای پوست حساس و نازک هستند، دیده می‌شود. این مشکل معمولا با تماس با مواد شیمیایی، آفت کش‌ها، عوامل آلرژی‌ زا و حتی تغییرات هوا شدیدتر می‌گردد. علائم حساسیت پوستی شامل خارش، قرمزی، تورم و حتی ترشحات پوستی است. در این مقاله ما قصد داریم شما را به صورت کامل با حساسیت پوستی آشنا کنیم برای آشنایی بیشتر با این موضوع در ادامه مطلب با ما همراه شوید.

حساسیت پوستی

برخی افراد ممکن است با استفاده از زیور آلات نقره ای و مصنوعی، عطر ها و مواد شیمیایی موجود در رنگ ها و… دچار حساسیت پوستی شوند. حساسیت پوستی یک مشکل رایجی است که در بسیاری از افراد رخ می‌دهد. زمانی که افراد با مواد آلرژی زا تماس پیدا کنند دچار درماتیت تماسی می‌شوند. درماتیت به التهاب پوستی گفته می‌شود که می‌تواند منجر به قرمزی، تورم، پوسته ریزی و خارش در کل بدن یا بخشی از بدن شود. هنگامی که فرد دچار خارش شدید در دست و پاها شود، معمولا دیگر نمی‌تواند به کارهای روزمرگی خود ادامه دهد.

هنگامی که افراد دچار حساسیت پوستی می‌شوند به دلیل خارش بسیار، پوست حساس و سوزناک شده و موجب احساس ناراحتی در فرد می‌شود. در بیشتر موارد نمی‌توان به آسانی دلیل ایجاد حساسیت پوستی را تشخیص داد اما معمولا هنگام تماس با یک سری از گیاهان سمی و استفاده از برخی دارو ها یا برخورد با مواد شیمیایی موجود در ضد عفونی کننده ها و… حساسیت پوستی یا آلرژی ایجاد می‌گردد. از شایع ترین حساسیت های پوستی می‌توان به اگزما و کهیر اشاره کرد. بیماری هایی چون آبله مرغان و سرخک هم باعث ایجاد حساسیت پوستی می‌شوند. هنگامی که دچار حساسیت پوستی شدید، توصیه می‌شود هر چه زودتر به یک متخصص آلرژی مراجعه کرده و درمان شوید.

انواع حساسیت پوستی

• اگزما

اگزما نوعی حساسیت پوستی است که ممکن است علائم آن در برخی افراد تشدید شوند و در برخی افراد دیگر، پس از گذشت دوره چند روزه این علائم بهتر می‌شود. علائم اگزما از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و معمولا باعث بروز خشکی پوست، خارش، سوزش و لکه های قرمز و پوستی ترک خورده می‌شود.

• کهیر

بیماری کهیر نیز از دیگر حساسیت های پوستی است که در آن فرد با تماس مستقیم با مواد تحریک کننده مانند برخی گیاهان، برخی محصولات آرایشی و عفونت دچار حساسیت می‌شود. فردی که دچار بیماری کهیر می‌شود، علائمی مثل تورم، تاول های قرمز رنگ و هم چنین خارش و سوزش دارد. کهیر حاد در کمتر از شش هفته بهبود می‌یابد، اما کهیر مزمن بیشتر از شش هفته طول می‌کشد.

• درماتیت تماسی

زمانی که افراد با مواد آلرژی زا و تحریک کننده تماس پیدا کنند، دچار درماتیت تماسی می‌شوند که موجب بروز برجستگی ها و تاول هایی بر روی پوست، خارش و سوزش پوست، قرمزی و خشکی پوست می‌گردد. از دلایل دیگری که منجر به ایجاد درماتیت تماسی می‌شود می‌توان استفاده بیش از حد از آب، صابون، شامپو، مواد شوینده و نرم کننده لباس، هم چنین برخی فلز ها مانند نیکل، فولاد ضد زنگ و دیگر آلیاژ هایی که در ساخت زیور آلات به کار رفته است، لاک ناخن، برخی گیاهان، چسب و دستکش های لاتکس را نام برد.

