واکسن‌های HPV (Human Papillomavirus) به عنوان یکی از مهمترین واکسن‌های پیشگیری از سرطان در دنیا شناخته شده‌اند، این ویروس یک عامل عفونتی است که از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود و می‌تواند باعث ایجاد تغییرات سلولی در سرویکس و دیگر اعضای تناسلی زنان و مردان شود. برای پیشگیری از عفونت HPV و جلوگیری از بروز سرطان، واکسن‌های مختلفی برای این عفونت توسعه داده شده است، در این مقاله از نیتروطب به بررسی واکسن‌های مختلف HPV می‌پردازیم و اطلاعاتی درباره این واکسن‌ها را ارائه می‌دهیم.
HPV چیست ؟
ویروس پاپیلومای انسانی یا Human Papillomavirus یک ویروس عفونی است که در انسان‌ها از طریق تماس نزدیک جنسی و مخصوصاً برای زنان، از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود. این ویروس از انواع مختلفی تشکیل شده است که بیشتر آنها بیماری‌زا هستند و باعث بروز زگیل‌های جنسی، زگیل‌های دهانه رحم، سرطان دهانه رحم و سرطان مجاری تنفسی بالایی می‌شوند.
این ویروس باعث تغییرات در سلول‌های پوست و غشای مخاطی می‌شود، که می‌تواند در برخی موارد به سرطان منجر شود. علاوه بر این، می‌تواند عوارض غیرسرطانی نیز ایجاد کند، از جمله زگیل‌های جنسی، زگیل‌های دهانه رحم، و زگیل‌های مخاطی دیگر. از آنجایی که ویروس HPV از طریق تماس نزدیک جنسی منتقل می‌شود، استفاده از کاندوم و مراقبت‌های سلامتی مناسب می‌تواند به کاهش خطر انتقال این ویروس و دیگر بیماری‌های جنسی کمک کند. همچنین افراد باید از شروع فعالیت جنسی تا پایان عمر، از طریق آزمایش‌های سرکوب HPV برای تشخیص و درمان بیماری، مراقبت کنند.
در صورتی که نیازمند دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص درمان این ویروس هستید می‌توانید با مراجعه به قسمت کلینیک وب سایت نیتروطب با کارشناسان پزشکی ما در تماس باشید، نیتروطب مجله سلامت خانواده.
چگونه می‌توانیم ویروس HPV را شناسایی کنیم؟
تشخیص عفونت پاپیلوما از طریق آزمایش‌های پاپ اسمیر (Pap smear) و آزمایش DNA می‌تواند انجام شود، درمان عفونت این ویروس شامل درمان علائم و عوارض ناشی از عفونت و همچنین پیشگیری از بروز پیامدهای جدی مرتبط با HPV است. درمان علائم و عوارض عفونت شامل استفاده از داروهای ضدویروسی و گاهی اوقات استفاده از روش‌های درمانی دیگر مانند جراحی است، برای پیشگیری از این ویروس ، استفاده از واکسن HPV توصیه می‌شود.
بیشتر بخوانید: H.P.V یا ویروس پاپیلومای انسانی چیست؟
واکسن‌های HPV
واکسن‌های این ویروس شامل ترکیبی از پروتئین‌هایی هستند که در قالب ویروس پاپیلوما وجود دارند، این واکسن‌ها با تحریک سیستم ایمنی بدن به کاهش احتمال ابتلا به عفونت HPV و بروز سرطان مرتبط با آن کمک می‌کنند. در حال حاضر چندین نوع واکسن پاپیلوما در دسترس است که هر کدام از آنها از طریق شرکت‌های مختلفی تولید و عرضه می‌شوند.
واکسن‌های HPV16 و ۱۸
این واکسن‌ها برای پیشگیری از عفونت پاپیلوما نوع ۱۶ و ۱۸ تولید شده‌اند که این دو نوع ویروس به طور معمول با سرطان سرویکس و دیگر انواع سرطان‌های تناسلی مرتبط هستند، این واکسن‌ها در دو نوع ساده و ترکیبی به بازار عرضه شده‌اند. واکسن ساده شامل یکی از دو نوع HPV 16 یا ۱۸ است، در حالی که واکسن ترکیبی شامل هر دو نوع پاپیلوما ۱۶ و ۱۸ است. هر دو نوع واکسن از طریق تزریق در عضله فوقانی بازو ایجاد می‌شوند و به دوزهای متفاوت و در فواصل زمانی مشخص تزریق می‌شوند.
