بیماری ایدز (AIDS) یا به عبارت دقیق‌تر، عفونت اچ‌آی‌وی، یکی از مهم‌ترین مسائل بهداشتی در دنیاست. این بیماری که در دهه ۱۹۸۰ شناخته شد، بسیاری از جوامع در سراسر دنیا را تحت تاثیر خود قرار داده است. با وجود پیشرفت های بسیاری در درمان و پیشگیری از این بیماری، هنوز هم این بیماری یک مشکل مهم و خطرناک است که به انتقال ویروس اچ‌آی‌وی از یک فرد به دیگری بستگی دارد. در این مقاله در نیتروطب سعی داریم به بررسی علل، علائم، روش های پیشگیری، درمان ایدز و پاسخ به پرسش‌های متداول شما بپردازیم.
در صورت عدم پاسخ به هرگونه سوال‌های شما، می توانید در کامنت‌های این مقاله آن را با ما در میان بگذارید تا توسط متخصص‌های مربوطه پاسخ خود را دریافت کنید و همچنین می توانید در صورت نیاز از خدمات کلینیک نیتروطب در این خصوص شامل مشاوره، ویزیت پزشک، آزمایش و… به صورت کاملا محرمانه استفاده کنید.
بیماری ایدز (AIDS) چگونه به وجود می‌آید؟
این بیماری توسط ویروس اچ‌آی‌وی به افراد منتقل می‌شود. این ویروس از طریق تماس مستقیم با خون، مایعات بدنی مثل شیر مادر، مایعات رحمی، منی و مایعات بدنی دیگر منتقل می‌شود. این ویروس در افراد مبتلا به بیماری ایدز، سیستم ایمنی بدن را تخریب می‌کند. این اتفاق باعث می شود که بیمار مبتلا به این بیماری در برابر بسیاری از بیماری ها و عفونت‌ها آسیب پذیر باشد. عواملی که باعث افزایش خطر ابتلا به آن می‌شوند، شامل رفتارهای جنسی خطرناک، تزریق مواد مخدر، استفاده از سوزن‌های تزریق نوسانی، خون خویشاوندان و تجربه ارگان تزریقی است.
بیشتر بخوانید: بیماری های مقاربتی؛ ۹ نشانه مهم و انوع شایع آن
علائم ایدز
عفونت اچ‌آی‌وی ممکن است در ابتدا بدون علائم خاصی ایجاد شود. با گذر زمان، افراد مبتلا به بیماری ایدز ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- تب و عرق شبانه
- خستگی و ضعف عمومی
- سردرد و درد عضلانی
- گلو درد و سرفه
- تورم لنفاوی
- کاهش وزن بیش از حد
- عفونت های پوستی و قارچی
- عفونت های ریه و سینوس
ویروس اچ آی وی چگونه منتقل می شود؟
ویروس اچ آی وی از طریق موارد زیر منتقل می شود:
- از طریق روابط جنسی با فردی که با ویروس همزمان باشد
- از طریق استفاده اشتراکی از سوزن‌های تزریقی
- از طریق تماس مستقیم با خون، مایعات بدنی و ادوات تیز و برنده آلوده به ویروس
پیشگیری از ایدز
روش های پیشگیری از ابتلا به ویروس اچ‌آی‌وی شامل موارد زیر است:
- استفاده از کاندوم در هنگام روابط جنسی
- استفاده از سوزن و وسایل تزریقی پاک و یکبار مصرف
- ارائه آموزش به جوامع در مورد رفتارهای جنسی خطرناک و روش‌های پیشگیری
- جلوگیری از رفت و آمد بین کشورهایی که شرایط بهداشتی کافی ندارند برای کنترل بیماری ایدز
- عدم استفاده از وسایل شخصی دیگران مانند ماشین اصلاح و مسواک
- اجتناب از تماس با خون و سایر مایعات بدنی غیر قابل اطمینان
- آزمایش های منظم جهت شناسایی به موقع این بیماری و در صورت نیاز، شروع درمان به موقع
- همچنین، افزایش آگاهی و آموزش در خصوص این بیماری و روش های پیشگیری از ابتلا به آن، نقش مهمی در کاهش شیوع آن در جامعه دارد.
