هپاتیت C یک بیماری ویروسی است که منجر به التهاب کبد می‌شود و به‌صورت حاد یا مزمن به‌وجود می‌آید. فقط از تماس خون بیمار به خون دیگری منتقل می‌شود و عارضه‌های آن می‌تواند جدی باشد، ولی به‌طور معمول قابل‌درمان است. اگر می‌خواهید درباره‌ی این بیماری بیشتر بدانید، این مقاله از نیتروطب را بخوانید و اگر پاسخ پرسش خود را دریافت نکردید، در کامنت با ما در ارتباط باشید.
هپاتیت C چیست؟
هپاتیت C التهاب کبد است و پس از ابتلا به ویروس هپاتیت سی ایجاد می‌شود. این بیماری از خون انتقال می‌یابد؛ یعنی شما فقط می‌توانید آن را با خونی که دارای ویروس است منتقل کنید.
این بیماری می‌تواند حاد یا مزمن باشد:
هپاتیت سی حاد هیچ علامتی ندارد و هر گونه نشانه‌هایی که تجربه می‌کنید ممکن است در یک یا ۲ هفته پس از قرارگرفتن در برابر ویروس نمایان شود و خودبه‌خود در چند هفته ازبین‌برود.
نشانه‌های هپاتیت C مزمن، در چند ماه یا حتا سال‌ها ایجاد و بدتر می‌شود و شاید تا زمانی که شدید نشود متوجه هیچ علامتی نشوید.
برخلاف هپاتیت A و B، واکسنی برای پیشگیری از هپاتیت سی هنوز وجود ندارد و در صورت درمان‌نکردن، می‌تواند عارضه‌های جدی و تهدیدکننده‌ی سلامتی ایجاد کند، مانند:
- زخم کبد
- نارسایی کبد
- سرطان کبد
ولی در بیشتر موردها، این بیماری قابل درمان است و آزمایش و درمان به‌موقع می‌تواند به کاهش علامت‌های شدید و نارسایی کبد کمک کند. اگر برای این بیماری مشاوره می‌خواهید، می‌توانید با کارشناسان نیتروطب به‌صورت محرمانه ارتباط داشته‌باشید.
بیشتر بخوانید: کبد چرب؛ صفر تا ۱۰۰ تشخیص، درمان و مراقبت از آن
علامت های هپاتیت سی چیست؟
در واقع، نزدیک به ۸۰ درصد از بیماران در نخستین هفته‌های ابتلا به ویروس هیچ نشانه‌ای از بیماری را مشاهده نمی‌کنند و بسته به حاد یا مزمن‌بودن این بیماری، علامت‌هایی که ایجاد می‌شود گوناگون است.
هپاتیت C حاد:
علامت‌های زیر بین ۲ تا ۱۲ هفته پس از قرارگرفتن در برابر ویروس نمایان می‌شوند:
- تب
- خستگی زیاد
- درد مفصل
- حالت تهوع یا درد معده
- ازدست‌دادن اشتها
- ادرار تیره
- مدفوع خاکستری یا کم‌رنگ
- زردی سفیدی چشم و پوست
بیشتر بخوانید: بی اشتهایی؛ ۱۱ علت و راه‌های خانگی درمان آن
این‌ها خفیف هستند و چند هفته طول می‌کشند.
گاهی‌وقت‌ها، بدن شما می‌تواند به‌تنهایی با عفونت مقابله کند، بنابراین ممکن است برای هپاتیت سی حاد نیازی به درمان نداشته‌باشید.
اگر هیچ علامتی ندارید، متوجه نمی‌شوید که عفونت دارید ولی هنوز هم می‌توانید ویروس را به دیگران منتقل کنید.
هپاتیت C مزمن:
اگر بدن شما ویروس هپاتیت سی پس از ۶ ماه را ازبین نبرد، بیماری حاد، مزمن می‌شود و بین ۵۵ تا ۸۵ درصد از کسانی که به این بیماری دچار هستند، به نوع مزمن مبتلا می‌شوند، خودبه‌خود ازبین نمی‌رود و بدون درمان، علامت‌های شما می‌تواند بدتر شود.
این نشانه‌ها می‌تواند مشکل‌های درازمدت برای سلامتی داشته‌باشد و هم‌چنین منجر به آسیب همیشگی کبد و سرطان آن می‌شود.
علامت‌های آن عبارتنداز:
- خستگی
- احساس ناخوشی
- درد مفصل و عضله
- کاهش وزن
- تغییر در خلق، مانند: احساس افسردگی یا استرس
- مشکل در تمرکز یا به‌خاطر سپردن چیزها
بیشتر بخوانید: افسردگی چیست؟ ۴ روش موثر برای جلوگیری از آن
این‌ها در بیشتر وقت‌ها بر شما اثرگذارند یا شاید برای مدتی بهبود یابند و سپس دوباره بدتر شوند.
