پروبیوتیکها باکتری‌های مفید زنده‌ای هستند که استفاده از آن‌ها برای سلامت بدن شما ضروری است، این میکروارگانیسم‌های زنده در لبنیاتی مانند ماست و شیر وجود دارند. بیشتر مردم باکتری‌ها را به عنوان یک میکروب مضر می‌شناسند ولی بسیاری از آن‌ها مانند پروبیوتیکها بسیار مفید هستند و برای سلامت بدن مهم هستند. بسیاری از این میکرو ارگانیسم‌ها به طور طبیعی و زنده در بدن ما وجود دارند و زندگی می‌کنند، برخی از این باکتری‌های مفید به هضم راحت غذا، تخریب سلول‌های بیماری‌زا و تولید ویتامین‌ها کمک می‌کنند.
تفاوت بین پری‌بیوتیک و پروبیوتیک
پری‌بیوتیک‌ها با پروبیوتیکها در نقش‌های خود در بدن تفاوت زیادی با یکدیگر دارند، پری‌بیوتیک‌ها برخلاف پروبیوتیکها اجزای غذایی غیرقابل هضم هستند که به صورت انتخابی رشد و فعالیت میکروارگانیسم‌های مطلوب را تحریک می‌کنند.
سین بیوتیک چیست؟
سین‌بیوتیک‌ها محصولاتی هستند که پروبیوتیکها و پری‌بیوتیک‌ها را با هم ترکیب می‌کنند. برخی از مواد غذایی حاوی سین‌بیوتیک عبارتند از:
- پنیر
- دوغ
- کلم ترش
این منابع حاوی سین‌بیوتیک هستند، زیرا سرشار از باکتری‌های مفید و منبع پری‌بیوتیک و فیبر برای تغذیه باکتری‌ها هستند.
پروبیوتیک بر روی کدام بخش‌های بدن تاثیرگذار است؟
رایج‌ترین بخش مرتبط با باکتری‌های مفید، روده است. اما بخش‌های مختلفی در بدن مانند مجاری ادراری، پوست، دهان، واژن، ریه‌ها و معده نیز وجود دارند که این باکتری‌ها در آن‌ها یافت می‌شوند.
تاثیر بر روده
اسیدهای چرب کوتاه زنجیر و ویتامین K تشکیل دهنده برخی از باکتری‌های روده هستند، پروبیوتیکها تاثیرات متفاوتی بر روی روده دارند برای مثال آن‌ها می‌توانند در درمان سندروم روده تحریک پذیر (IBS) نقش مهمی ایفا کنند. همچنین آن‌ها یک سد قوی در روده ایجاد می‌کنند که به جلوگیری از ورود باکتری‌های مضر و ویروس‌ها در روده کمک می‌کنند.
تاثیر بر معده
سطح‌های مختلفی از پروبیوتیکها در معده می‌توانند به هضم و جذب مواد غذایی کمک کنند، برخی از سطوح مناسب پروبیوتیک با رفلاکس اسید معده ارتباط مستقیمی دارند، رفلاکس اسید معده وقتی اتفاق می‌افتد که اسید معده در حال بازگشت به سمت مری می‌باشد، این اتفاق می‌تواند باعث ناراحتی در مری شود زیرا مواد اسیدی معده به مری بر می‌گردند و اگر این اتفاق به صورت مکرر اتفاق بیفتد ممکن است به مری آسیب برساند.
وظیفه اصلی پروبیوتیک برای بدن چیست؟
این میکروارگانیسم‌ها وظایف و تاثیرات مختلف و مفیدی برای بدن ما دارند که برخی از مهم‌ترین وظایف آن‌ها عبارتند از:
- حفظ تعادل میکروبی بدن
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- کنترل التهاب
- هضم راحت‌تر غذا
- جذب داروها
- جلوگیری از عوامل بیماری‌زا
پروبیوتیکها در بدن چگونه کار می‌کنند؟
از آنجایی که این میکروارگانیسم‌ها انواع مختلفی دارند، هر کدام از آن‌ها نیز ممکن است به شیوه‌های متفاوتی از هم عمل کنند.
منابع غذایی و مکمل‌های حاوی پروبیوتیک
بسیاری از مواد غذایی به طور طبیعی حاوی این میکروارگانیسم‌ها هستند، برای مثال لبنیاتی مانند شیر و ماست سرشار از پروبیوتیک می‌باشند. شما می‌توانید میزان پروبیوتیک بدن خود را از طریق غذاها، نوشیدنی‌ها و مکمل‌های حاوی این میکروارگانیسم‌ها افزایش دهید. ممکن است تا به حال نیز در برنامه‌غذایی خود از پروبیوتیکها استفاده کرده باشید، زیرا این باکتری‌های مفید به طور طبیعی در برخی مواد غذایی تخمیر شده و همچنین نوشیدنی‌های تخمیری وجود دارد.