بیشتر بخوانید: هر چیزی که باید درباره‌ی لک پوستی یا ملاسما در بارداری بدانید و ۵ راه درمان آن

علت بروز حساسیت پوستی

برخی مواد تحریک کننده پوست مانند محصولات آرایشی و عطر ها، صابون و شامپو ها، رنگ مو و رنگ و مواد شیمیایی به کار رفته در لباس ها، اسپری های ضد تعریق بدن، مواد شوینده و نرم کننده و دیگر کالاهای بهداشتی و زیبایی باعث بروز حساسیت های پوستی می‌شوند.

هم چنین تماس بیش از حد با مواد شوینده از جمله مایع ظرف‌ شویی و سفید کننده ها که موجب از بین رفتن چربی پوست و در نتیجه خشک شدن پوست می‌گردند، از دیگر دلایل مهم ایجاد حساسیت های پوستی هستند.

لوازم دیگری چون بادکنک ها، اسباب بازی ها، دستکش های یکبار مصرف و سایر لوازم بهداشتی مانند کاندوم از لاتکس ساخته شده اند که هنگام استفاده از آن‌ها موجب بروز حساسیت پوستی می‌گردند. لاتکس ماده ای شبیه پلاستیک و کشدار است که از صمغ و شیره درختی به نام لاتکس به وجود می‌آید.

هم چنین فلز نیکل نیز در ایجاد حساسیت پوستی بسیار تأثیر گذار می‌باشد. نیکل در بسیاری از لوازم مانند چهارچوب عینک، بدلیجات، دکمه ها و زیپ لباس، لوازم آشپزخانه و برخی گوشی های تلفن همراه استفاده می‌شود که هنگام تماس نیکل با بدن، از جمله گردن، گوش ها، مچ دست و انگشتان باعث ایجاد حساسیت می‌شوند.

هم چنین برخی از کالاهای چرمی که مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد امکان ایجاد حساسیت نیز وجود دارد، چون هنگام تولید اجناس چرمی، برای اینکه دوام و ماندگاری بیشتری داشته باشند از ترکیبات ضد میکروبی و ضد قارچی استفاده می‌شود.

لازم به ذکر است که بروز حساسیت پوستی به عوامل مختلفی بستگی دارد. اضطراب و فشارهای عصبی نیز برای پوست مضر بوده و پوست را در برابر عوامل خارجی حساس می‌کنند و باعث ایجاد حساسیت های پوستی می‌گردند.

برخی گیاهان مانند بلوط سمی، پیچک سمی و سماق سمی که حاوی روغن های حساسیت زا هستند، اگر در معرض پوست قرار گیرند موجب بروز آلرژی یا حساسیت می‌شوند.

محققان معتقدند که بروز عفونت در بدن باعث افزایش جوش و بثورات پوستی نیز می‌شود. هم چنین از رایج ترین پیامد های مصرف آنتی بیوتیک ها، ایجاد حساسیت پوستی می‌باشد.

تشخیص حساسیت پوستی

یافتن دلایل ایجاد حساسیت پوستی کار بسیار دشواری است و حتما باید برای این کار به یک پزشک متخصص آلرژی مراجعه کنید تا به خوبی دلیل ایجاد حساسیت پوستی را تشخیص دهد. اما به طور کلی خارش، قرمزی پوست، خشکی و برجسته شدن توده مانند از پوست از علائم شناخته شده حساسیت پوستی می‌باشند.

هنگامی که به حساسیت های پوستی یا برخی آلرژی های دیگر دچار شدید، پزشک متخصص معمولا برخی آزمایش هایی برای‌ شما توصیه می‌‌نماید. که برای از این آزمایش ها عبارتند از:

• تست پوست آلرژی

طبق این آزمایش ابتدا کمی از ماده محرک حساسیت زا را بر پوست شما گذاشته و سپس یک خراش کوچک بر آن قسمت از پوست ایجاد می‌کنند که هیچ خونی خارج نمی‌شود. در نتیجه اگر به آن ماده حساسیت داشته باشید، پوست شما به صورت توده های ریز برجسته خواهد شد اما اگر پوست شما هیچ واکنشی نشان نداد، یعنی حساسیت ندارید.