با هپاتیت مزمن سی، بعضی از نشانه‌های زخم کبد و بیماری کبد را نیز تجربه می‌کنید، مانند:
- سوهاضمه، نفخ، و درد معده
- تورم در پاها و ساق پا
- خارش پوست
- زردی (یرقان)
- ادرار تیره
- مشکل در خوابیدن
- گیجی
- مشکل حافظه و تمرکز
نشانه هپاتیت سی در مردان
در حالی که بیماران با هر جنسیتی نشانه‌های یکسانی دارند، بررسی‌ها در سال ۲۰۱۴ نشان می‌دهد که بعضی از اثرهای ویروس ممکن است فرق کند. زنان شانس بیشتری برای ازبین‌بردن ویروس بدون درمان دارند.
بیماری کبد در مردان تندتر پیشرفت می‌کند و شانس بیشتری برای ابتلا به سیروز دارند.
بیشتر بخوانید: آشنایی کامل با ۷ نوع هپاتیت + پیشگیری و درمان آن
چگونه به هپاتیت C مبتلا می شویم؟
همان‌طور که گفتیم این ویروس از تماس خون با خون منتقل می‌شود، یعنی تماس خون بیمار مبتلا به هپاتیت سی با خون شما می‌تواند ویروس را انتقال دهد، مانند:
- پیوند عضو
- وسایل مشترک مانند: تیغ یا مسواک
- سوزن‌های مشترک
- زایمان، زایمان می‌تواند ویروس را به نوزاد منتقل کند
- تماس جنسی
- استفاده از تجهیزات یا سوزن‌های غیراستریل
هم‌چنین اگر به ویروس مبتلا شده‌اید، می‌توانید دوباره به ویروس مبتلا شوید.
این بیماری را با موردهای زیر منتقل نمی‌کنید:
- در آغوش‌گرفتن
- بوسیدن یا لمس‌کردن
- شیردادن به نوزاد
- غذا و نوشیدنی مشترک
- سرفه و عطسه
بیشتر بخوانید: ۱۰ بیماری شایع بارداری که به جنین شما آسیب می رساند
آیا هپاتیت C قابل درمان است؟
هر دو عفونت حاد و مزمن به‌طور کامل درمان می‌شوند؛ درمان آن که داروهای ضدویروسی است می‌تواند ۹۵ درصد هپاتیت سی را به‌خوبی درمان کند.
چگونه درمان می شود؟
همه‌ی کسانی که مبتلا به این بیماری هستند، نیاز به درمان ندارند؛ سیستم ایمنی شما می‌تواند به‌خوبی با عفونت مبارزه کند تا ویروس را از بدن پاک کند؛ اگر سیستم ایمنی عفونت را ازبین نبرد، دارو برای درمان این بیماری تجویز می‌شود.
به‌یاد داشته‌باشید پیش از مصرف قرص، گیاهان دارویی، مکمل یا داروهای بدون نسخه با پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است به کبد آسیب برساند؛ هم‌چنین بیماران باید سبک زندگی خود را تغییر دهند، مانند: دوری از مصرف الکل و حفظ وزن مناسب.
بیشتر بخوانید: ترکیب بدنی؛ تشخیص وزن مناسب شما و ۶ روش تعیین آن
تشخیص
علامت‌ها به‌تنهایی اطلاعات کافی برای تشخیص هپاتیت C در اختیار پزشک قرار نمی‌دهد؛ افزون بر این، ممکن است علامتی نداشته‌باشید یا متوجه هیچ نشانه‌ای از این بیماری نشوید.
به همین دلیل بسیار مهم است که با یک پزشک یا متخصصان گفت‌وگو کنید؛ اگر فکر می‌کنید که در برابر ویروس قرار گرفته‌اید و وقت کافی برای ویزیت ندارید، می‌توانید از خدمات ویزیت آنلاین و آزمایش نیتروطب استفاده کنید.
کسانی که آزمایش‌های کبدی غیرطبیعی دارند، بیماران HIV مثبت و بیماران همودیالیز نیاز به آزمایش هپاتیت سی دارند.
بیشتر بخوانید: بیماری ایدز AIDS پاسخ به ۱۹ سوال متداول در مورد آن
یک پزشک چند آزمایش گوناگون را برای کمک به تشخیص هپاتیت C تجویز می‌کند و این آزمایش‌ها عبارتنداز:
آزمایش آنتی‌بادی هپاتیت C و PCR می‌تواند نشان دهد که آیا ویروس فعال است یا خیر و آزمایش بار ویروسی می‌تواند میزان ویروس را در خون شما اندازه‌گیری کند.
آزمایش ژنوتیپ نشان می‌دهد که کدام ژنوتیپ هپاتیت C دارید و به متخصص کمک می‌کند تا درمان مناسب پیدا کند.