واکسن‌های HPV 6، ۱۱،۱۶ و ۱۸
این واکسن‌ها برای پیشگیری از ویروس نوع ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ تولید شده‌اند، علاوه بر سرطان سرویکس، عفونت HPV نوع ۶ و ۱۱ می‌تواند به تشکیل زگیل‌های بدخیم در مناطقی مانند دهان و گلو، زبان، لوزالمعده، مجاری تنفسی و نیز عفونت‌های جنسی منجر می‌شود. واکسن‌های HPV 6، ۱۱،۱۶ و ۱۸ به عنوان واکسن‌های چهارگانه شناخته می‌شوند و در دو نوع ساده و ترکیبی تولید شده‌اند. واکسن ساده شامل یکی از دو نوع HPV 6 یا ۱۱ است، در حالی که واکسن ترکیبی شامل هر چهار نوع پاپیلوما ۶، ۱۱،۱۶ و ۱۸ است.
واکسن‌های HPV 9
این واکسن برای پیشگیری از عفونت HPV نوع ۶، ۱۱، ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸ تولید شده است، این واکسن به عنوان واکسن نوین این ویروس شناخته می‌شود و در دو نوع ساده و ترکیبی تولید شده‌است. واکسن ساده شامل یکی از نوع‌های HPV 6، ۱۱، ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۴۵،۵۲ یا ۵۸ است، در حالی که واکسن ترکیبی شامل نوع‌های HPV 6، ۱۱، ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۴۵،۵۲ و ۵۸ است. واکسن پاپیلوما ۹ به عنوان یکی از جدیدترین واکسن‌های این ویروس در دسترس است و به طور گسترده در بسیاری از کشورهای جهان استفاده می‌شود.
اهمیت واکسن‌های HPV
این واکسن به عنوان یکی از مهمترین واکسن‌های پیشگیری از سرطان در دنیا شناخته می‌شوند. بر اساس آمارهای جدید، بیش از ۹۰ درصد سرطان سرویکس در سراسر جهان به علت عفونت HPV است. همچنین، عفونت پاپیلوما همچنین می‌تواند باعث ایجاد سایر انواع سرطان‌های تناسلی، مثل سرطان مجاری تنفسی و پوست، شود.
با توجه به اینکه این ویروس از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود، واکسن‌های HPV برای پیشگیری از بروز عفونت و سرطان مرتبط با آن، به خصوص در جوامعی که به دلیل فرهنگ و رفتارهای جنسی بالاخص در جوانان و نوجوانان، احتمال ابتلا به عفونت پاپیلوما بیشتر است، بسیار مهم و ضروری هستند.
عوارض جانبی واکسن‌های HPV
همانطور که گفته شد، این واکسن ها ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند. اما باید توضیح داد که این عوارض جانبی بسیار نادر هستند و در بیشتر موارد نیز نیاز به درمان ندارند. در زیر به برخی از عوارض جانبی ممکن بعد از تزریق واکسن HPV اشاره می‌کنیم:
نکته: قبل از تهیه این واکسن‌ها حتما از اصالت و تاریخ مصرف آن اطلاع حاصل فرماید.
درد و ورم در نقطه تزریق
این عارضه جانبی بسیار شایع است و در اکثر موارد در چند روز پس از تزریق واکسن از بین می‌رود.
تب
در مواردی، پس از تزریق واکسن HPV، تب و بیماری مشابه سرماخوردگی ممکن است ایجاد شود.
سرگیجه و سردرد
در برخی از موارد، پس از تزریق واکسن ، سرگیجه و سردرد ایجاد می‌شود که معمولاً در چند روز پس از تزریق از بین می‌رود.
حساسیت
در برخی دیگر از موارد، پس از تزریق واکسن ، حساسیت به عناصر موجود در واکسن ممکن است ایجاد شود. این عارضه جانبی بسیار نادر است و در صورت وقوع، نیاز به درمان دارد.
بیشتر بخوانید: حساسیت پوستی | انواع، علائم، عوامل ایجاد کننده و درمان آن
عفونت محل تزریق
در مواردی دیگر، پس از تزریق واکسن HPV، عفونت محل تزریق ایجاد می‌شود که معمولاً با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها از بین می‌رود.
عوارض جانبی جدی
در مواردی، عوارض جانبی جدی ممکن است پس از تزریق واکسن HPV ایجاد شود، اما این عارضه جانبی ها بسیار نادر و درصد کمی از افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهند. به عنوان مثال، برخی از شایع‌ترین عوارض جانبی جدی شامل اختلالات عصبی، نارسایی کلیه، آنفولانزای شدید و شوک آنافیلاکتیک (آنفیلاکسی شدید) هستند.
