واکسن آنفولانزا به صورت سالانه تزریق میشود و طبق توصیههای مرکز پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC) برای افراد بالای ۶ ماهه مفید است؛ بهترین زمان تزریق این واکسن در پاییز یا اوایل زمستان قبل از شیوع بیماری آنفولانز ا است، اما در ماههای دیگر هم میتوانید این واکسن را دریافت کنید.
آنفولانزا نوعی بیماری عفونی است که خیلی راحت از شخصی به شخصی دیگر منتقل میشود، ویروس این بیماری به محض ورود به بدن شروع به تکثیر و رشد میکند و همین باعث میشود که علائم بیماری در مدت زمان کوتاهی خود را نشان میدهد، آمار ابتلا به این عارضه، معمولا در فصول سر بالا میرود، برای همین معمولا توصیع میشود که برای مقاوم سازی بدن در نیم فصل دوم سال، این واکسن را قبل از شیوع گسترده آن تزریق کنید.
واکسن آنفولانزا چیست؟
واکسن آنفولانزا به انگلیسی (influenza vaccine) گفته میشود و یک واکسن شناخته شده برای پیشگیری از بیماری با همین نام است؛ در واقع واکسنهای آنفولانزا یک فرآورده فرآورده زیستی هستند که باعث میشوند تا بدن در مقابل یک میکروب یا ویروس مشخص، ایمنی فعال اکتسابی تولید کند، به این صورت آن را در مقابل ابتلا به این بیماری محافظت میکنند.
ویروسهای این بیماری از طریق هوا منتشر و از راه بینی، دهان یا حتی سطح آلوده به افراد منتقل میشوند، این ویروسها از دائما در حال جهش و تغییر هستند، از همین رو هر سال نوع جدیدی از واکسن آنفولانزا را میسازند تا بدن نسبت به این ویروس ایمن باشد، بنابراین میتوان گفت واکسنهایی که در سالهای قبل برای پیشگیری از این بیماری زدهاید، در سال جاری اثربخش نیست، حتی برخی از متخصصان معتقدند افرادی با شرایط خاص باید ۲ نوبت در طول سال این واکسن را تزریق کنند.
بیشتر بخوانید: سرماخوردگی؛ علائم و راه های درمان آن
انواع واکسن آنفولانزا
این واکسنها انواع مختلفی دارند که طبق توصیه CDC باید حتما از واکسنهای دارای مجوز استفاده کنید، انواع آنها شامل موارد زیر میشوند:
واکسنهای ۳ ظرفیتی آنفولانزا
این نوع واکسن، بدن را در برابر ۳ نوع ویروس، A (H1N1)، ویروس A (H3N2) و یک ویروس B ایمن میکند، انواع واکسن ۳ ظرفیتی عبارتند از:
- واکسن ۳ ظرفیتی با دوز استاندارد
این واکسنها برای افراد ۱۸ تا ۶۴ سال مناسب هستند و به آنها واکسن آنفولانزای تخم مرغی میگویند.
- واکسن ۳ ظرفیتی دارای ادجوانت
این نوع واکسن، برای افراد بالای ۶۵ سال مناسب است، وجود ماده ادجوانت درون واکسن، بدن را در برابر ویروسها ایمن میکند.
واکسنهای ۴ ظرفیتی آنفولانزا
این نوع از واکسنها بدن را در برابر ۲ گونه از ویروسهای A و ۲ گونه از ویروسهای B ایمن میکند، از همین رو بدن مقاومت بیشتری در برابر عفونت نشان میدهد، انواع واکسنهای چهار ظرفیتی عبارتند از:
- واکسن ۴ ظرفیتی با دوز استاندارد
این واکسن برای همه افراد بالای ۶ ماهه مناسب است و اغلب به بازو تزریق میشود، دوز استاندارد این واکسن از ویروس رشد یافته در تخم مرغ تولید شده و در ترکیبات خود، آفلوریا، فلوریکس، فلولاول و فلوزون ۴ ظرفیتی دارد.