درمان ایدز
هنوز هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما درمان‌هایی برای کاهش علائم بیماری و تسکین درد موجود است. این درمانها شامل موارد زیر است:
– درمان‌های ضد ویروسی: این درمان ها برای کنترل و کاهش تعداد ویروس اچ‌آی‌وی در بدن استفاده می‌شوند.
– درمان‌های پیشگیری از عفونت های ثانویه: این درمانها به عنوان پیشگیری از عفونت های ثانویه مثل عفونت‌های پوستی و قارچی و عفونت های ریه و سینوس، استفاده می‌شوند.
– درمان‌های پشتیبانی: این درمانها شامل درمان‌هایی مانند تغذیه مناسب، تجویز داروهای ضد درد و تحریک سیستم ایمنی بدن می‌شوند.
تشخیص بیماری ایدز
تشخیص این بیماری با استفاده از تست های خون، شامل تست آنتی بادی، تست آنتی ژن و تست PCR، انجام می شود. این تست‌ها به دنبال پیدا کردن وجود ویروس اچ آی وی در بدن هستند. تست آنتی بادی بر اساس شناسایی آنتی بادی‌هایی که بدن در برابر ویروس ایجاد می کند، انجام می شود. تست آنتی ژن بر اساس شناسایی یک پروتئین که توسط ویروس تولید می شود، انجام می شود. و تست PCR بر اساس شناسایی ژنوم ویروس اچ آی وی در بدن، انجام می شود.
بیشترین احتمال ابتلا به ایدز
افرادی که بیشترین احتمال ابتلا به بیماری ایدز را دارند، عبارتند از:
- افرادی که رفتارهای جنسی خود را نگه داشتند و از کاندوم استفاده نمی‌کنند.
- افرادی که از سوزن‌های تزریقی غیرقابل اطمینان در مصرف مواد مخدر استفاده می‌کنند.
- افرادی که از خدمات پزشکی غیرقابل اطمینان استفاده می‌کنند، به عنوان مثال، افرادی که به کلینیک‌های غیررسمی مراجعه می‌کنند یا از سوزن‌های تزریقی غیرقابل اطمینان در درمان‌های پزشکی استفاده می‌کنند.
- افرادی که از خدمات تاتو و سوزن گردانی غیرقابل اطمینان استفاده می‌کنند.
- نوزادانی که از مادرانی که با ویروس اچ‌آی‌وی مبتلا هستند، به دنیا می‌آیند ( انتقال ویروس از مادر به جنین).
- افرادی که با خون یا محصولات خونی غیرقابل اطمینان در تماس هستند، به عنوان مثال، افرادی که به شکل آزمایشگاهی مرتبط با خون، مثل اهداکنندگان خون، کار می‌کنند.
- افرادی که با ویروس اچ‌آی‌وی مبتلا هستند و به علت عدم درمان، ویروس اچ‌آی‌وی در بدنشان به مرحله بیماری ایدز رسیده است.
اگر شما در یک یا چند گروه بالا قرار دارید، باید با دقت بیشتری به پیشگیری از بیماری ایدز توجه کنید.
بیشتر بخوانید: دندان درآوردن نوزاد؛ ۵ راهکار برای تسکین درد آن
سوالات متداول و پاسخ های آن
۱- آیا بیماری ایدز از طریق تماس روزمره با بیماران منتقل می شود؟
نه، بیماری ایدز از طریق تماس روزمره با بیماران منتقل نمی شود. این بیماری تنها از طریق مواردی که قبلاً ذکر شد، یعنی استفاده اشتراکی از سوزن های تزریقی، روابط جنسی با فردی که با ویروس همزمان باشد و تماس مستقیم با خون، مایعات بدنی و ادوات تیز و برنده آلوده به ویروس، منتقل می شود.
۲- آیا بیماری ایدز از طریق خوردن غذا یا نوشیدنی با بیمار منتقل می شود؟
نه، این بیماری از طریق خوردن غذا یا نوشیدنی با بیمار منتقل نمی شود. این بیماری تنها از طریق مواردی که قبلاً ذکر شد، یعنی استفاده اشتراکی از سوزن های تزریقی، روابط جنسی با فردی که با ویروس همزمان باشد و تماس مستقیم با خون، مایعات بدنی و ادوات تیز و برنده آلوده به ویروس، منتقل می شود.