بیشتر بخوانید: چگونه با آنافیلاکسی مقابله کنیم؟! راهنمای جامع
باید توجه داشت که بیشتر عوارض جانبی مربوط به واکسن پاپیلوما بسیار نادر هستند و در اکثر موارد این واکسن بسیار ایمن و مؤثر است. به همین دلیل، افراد باید به پزشک خود مراجعه کنند و راهنمایی‌های لازم را در مورد استفاده از این واکسن دریافت کنند.
واکسن پاپیلوما برای پیشگیری از عفونت و سرطان‌های دهانه رحم، کمربندی و مقعدی از جمله سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، سرطان کمربندی و زگیل، توصیه می‌شود.
بیشتر بخوانید: سرطان در زنان؛ ۹ سرطان شایع و علائم آنها که باید بدانید
به طور کلی، افرادی باید از این واکسن استفاده کنند که از سن ۹ تا ۴۵ سال باشند. به دلیل اینکه واکسن HPV بهترین اثر را در افرادی دارد که قبل از ابتلا به ویروس پاپیلوما و عفونت‌های مرتبط با آن واکسینه شوند، توصیه می‌شود که افراد در سنین پایین‌تر از ۱۵ سال، قبل از اقدام به فعالیت جنسی، واکسینه شوند.
در مورد افرادی که قبلاً عفونت پاپیلوما را داشته‌اند یا دچار تغییرات پیش سرطانی یا سرطان هستند، این واکسن می‌تواند همچنان مفید باشد، اما باید با پزشک خود در مورد این موضوع صحبت کنید.
به هر حال، برای تعیین اینکه آیا واکسن HPV برای شما مناسب است یا خیر، باید با پزشک خود مشورت کنید و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
برای برگزاری بحث با پزشک خود در مورد این واکسن ، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:
بررسی اطلاعات در مورد واکسن HPV
قبل از ملاقات با پزشک، بهتر است که در مورد واکسن پاپیلوما و عوارض جانبی آن اطلاعات کافی را به دست آورید. می‌توانید از منابع معتبری مثل وب‌سایت مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) و سایر منابع پزشکی مطمئن استفاده کنید.
بحث با پزشک خود
با پزشک خود در مورد واکسن HPV صحبت کنید و به او بگویید که به طور جدی در نظر دارید از این واکسن استفاده کنید. پزشک شما می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد این واکسن و ریسک‌های جانبی آن ارائه دهد.
پرسش سوالات
پرسش سوالاتی مانند زمانی که باید این واکسن را دریافت کنید، چقدر امن است، چگونه از عارضه جانبی آن جلوگیری کنید و چگونه از حمایت از سلامتی جنسی خود بهترین استفاده را بکنید، می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیم بهتری در مورد دریافت واکسن پاپیلوما بگیرید.
تصمیم گیری
با توجه به اطلاعاتی که از پزشک خود دریافت می‌کنید، شما باید تصمیمی در مورد دریافت واکسن HPV بگیرید. به هر حال، باید توجه داشت که واکسن پاپیلوما بسیار ایمن و موثر است و می‌تواند شما را در برابر سرطان‌های مرتبط با ویروس پاپیلوما محافظت کند.
اصولاً واکسن HPV برای بیشتر افراد مناسب است، اما در برخی شرایط، ممکن است برای بعضی افراد مناسب نباشد. به عنوان مثال، افرادی که حساسیت شدیدی به هر یک از اجزای واکسن دارند، نباید از واکسن پاپیلوما استفاده کنند. همچنین، در صورتی که افراد دچار بیماری‌هایی مانند سرطان، بیماری‌های خودایمنی، بیماری‌های خونی یا تحلیل خون نرمال ندارند، قبل از دریافت این واکسن باید با پزشک خود مشورت کنند.
بیشتر بخوانید: بیماری ایدز AIDS پاسخ به ۱۹ سوال متداول در مورد آن
به طور کلی هر فردی که در گروه سنی مناسب برای دریافت واکسن HPV قرار دارد و در شرایط سلامتی کافی قرار دارد، می‌تواند از این واکسن استفاده کند. اما برای تعیین اینکه آیا این واکسن برای شما مناسب است یا خیر، باید با پزشک خود مشورت کنید و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
در صورتی که قصد دریافت مشاوره پزشکی جهت دریافت واکسن را دارید می‌توانید با خیال راحت در منزل از طریق مشاوره آنلاین با بهترین کادر پزشکی در تماس باشید و رهنمایی‌ها لازم جهت امور پزشکی مختلف را دریافت کنید.