برخی از مهم‌ترین مواد غذایی تخمیر شده عبارتند از:
- ماست
ماست سرشار از کلسیم، روی، ویتامین B و پروتئین است، ماست پروبیوتیک یکی از معروف‌ترین مواد غذایی تخمیر شده است.
- کلم ترش
کلم ترش از تخمیر کلم به وجود می‌آید، باکتری‌های مفیدی که اسید لاکتیک تخمیر شده تولید می‌کنند، گل کلم و کلم بروکلی را به کلم ترش تبدیل می‌کنند.
- کفیر
کفیر یکی از بهترین غذاهای تخمیر شده است که در آن اسید لاکتیک و تخمیر الکلی لاکتوز در شیر ترکیب شده است.
- کامبوجا
کامبوجا یکی از نوشیدنی‌های تخمیری می‌باشد، طعم شیرینی دارد و با یک کلنی جوانه زده از مخمر و باکتری‌های مفید کشت می‌شود.
- میسو
میسو یکی از غذاهای محبوب در ژاپن است، که به صورت نیمه جامد استفاده می‌شود، برای درست کردن سوپ میسو این ادویه به عنوان چاشنی در سوپ با طعم‌های شیرین و شور استفاده می‌شود.
- تمپه
این غذای تخمیر شده یک غذای گیاهی می‌باشد که در ایالات متحده و اندونزی بیشتر استفاده می‌شود. این غذا برای بیماران مبتلا به سل ریوی فعال بسیار مفید واقع شده است و سبب افزایش وزن و تعییر عملکرد فیزیکی بدن نیز می‌شود، مصرف روزانه آن به مدت دو ماه همراه با درمان‌های استاندارد برای بیمارانی که دچار به این اختلالات می‌باشند پیشنهاد می‌شود.
۷ مورد از مهم‌ترین فواید غذاهای تخمیر شده برای بدن
-
جلوگیری از ابتلا به انواع سرطان‌ها
سرطان یکی از بیماری‌های شایع می‌باشد که عواملی از جمله ژنتیک افراد و تغذیه آن‌ها در بروز این بیماری دخیل می‌باشند، با اضافه کردن پروبیوتیکها و غذاهای تخمیر شده به برنامه غذایی خود می‌توانید عوامل بروز سرطان را کاهش دهید. غذاهای تخمیر شده با سم‌زدایی بدن باعث افزایش سیستم ایمنی بده شده و محیط روده را برای جذب موادمغذی تغییر می‌دهد.
بیشتر بخوانید: سرطان معده: علل، علائم و راه‌های پیشگیری و درمان
-
حفظ تعادل صحیح باکتری در روده
تقریبا ۸۰ درصد از سیستم ایمنی بدن در روده متمرکز شده است، مصرف غذاهای تخمیر شده باعث اضافه شدن باکتری‌های مفید به روده خواهد شد، همچنین باعث حفظ تعادل باکتری‌های مفید در روده می‌شود.
مشکلاتی مانند عفونت‌های مخمری، یبوست، سندروم روده بی‌قرار، آلرژی و آسم که به دلیل کمبود باکتری‌های مفید به وجود می‌آیند، با مصرف غذاهای تخمیری و اضافه کردن آن به رژیم غذایی خود می‌توانید از بروز این مشکلات جلوگیری کنید و کم‌تر به این مشکلات دچار شوید. این نوع غذاها مقاومت بدن را در برابر بروز این مشکلات بالا برده و احتمال بروز این مشکلات را در بدن کاهش می‌دهد.
-
کمک به بهبود عملکرد دستگاه گوارش
غذاهای خام و تخمیری سرشار از آنزیم هستند، بدن هر فردی برای هضم و گوارش مناسب و جذب صحیح غذاها به انواع آنزیم‌ها نیاز دارد. برای مثال کسی که بنا به هر دلیلی نمی‌تواند شیر بخورد، به جای آن از ماست استفاده می‌کند، زیرا لاکتوز موجود در شیر شکسته می‌شود و تخمیر شده و به ماست تبدیل می‌شود.
بیشتر بخوانید: زخم معده؛ علل، علائم و روش‌های درمان
-
تقویت سیستم ایمنی بدن
پروبیوتیکها و غذاهای تخمیری برای تقویت سیستم دفاعی بدن تاثیر بسیار زیادی دارند، با مصرف غذاهای تخمیر شده می‌توانید ایمنی بدن خود را افزایش دهید، زیرا با مصرف این نوع غذاها، ویتامین B، اسیدهای چرب امگا ۳، آنزیم‌های مفید و سودمند، و انواع زیادی از پروبیوتیکها برای حفاظت از غذا و مواد مغذی تولید می‌شوند.