۳-چگونه می توان به کنترل بیماری ایدز کمک کرد؟
استفاده از داروهای ضد ویروسی می تواند به کنترل این بیماری کمک کند. این داروها به کاهش سطح ویروس در بدن و بهبود سیستم ایمنی بیمار کمک می کنند. همچنین، بیمار باید به مراقبت های پزشکی منظم و لازم، تغذیه مناسب و ورزش کافی توجه کند.
۴-آیا واکسنی برای بیماری ایدز وجود دارد؟
در حال حاضر واکسنی برای این بیماری وجود ندارد، اما تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد. همچنین، برای پیشگیری از عفونت با ویروس اچ آی وی، واکسن هایی برای برخی از انواع این ویروس وجود دارند که می توانند به کاهش احتمال عفونت کمک کنند. این واکسن ها معمولاً برای افرادی که در معرض خطر بالایی از عفونت با ویروس اچ آی وی هستند، مثل افرادی که با بیماران مبتلا به ایدز کار می کنند، توصیه می شود.
۵-آیا بیماری ایدز می تواند به دیگران ارث برده شود؟
بله، ویروس اچ آی وی می تواند از مادر به نوزاد منتقل شود. اما با استفاده از داروهای ضد ویروسی، احتمال انتقال ویروس به نوزاد بسیار کاهش می یابد. همچنین، با انجام تست بارداری در دوران قبل از بارداری و در طول آن، می توان از این انتقال جلوگیری کرد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ بیماری شایع بارداری که به جنین شما آسیب می رساند
۶- آیا بیماری ایدز مانع از باروری است؟
خیر، این بیماری مانع از باروری نیست اما به دلیل بالا رفتن احتمال ابتلا به عفونت های دیگر در بیماران ایدز، شاید بهتر باشد که باروری در این بیماران با مشاوره پزشک متخصص انجام شود.
۷-آیا بیماران ایدز می توانند به شغل خود ادامه دهند؟
بله، بیماران ایدز می توانند به شغل خود ادامه دهند. اما در برخی شغل‌ها که به دلیل مواجه شدن با خطر عفونت هستند، مثل شغل های پزشکی و دندانپزشکی، باید از تدابیر ایمنی و بهداشتی مناسب استفاده شود.
۸- آیا بیماری ایدز در کودکان درمان پذیر است؟
بله، باین بیماری در کودکان نیز قابل درمان است. اما برای درمان کودکان با بیماری ایدز، باید از داروهای خاص و متفاوتی نسبت به بزرگسالان استفاده شود.
۹- چگونه می توان به افرادی که با بیماران ایدز کار می کنند، کمک کرد؟
برای کمک به افرادی که با بیماران ایدز کار می کنند، باید از تدابیر ایمنی و بهداشتی مناسب استفاده شود. این تدابیر شامل استفاده از دستکش، پوشش صورت، استفاده از سوزن‌های تزریقی یکبار مصرف و استفاده از داروهای ضد ویروسی پس از برخورد با مایعات بدنی بیمار است.
۱۰- آیا بیماران ایدز می توانند زندگی عادی داشته باشند؟
بله، بیماران ایدز می توانند زندگی عادی داشته باشند. با استفاده از داروهای ضد ویروسی و مراقبت های پزشکی منظم، بیماران ایدز می توانند زندگی‌ای طولانی و سالم داشته باشند. همچنین، پشتیبانی روحی و اجتماعی از مبتلایان به این بیماری نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی آنها دارد.
۱۱- آیا بیماری ایدز در سطح جهانی مشکل ساز است؟
بله، بیماری ایدز در سطح جهانی مشکل ساز است. بر اساس آمارهای سازمان جهانی بهداشت، در سال ۲۰۲۰، بیش از ۳۸ میلیون نفر در سراسر جهان با ویروس اچ آی وی زندگی می کردند. هر ساله بیش از ۱.۵ میلیون نفر به علت بیماری ایدز جان خود را از دست می دهند. این بیماریبه خصوص برای کشورهای در حال توسعه، چالش های بزرگی را به همراه دارد.
۱۲-چه کشورهایی بیشترین تعداد بیمار ایدز را دارند؟
بیشترین تعداد بیمار ایدز در کشورهای زیر گزارش شده است:
- آفریقای جنوبی
- نیجریه
- هند
- مالاوی
- زیمبابوه
- موزامبیک
- تانزانیا
- کنیا
- مالی
- اوگاندا
۱۳- آیا بیماری ایدز در کشورهای پیشرفته نیز وجود دارد؟
بله، بیماری ایدز در کشورهای پیشرفته نیز وجود دارد. بیشترین تعداد بیماران ایدز در کشورهای پیشرفته در آمریکا و اروپا گزارش شده است. در این کشورها با وجود توانمندی های پزشکی و بهداشتی بالا، این بیماری همچنان به عنوان یکی از چالش های مهم بهداشتی مطرح است.