- واکسن ۴ ظرفیتی مبتنی بر سلول
ویروس رشد یافته این واکسن درون کشت سلولی تولید میشود، در ترکیبات خود تخم مرغ ندارد و برای افراد بالای ۴ سال مجاز است.
- واکسن ۴ ظرفیتی نوترکیب
این واکسن در ترکیبات خود تخم مرغ ندارد و برای افراد بالای ۱۸ سال مناسب است، اگر به تخم مرغ آلرژی و حساسیت شدید دارید، این واکسن برای شما مناسب است.
- واکسن ۴ ظرفیتی دارای ادجوانت
این واکسن برای افراد بالای ۶۵ سال تایید شده و به دلیل وجود ماده ادجوانت ایمنی قویتری ایجاد میکند.
- واکسن ۴ ظرفیتی با دوز بالا
این نوع واکسن آنتی ژن بیشتری دارد تا ایمنی بالاتری را ایجاد کند، اغلب برای افراد ۶۵ سال یا بالاتر تزریق میشود.
واکسنهای ضعیف شده زنده
این نوع واکسن به شکل اسپری بینی ساخته میشود و برای افراد ۲ تا ۴۹ سال مورد تایید است، واکسن آنفولانزای ضعیف شده زنده برای افراد باردار یا دارای نقص ایمنی مجاز نیست.
بیشتر بخوانید: آبریزش بینی؛ ۹ روش خانگی و گیاهی برای درمان فوری آن
بهترین زمان تزریق واکسن آنفولانزا
شیوع این ویروس از ابتدای مهر ماه شروع شده و تا پایان اردیبهشت ماه ادامه دارد، از همین رو مناسبترین زمان برای دریافت واکسن، اواخر شهریور ماه تا اواسط آبان است، ولی در صورت نیاز میتوان این واکسن را در ماه آذر یا حتی بعد از آن هم دریافت کرد.
محافظت در برابر بیماری آنفولانزا
اکثر افرادی که این واکسن را دریافت میکنند از بیماری آنفولانزا محافظت میشوند، بعد از واکسیناسیون همچنان ممکن است که به این بیماری مبتلا شوید، اما این احتمال کم است و ممکن است با علائم خفیفتری باشد و سریعتر بهبود پیدا کنید.
بهطور معمول واکسن، خطر ابتلا به آنفولانزا را ۴۰ تا ۶۰ درصد کاهش میدهد، شما باید هر سال این واکسن را بزنید، این به این دلیل است که آنتی بادیهایی که از شما محافظت میکنند به مرور زمان محو میشوند، سویههای این بیماری نیز هرسال تغییر و جهش پیدا میکنند.
بیشتر بخوانید: سرماخوردگی؛ بهترین درمانهای خانگی موثر
چه کسانی میتوانند واکسن آنفولانزا بزنند؟
به توصیه پزشکان تمامی افراد بالای ۶ ماه، میتوانند این واکسن را تزریق کنند، البته برای یک سری از افراد این توصیه حالت تاکیدی دارد و باید حتما در زمان مقرر واکسینه شوند، این افراد عبارتند از:
- کودکان بین ۶ ماه تا ۶ سال
- افراد ۵۰ سال و بالاتر
- بیمارانی با نقص ایمنی یا سرکوب ایمنی
- افراد مبتلا به بیماریهای مزمن ریوی (از جمله آسم و …)، قلبی و عروقی، کلیوی، کبدی، عصبی و هماتولوژیک
- بیماران مبتلا به دیابت، برونشیت، عفونتهای سینوسی یا گوش
- زنان باردار و یا بانوانی که قصد بارداری در فصل پاییز یا زمستان دارند.
- افراد چاق با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از ۴۰
- افراد بین ۶ ماه تا ۱۸ سال که آسپرین مصرف میکنند.
- افرادی که در مراکز نگهداری روزانه مانند خانه سالمندان و … زندگی میکنند.