بیشتر بخوانید: چه کسانی باید قرص امگا ۳ بخورند؟
-
بهبود علائم آرتریت
طبق تحقیقات انجام شده، افرادی که به آرتریت مبتلا بودند، پس از سه ماه استفاده از پروبیوتیکها، علائم این بیماری را کاهش دادند و بهبود قابل توجهی در درمان این اختلال داشتند.
-
درمان بیماری التهاب روده
غذاهای تخمیر شده مجموعه کاملی از باکتری‌های مفید هستند که با کمک به روده برای افزایش صحیح جذب مواد مغذی باعث جلوگیری از ابتلا به بیماری‌ها می‌شود. شیر و ماست تخمیر شده حاوی پروبیوتیک می‌توانند در کنترل بیماری التهاب روده بسیار موثر واقع شوند، مصرف پروبیوتیکها باعث کاهش بروز علائم بیماری التهاب روده می‌شود.
-
کمک به بدن برای جذب مواد مغذی
وقتی که گوارش و هضم غذاها در دستگاه گوارش درست انجام شود، جذب آن هم نیز بهتر خواهد شد، مخمر به ایجاد مواد مغذی جدید کمک می‌کند و هضم مواد مغذی را آسان‌تر خواهد کرد.
ارتباط پروبیوتیک با ۴ بیماری شایع
-
ارتباط پروبیوتیکها با افسردگی
مصرف پروبیوتیکها می‌تواند بر سلامت روان شما تاثیر داشته باشد و علائم بروز افسردگی را کاهش دهد. این مواد غذایی تاثیر زیادی برای درمان افسردگی و مشکلات رفتاری و روانی دارد، ولی نمی‌توان آن را جایگزین درمان با دارو یا سایر درمان‌ها افسردگی کرد، فقط می‌توان در کنار درمان افسردگی از پروبیوتیکها نیز استفاده کرد و علائم آن را کاهش داد.
بیشتر بخوانید: افسردگی چیست؟ ۴ روش موثر برای جلوگیری از آن
-
تاثیر پروبیوتیک بر فشار خون
همانطور که احتمالا می‌دانید، فشار خون به مقدار فشاری گفته می‌شود که توسط خونی که در رگ‌ها جریان دارد به دیواره رگ‌ها وارد می‌شود. فشار خون بر اساس مقدار آن میزان خطرات متفاوتی را دارد. با مصرف پروبیوتیکها می‌توانید میزان فشار خون خود را کنترل کنید. زیرا این مواد غذایی تاثیر مستقیمی با کنترل کردن فشار خون بدن شما دارند.
-
تاثیر پروبیوتیک بر مشکلات قلبی و عروقی
پروبیوتیکها و غذاهای تخمیر شده می‌توانند با کاهش کلسترول LDL بدن و فشار خون به سلامت قلب شما کمک کنند. برای مثال استفاده از شیر و ماست تخمیر شده در مدت دو ماه می‌تواند میزان کلسترول خون را کاهش دهد و به افزایش هضم غذاها نیز کمک کنند.
-
ارتباط پروبیوتیک با یبوست
پروبیوتیکها با نقش دفاعی در بدن می‌تواند یبوست بدن را کنترل کرده و علائم آن را کاهش دهند. این میکروارگانیسم‌ها با افزایش اسیدهای چرب کوتاه زنجیر، افزایش سوخت و ساز بدن، افزایش نمک صفراوی و کاهش pH روده یبوست را کاهش می‌دهند.
در این مقاله به بررسی پروبیوتیکها و نقش آن‌ها در بهبود سلامتی بدن می‌پردازد. این میکروارگانیسم‌ها با ارائه باکتری‌های مفید به دستگاه گوارش، می‌توانند بهبود عملکرد گوارش، افزایش ایمنی بدن، کاهش التهابات و بهبود سیستم ایمنی بدن کمک کنند. همچنین به توضیح انواع مختلف پروبیوتیکها، منابع غذایی موجود و همچنین مزایا و معایب مصرف آن‌ها پرداختیم. نتایج مطالعات نشان می‌دهد که مصرف این میکروارگانیسم‌ها می‌تواند در کاهش ریسک بیماری‌های قلبی، دیابت، عفونت‌ها و آلرژی‌ها مؤثر باشد.
مصرف پروبیوتیکها می‌تواند به عنوان یک ابزار موثر در بهبود سلامتی بدن استفاده شود، اما قبل از مصرف آن‌ها، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. در صورت عدم دسترسی یا نداشتن وقت جهت مراجعه حضوری به متخصص تغذیه شما می تونید از مشاوره آنلاین نیتروطب به سرعت مشکلات یا سوالات خود رو برطرف کنید.