چه افرادی باید واکسیناسیون HPV را انجام بدهند؟
توصیه می‌شود برای افرادی که هنوز عفونت پاپیلوما ندارند، به خصوص برای دختران و پسران نوجوان. در حالی که این واکسن می‌تواند به برخی از افراد در هر سنی کمک کند، اما بیشترین اثربخشی آن در افرادی است که هنوز با ویروس HPV آشنا نشده‌اند، برای افرادی که قبلاً عفونت پاپیلوما داشته‌اند، واکسن همچنان می‌تواند مفید باشد، اما به دلیل محدودیت‌هایی که در این باره وجود دارد، بهتر است با پزشک خود مشاوره کنید.
بیشتر بخوانید: بیماری های مقاربتی؛ ۹ نشانه مهم و انوع شایع آن
اما همه افراد برای واکسیناسیون HPV مناسب نیستند برای مثال، افرادی که حساسیت شدیدی به هر یک از مواد موجود در واکسن دارند، نباید از آن استفاده کنند، همچنین افرادی که در حال حاضر عفونت پاپیلوما دارند، نباید از این واکسن استفاده کنند. در هر صورت بهترین راه برای تشخیص این موضوع، مشاوره با پزشک شماست او می‌تواند شما را در مورد وضعیت شما و نیازهای واکسیناسیون شما راهنمایی کند، در صورت نیاز می‌توانید با پزشکان تیم نیتروطب در خصوص انجام واکسیناسیون HPV صحبت کنید تا در این باره به خوبی و بدون بروز مشکل سلامت خود را حفظ کنید.
آیا واکسن HPV در مقابل بروز سرطان رحم مواثر واقع می‌شود؟
واکسن پاپیلوما به عنوان یکی از روش‌های اصلی پیشگیری از سرطان رحم مفید است، سرطان رحم یکی از انواع سرطان‌هایی است که به علت عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود، بیشتر انواع سرطان رحم نیز به دلیل عفونت با این ویروس ایجاد می‌شود. این واکسن سه نوع ویروس HPV را که بیشترین علل سرطان رحم را ایجاد می‌کنند، شامل نوع‌های ۱۶، ۱۸ و ۳۱ پوشش می‌دهد. با دریافت واکسن HPV در سنین مناسب، می‌توان از ابتلا به این ویروس‌ها و در نتیجه سرطان رحم جلوگیری کرد، این واکسن همچنین می‌تواند در پیشگیری از سرطان‌های دیگر مرتبط با پاپیلوما مانند سرطان کمربندی و سرطان مقعدی نیز مفید باشد.
به هر حال، باید توجه داشت که این واکسن تنها یکی از روش‌های پیشگیری از سرطان رحم است و نباید به عنوان جایگزین برای آزمایش‌های پاپ اسمیر و سایر روش‌های پیشگیری از سرطان رحم استفاده شود. بهترین راه برای پیشگیری از سرطان رحم، انجام آزمایش‌های پاپ اسمیر به صورت منظم و رعایت سایر موارد بهداشتی مانند ازدواج ایمن و استفاده از محافظ‌های جنسی است.
علائم عفونت HPV
علائم عفونت HPV ممکن است در برخی موارد وجود نداشته باشد، اما در برخی موارد نیز ممکن است علائم شدیدی داشته باشد.
برخی از علائم عفونت HPV عبارتند از:
- زگیل‌های جنسی یا انواع زگیل‌های دیگر در ناحیه تناسلی
- ترشحات غیرعادی از ناحیه تناسلی
- خارش و سوزش در ناحیه تناسلی
- خونریزی غیرعادی از ناحیه تناسلی
بیشتر بخوانید: هرپس(HSV)، ویروس پاک نشدنی و ۲ نوع آن
درمان عفونت HPV
درمان عفونت HPV شامل درمان علائم و عوارض ناشی از عفونت و همچنین پیشگیری از بروز پیامدهای جدی مرتبط با پاپیلوما است، درمان علائم و عوارض عفونت شامل استفاده از داروهای ضدویروسی و گاهی اوقات استفاده از روش‌های درمانی دیگر مانند جراحی است.
در کل HPV یکی از شایع‌ترین عوامل عفونتی در جنسیت مردان و زنان است که ممکن است باعث بروز علائم، عوارض و پیامدهای جدی شود. بهتر است از ابتدای فعالیت جنسی، مراقبت‌های سلامتی مناسب را رعایت کنید و در صورت بروز هرگونه علائم و عوارض به پزشک متخصص مراجعه کنید، با نیتروطب یک قدم نزدیک‌تر از همیشه به سلامتی.