باور غلطی در مورد این واکسن در دوران بارداری وجود دارد، بزرگترین نگرانی در خانمهای باردار، احتمال زایمان زودرس است، درجایی که با تزریق این واکسن، هم بدن مادر و هم بدن نوزاد از این بیماری ایمن میشود، باید بگوییم که تزریق واکسن آنفولانزا در هر مرحله از بارداری بی خطر است و دریافت آن، ایمنی نسبی برای نوزاد بعد از تولد تا ۶ ماهگی ایجاد میکند؛ البته واکسنهای ضعیف شده زنده به شکل اسپری بینی برای خانمهای باردار توصیه نمیشود.
چه کسانی نباید واکسن آنفولانزا بزنند؟
بیشتر بزرگسالان میتوانند واکسن آنفولانزا را تزریق کنند، اما اگر در گذشته واکنش آلرژیک جدی به این واکسن داشتید، باید از تزریق آن خودداری کنید، اگر به تخم مرغ حساسیت دارید، ممکن است در معرض خطر واکنش آلرژیک به تزریق این واکسن باشید، این به این دلیل است که برخی از واکسنها با استفاده از تخم مرغ ساخته میشوند.
اگر بیمار هستید و درجه حرارت بدن شما بالا است، بهتر است قبل از تزریق واکسن صبر کنید تا بهتر شوید، بهطور کلی افراد با ویژگیهای زیر، کاندید دریافت این واکسن نیستند:
- نوزادان زیر ۶ ماه
- افراد دارای سندروم گیلن باره (بیماری التهابی نادر که دستگاه عصبی محیطی را درگیر میکند)
- سابقه حساسیت به ترکیبات تشکیل دهنده واکسن
- تجربه واکنش شدید به واکسنهای این بیماری
همچنین واکسن اسپری بینی این بیماری، برای افراد و شرایط زیر ممنوع است:
- زنان باردار
- افراد بالای ۵۰ سال
- افراد دارای ضعف سیستم ایمنی به دلیل برخی بیماریها و درمانها
- بیماران مبتلا به آسم، دیابت، بیماریهای قلبی، ریوی و کلیوی
- افراد در تماس با بیماران دارای سیستم ایمنی بسیار ضعیف
- مبتلایان به اختلال عصبی یا عضلانی مانند صرع و فلج مغزی
عوارض واکسن آنفولانزا
شایعترین خطرات و عوارض این واکسن عبارتند از:
- سردرد و یا دردهای ماهیچهای
- سرگیجه یا غش کردن
- تب خفیف
- احساس درد، قرمزی، گرما و در برخی موراد تورم در محل تزریق
بیشتر بخوانید: تب یا افزایش دمای بدن؛ صفر تا ۱۰۰ پیشگیری و درمان آن
برخی از افراد هم ممکن است واکنشهای خیلی شدیدتری را در بدن خود احساس کنند، از جمله:
- تب بالای ۳۸ درجه
- سندروم گیلن باره (بیماری عصبی ایجاد کننده ضعف یا فلج در بدن)
- واکنشهای آلرژیک شدید مثل کهیر، تورم، مشکلات تنفسی، سرگیجههای شدید، ضعف شدید در بدن و تند شدن ضربان قلب
بیشتر بخوانید: چه میزان تب یا افزایش دمای بدن خطرناک میباشد؟ ۱۸ دلیل ایجاد آن
سخن پایانی
اگر به دنبال دریافت واکسن آنفولانزا هستید و نمیتوانید آن را از مراکز درمانی تهیه کنید، میتوانید برای تهیه و خریداری این محصول ابتدا از مشاورین ما مشاوره بگیرید و سپس با انتخاب بهترین نوع و مناسبترین نوع واکسن برای خود به فروشگاه نیتروطب مراجعه کنید و این محصول را با مجوز وزارت بهداشت سفارش دهید و درب منزل خود تحویل بگیرید.