برای آزمایش کارکرد کبد، اگر نتیجه‌ی آزمایش خون هپاتیت سی مزمن باشد یا پزشک حدس بزند که ممکن است آسیب کبدی داشته‌باشید، آن را تجویز می‌کند و افزایش آنزیم کبدی را بررسی می‌کند.
بیوپسی کبد می‌تواند به بررسی آسیب کبدی کمک کند و برداشتن یک تکه‌ی کوچک از بافت کبد و آزمایش آن برای ناهنجاری‌های سلولی است.
در آزمایش آنتی بادی هپاتیت C اگر عفونت دارید، بدن شما آنتی‌بادی‌های آن را برای مقابله آن می‌سازد؛ بنابراین این می‌تواند تایید کند که آیا شما ویروس را دارید یا خیر.
عارضه ها
یک عارضه‌ی اصلی هپاتیت C حاد وجود دارد، این است که می‌تواند مزمن شود.
اگر به هپاتیت سی مزمن مبتلا شوید، شاید بعضی از عارضه‌های سلامتی را تجربه کنید، مانند:
- سیروز: بافت سالم کبد زخم می‌شود و جلوی جریان خون را می‌گیرد و کارکرد کبد را مختل می‌کند؛ سیروز می‌تواند منجر به نارسایی کبد شود
- سرطان کبد: ابتلا به هپاتیت مزمن C خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد و اگر پیش از درمان به سیروز مبتلا شوید یا کبد شما بسیار آسیب‌دیده باشد، پس از درمان هم‌چنان در خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان خواهیدبود
- نارسایی کبدی: زمان زیادی طول می‌کشد تا کبد شما از کار بیفتد؛ نارسایی کبد به‌آرامی در ماه‌ها و سال‌ها اتفاق می‌افتد و زمانی که کبد شما درست کار نکند، به پیوند نیاز خواهیدداشت
اگر فکر می‌کنید به ویروس هپاتیت سی مبتلا شده‌اید، کاری که باید انجام دهید دریافت ویزیت یک پزشک است، اگر در انتخاب پزشک سردرگرم هستید تیم نیتروطب با بهترین کادر تا زمانی که سلامتی خود را به‌دست بیاورید با شما همراهی می‌کند و حریم خصوصی شما برای ما مهم است.
هر چه زودتر تشخیص داده‌شود، درمان زودتر آغاز می‌شود و درمان به‌موقع می‌تواند خطر ابتلا به عارضه‌های جدی را کاهش دهد.
پیشگیری از هپاتیت سی
واکسنی برای این بیماری وجود ندارد ولی بهترین راه برای محافظت از خود در برابر ویروس هپاتیت سی این است که:
- از وسیله‌هایی که ممکن است با خون فرد دیگری تماس داشته‌باشد، استفاده نکنید
- از مواد مخدر دوری کنید
- از سوزن مشترک استفاده نکنید
- هنگام تمیزکردن یا درمان زخم بیمار دستکش بپوشید
- سوزن‌ها و زباله‌های پزشکی را به‌طور ایمن جابه‌جا و دفع کنید
در این مقاله به شما گفتیم که با تماس خون به خون کسی که این ویروس را دارد به هپاتیت C مبتلا شوید؛ بدن شما هپاتیت گونه‌ی حاد را بدون درمان ازبین می‌برد، ولی در بیشتر موردها به بیماری مزمن تبدیل می‌شود و باید به‌سرعت درمان شوید.
در صورتی که درمان نشود می‌تواند منجر به عارضه‌های جدی مانند: آسیب شدید کبدی و نارسایی آن شود ولی نگران نباشید، از این مشکل‌ها هم می‌شود جلوگیری کرد.
در زیر به ۳ پرسش رایج پاسخ داده‌ایم:
آیا می توانم از نیش پشه یا حشرات دیگر به هپاتیت سی مبتلا شوم؟
خیر؛ ویروس توسط پشه یا حشرات منتقل نمی‌شود.
چقدر پس از قرارگرفتن در برابر ویروس هپاتیت C، آزمایش می‌تواند تشخیص دهد که آلوده شده‌ام؟
پس از قرارگرفتن در برابر ویروس، ممکن است ۸ تا ۱۱ هفته طول بکشد تا آزمایش آنتی‌بادی HCV مثبت شود؛ برای بیشتر بیماران، آزمایش تا ۶ ماه پس از برخورد مثبت می‌شود.
آیا می‌توان سطح آنزیم کبدی طبیعی داشته‌باشیم و هم‌چنان مبتلا به هپاتیت C باشیم؟
بله؛ به‌طور معمول برای بیماران مبتلا به هپاتیت سی، سطح آنزیم‌های کبدی بالا و پایین می‌رود و گاهی‌وقت‌ها به حالت نرمال برمی‌گردد؛ بعضی از افراد مبتلا به این مشکل با وجود بیماری مزمن کبدی، سطح آنزیم کبد آن‌ها برای بیش از یک سال طبیعی است.