۱۴- آیا بیماری ایدز می تواند از طریق خوردن غذاهایی که توسط بیمار تهیه شده اند، منتقل شود؟
نه، بیماری ایدز از طریق خوردن غذاهایی که توسط بیمار تهیه شده اند، منتقل نمی شود. ویروس اچ آی وی حساس به شرایط خارج از بدن است و بدون میزبان، نمی تواند در محیط خارجاز بدنش زنده بماند. بنابراین، خوردن غذاهایی که توسط بیمار ایدز تهیه شده است، منجر به ابتلا به این بیماری نخواهد شد. با این حال، اگر افرادی که در حال تهیه غذا هستند، مجروح شده و خون به غذا منتقل شده باشد، احتمال انتقال ویروس اچ آی وی وجود دارد. به علاوه، برخی از افرادی که با بیماران ایدز کار می کنند، باید مراقبت های اضافی در خصوص تماس با خون و سایر مایعات بدنی بیمار داشته باشند تا از ابتلا به بیماری جلوگیری شود.
۱۵-آیا بیماران ایدز می توانند ازدواج کنند و فرزند داشته باشند؟
بله، بیماران ایدز می توانند ازدواج کنند و فرزند داشته باشند. با استفاده از داروهای ضد ویروسی و مراقبت های پزشکی منظم، بیماران ایدز می توانند به شرط رعایت مراقبت های بهداشتی، ازدواج کرده و فرزند داشته باشند. با این حال، برای جلوگیری از انتقال ویروس اچ آی وی به شریک زندگی و فرزندان، باید برخی از تدابیر احتیاطی را رعایت کرد. به عنوان مثال، استفاده از روش های محافظتی مانند کاندوم در طول رابطه جنسی و استفاده از روش های جایگزین برای باروری مانند روش های همسان سازی هورمونی.
۱۶- آیا از طریق استفاده از وسایل عمومی مانند توالت عمومی و حمام ، بیماری ایدز منتقل می شود؟
خیر، این بیماری از طریق استفاده از وسایل عمومی مانند توالت عمومی و حمام منتقل نمی شود. ویروس اچ آی وی حساس به شرایط خارج از بدن است و بدون میزبان، نمی تواند در محیط خارج از بدنش زنده بماند. بنابراین، استفاده از وسایل عمومی مانند توالت عمومی و حمام ، منجر به ابتلا به این بیماری نخواهد شد. با این حال، برخی از افرادی که با بیماران ایدز کار می کنند، باید مراقبت‌های اضافی در خصوص تماس باخون و سایر مایعات بدنی بیمار داشته باشند تا از انتقال ویروس اچ آی وی جلوگیری شود.
۱۷- زمانی که متوجه شدیم به ایدز مبتلاییم چه کار کنیم؟
در صورتی که به این بیماری مبتلا شدید، اولین گام مهم برای مدیریت بیماری و بهبودی شما، مراجعه به یک پزشک متخصص درمان آن است. پزشک شما می‌تواند تشخیص دقیقی از وضعیت سلامتی شما بدهد و به شما راهنمایی‌های مربوط به درمان و مدیریت بیماری ارائه کند. به علاوه، در صورت مشاهده علائم ناشی از آن یا بیماری‌های مرتبط با آن، مانند عفونت‌های قارچی، عفونت‌های باکتریایی و ویروسی، باید به پزشک خود مراجعه کنید.
در این مرحله، ممکن است پزشک شما به شما داروهایی مانند آنتی ویروس‌ها (ARV) و داروهای پیشگیری از عفونت‌های مرتبط با ایدز تجویز کند. همچنین، پزشک شما می‌تواند به شما راهنمایی‌هایی در مورد تغذیه، تمرین و سبک زندگی سالم ارائه کند که به مدیریت بیماری کمک می‌کند. همچنین، باید به خانواده و دوستان خود در مورد وضعیت خود اطلاع دهید تا آنها بتوانند شما را در این مسیر پشتیبانی کنند و در صورت نیاز به کمک شما برسند.