• آزمایش خون اختصاصی

 در این نوع آزمایش مقدار آنتی بادی های موجود در خون شما که باعث بروز حساسیت می‌شوند را اندازه می‌گیرند که توسط آزمایش رادیواورجاذب رادیو اکتیو«PAST» یا آزمایشImmunoCAP انجام می‌شود.

درمان حساسیت پوستی

زمانی که اقدام به درمان حساسیت پوستی خود می‌کنید، باید به مواردی مانند دلایل بروز حساسیت پوستی، حد و سختی علائم و ناحیه ای از پوست که دچار سوزش و قرمزی می‌شود بسیار توجه کنید. ولی ابتدا باید دلایل ایجاد حساسیت پوستی را پیدا کرده و از آن عوامل پرهیز کنید. هم چنین شدت علائم و قسمتی از بدن که دچار حساسیت شده است از عامل های اصلی اقدام به درمان حساسیت پوستی می‌باشند.

هنگامی که نشانه های حساسیت پوستی در شما ظاهر شد، فورا دست های خود را با آب سرد و صابون غیر معطر بشویید تا آن ماده حساسیت زا از بین برود. لازم به ذکر است که اگر ماده حساسیت زا روغنی باشند، باید از الکل برای از بین بردن آن استفاده کنید.

زمان مراجعه به پزشک

هنگامی که دچار حساسیت پوستی می‌شوید، پوست شما سوزناک شده و احساس ناراحتی می‌کنید. بنابراین قادر به انجام کار های روزمره و فعالیت های متعدد خود نیستید. به طوری که حتی نمی‌توانید به راحتی بخوابید. در این صورت نیاز است که به پزشک مراجعه نمایید.

توصیه هایی برای جلوگیری از بروز حساسیت پوستی

افرادی که دارای پوست حساسی هستند، برای جلوگیری از حساسیت و سوزش پوست لازم است به برخی نکات توجه داشته باشند که این نکات عبارتند از:

• هرگز از آب داغ برای شستن دست ها و حمام کردن استفاده نکنید و سعی کنید استحمام تان بیشتر از ده دقیقه طول نکشد.
• به هیچ عنوان پوست خود را به صورت شدید مالش ندهید.
• از شوینده ها و برخی مواد شیمیایی و هم چنین از عطر های غلیظ استفاده نکنید.
• سعی کنید از صابون، خوشبو کننده ها، اسپری ها و شوینده های ضد حساسیت و بدون عطر استفاده کنید.
• در نتیجه قبل از استفاده هر مواد، کمی از آن را بر روی پوست خود امتحان کنید تا مطمئن شوید که دچار حساسیت می‌شوید یا خیر.

عوارض حساسیت پوستی

• تورم
• احساس خارش
• سرگیجه
• اسهال
• هم چنین هنگامی که حساسیت شما بسیار شدید شد، ممکن است آنافلاکسی رخ دهد که بسیار پر خطر می‌باشد. هر موقع دچار آنافلاکسی شدید فورا به درمانگاه یا پزشک متخصص مراجعه کنید تا درمان شوید.

 بیشتر بخوانید: همه چیز درمورد انتخاب کرم ضدآفتاب

جمع بندی

حساسیت پوستی یک مشکل رایجی است که با شکل های گوناگون در بیشتر افراد دیده می‌شود و به دلایل مختلف مانند برخورد با گیاهان سمی، استفاده از بدلیجات، استفاده از عطر ها و… به وجود می‌آید و دارای عوارضی مانند آنافلاکسی و… می‌باشد. حساسیت پوستی را پزشکان با آزمایش های متعدد می‌توانند تشخیص دهند و به درمان آن بپردازند.