۱۸- برای انجام تست ایدز به کجا مراجعه کنیم؟
برای انجام تست این بیماری می‌توانید به یکی از مراکز زیر مراجعه کنید:
۱. مراکز مشاوره و پیشگیری از ایدز: در برخی شهرها و مناطق ایران، مراکز مشاوره و پیشگیری از ایدز وجود دارد. این مراکز معمولاً به صورت رایگان خدمات خود را ارائه می‌کنند و می‌توانند شما را در مورد تست ایدز و روش‌های پیشگیری از این بیماری راهنمایی کنند. جهت کسب آدرس و تلفن مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری در سطح کشور به آدرس www.HIV-STI.IR مراجعه کنید.
۲. مراکز آزمایشگاهی: برخی مراکز آزمایشگاهی نیز این تست را انجام می‌دهند. برای یافتن مراکز آزمایشگاهی در شهر خود، می‌توانید به وب‌سایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مراجعه کنید.
۱۹- آیا نتایج تست‌های تشخیص ایدز قطعی هستند؟
بله، نتایج تست‌های تشخیص ایدز قطعی هستند، اما باید در نظر داشت که نتایج تست‌های اولیه ممکن است نتایج غلط مثبت یا غلط منفی داشته باشند. بنابراین، در صورتی که نتیجه تست اولیه مثبت است، باید به تست تاییدی مراجعه کرد تا نتیجه قطعی و معتبری از وضعیت ایدز شما بدست آید.
تست‌های تشخیص ایدز از دو نوع استفاده می‌شوند: تست‌های پیشغربالگری (Screening) و تست‌های تاییدی (Confirmatory). تست‌های پیشغربالگری، برای شناسایی افراد مبتلا به این بیماری استفاده می‌شوند و در صورتی که نتیجه تست مثبت باشد، نیاز به تست تاییدی دارید. تست تاییدی، برای تأیید نتیجه تست پیشغربالگری استفاده می‌شود و نتایج آنها قطعی و معتبر هستند.
این تست‌ها قابلیت تشخیص وجود ویروس اچ‌آی‌وی در بدن را دارند. با این حال، باید در نظر داشت که نتایج تست‌های اولیه ممکن است به دلیل عوامل مختلفی مانند خطای آزمایشگاهی یا تداخل با داروهای دیگر، غلط مثبت یا غلط منفی باشند. بنابراین، برای تأیید نتیجه تست اولیه، تست تاییدی باید انجام شود.
سوال از متخصص ایدز و عفونت HIV
امروزه با گسترش صفحه‌های مجازی و سایت‌ها، صحبت‌های ضد و نقیض در رابطه با نحوه‌ی برخورد و تشخیص عفونت HIV می‌شود. باید دانست که تشخیص دقیق و درمان‌های ویروسی و داروهای پیش‌گیرانه‌ی باکتریایی و قارچی باید زیر نظر پزشک متخصص عفونی یا مرکز تخصصی پی‌گیری این بیماری انجام شود، اگر شما سوالی دارید که در این مطلب به آن پاسخ داده‌نشده، می‌توانید از قسمت مشاوره‌ی پزشکی سایت نیتروطب استفاده کنید و پاسخ درست سوال‌های خود را در کمترین زمان از ما دریافت کنید.
نتیجه‌گیری:
از آنجایی که ایدز یکی از مهم‌ترین مسائل بهداشتی در دنیاست، شناخت دقیق در مورد علل، علائم، روش های پیشگیری و درمان این بیماری بسیار مهم است. با انتشار اطلاعات درست و دقیق در مورد این بیماری، می‌توان افراد را در مورد رفتارهای جنسی خطرناک و روش های پیشگیری آن آگاه کرد و به کاهش شیوع این بیماری کمک کرد. علاوه بر این، ارائه درمان های موثر برای کاهش علائم بیماری و تسکین درد، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری ایدز کمک کند.
در صورت عدم پاسخ به هرگونه سوال‌های شما، می توانید در کامنت‌های این مقاله آن را با ما در میان بگذارید تا توسط متخصص‌های مربوطه پاسخ خود را دریافت کنید و همچنین می توانید در صورت نیاز از خدمات کلینیک نیتروطب در این خصوص شامل مشاوره، ویزیت پزشک، آزمایش و… به صورت کاملا محرمانه استفاده کنید.
