در برخی از روز‌ها وقتی از خواب بیدار میشوید احتمال وجود یک زخم عجیب و آزار دهنده در دهان‌تان وجود دارد اما این زخم چیست و به چه علتی ایجاد شده است؟ این زخم که درون دهان ایجاد می‌شود آفت نام دارد، اما آفت دهان چیست و چگونه می‌توانیم از شر آن راحت بشویم با نیتروطب همراه باشید تا در رابطه با آفت دهان اطلاعات مفیدی بدست آورید، باید بدانید که آفت یکی از شایع‌ترین و بدترین زخم‌هایی است که امکان ایجاد آن در دهان وجود دارد ما قصد داریم در این مقاله در رابطه با آن موارد مفیدی را در اختیارتان قرار بدهیم.
آفت دهانی (Aphthous ulcer) چیست؟
آفت دهانی در واقع یکی از زخم‌های است که درون دهان بر روی زبان، لثه‌ها و دیواره‌ی درون دهان شکل می‌گیرد و تا به امروز دلیلی برای ایجاد شدن این زخم هنوز یافته نشده و بروز آن به دلایل نامعلومی مرتبط است. با این حال شکل گرفتن زخم آفت دهان با توجه به کاهش سطح سیستم ایمنی در ارتباط است و یکی از دلایلی که می‌توانیم نام ببریم همان مورد است البته در رابطه با این موضوع اتفاق‌های دیگر نیز می‌توانند موثر می‌باشند، همانند: وارد شدن ضربه به دهان به خصوص لثه‌ها و زبان و کمبود برخی از ویتامین‌های مورد نیاز بدن.
آفت دهانی ممکن است در هر فردی با هر جنسیتی اتفاق بیوفتد و این موضوع معمولا بین افراد ۱۰ تا ۴۰ سال رایج می‌باشد، زخم آفت دهانی بیشتر در خانم‌ها اتفاق افتاده و به شکلی می‌توانیم بگویم در مردان کمتر شکل می‌گیرد. آفت دهانی تقریبا به رنگ خاکستری بوده و به صورت یک زخم گرد و نسبتا کم عمق ایجاد می‌شود و از درد بسیار بالایی بر خوردار است، آفت بیشتر بر روی لثه و درون گونه‌ها رخ می‌دهد. آفت دهانی مسری نبود و امکان انتقال آن به فرد دیگر وجود ندارد و با گذشت ۷ تا ۱۰ روز خود به خود بهبود می‌یابد.
نکته: آفت دهانی با ویروس تبخال یکی نبوده، چرا که آفت یک نوع زخم ایجاد شده درون دهان می‌باشد، ولی تبخال یک ویروس است که احتمال سرایت را دارد، اما آفت دهان مسری نبوده و جای نگرانی برای سایر افراد را ندارد.
علت ایجاد آفت دهانی چیست؟
همان‌گونه که اشاره داشتیم هنوز منبع موثق چیزی در رابطه با علت ایجاد شدن آفت را نگفته ولی با این حال قرار گرفتن در برخی شرایط احتمال ابتلا به آفت دهان را افزایش می‌دهد، برخی از این موارد:
- استفاده کردن از مواد اسیدی یا قرار گرفتن در نزدیکی آنها
- واکنش‌های آلرژیک (حساسیت داشتن)
- آسیب به دهان (ضربه خوردن به آن)
- استرس
- مشکلات و بیماری‌های روده
- تغییر در هورمون‌ها
- کمبود برخی از ویتامین یا مواد معدنی مورد نیاز
- عملکرد سیستم ایمنی
- ژنتیک
استفاده کردن از مواد اسیدی یا قرار گرفتن در نزدیکی آنها
استفاده کردن از برخی مواد اسیدی باعث ایجاد آفت می‌شود همانند: سدیم لوریل سولفات موجود در خمیر دندان و تنباکو‌های جویدنی.
واکنش‌های آلرژیک (حساسیت داشتن)
داشتن حساسیت به موارد مختلف به خصوص مواد غذایی یکی از عوامل ایجاد آفت دهان در فرد می‌باشد، با این حال حساسیت به فلزات (ارتودنسی دندان) و آلرژی به برخی از باکتری‌ها شامل مواردی از این دسته می‌باشند.
آسیب به دهان (ضربه خوردن به آن)
بدون شک یکی از رایج‌ترین و شایع‌ترین روش‌های ایجاد آفت آسیب وارد شدن به دهان یا همان برخورد ضربه است، برخورد ضربه به دلایل مختلف یا ایجاد گاز گرفتی داخل گونه باعث ایجاد آفت دهانی است و افراد ورزشکار به خصوص در معرض این نوع زخم بسیار قرار دارند.
استرس
استرس یکی دیگر از عوامل ایجاد آفت دهان می‌باشد، و یکی از عوامل موثر نیز شناخته شده و مطالعات نشان دهنده این موضوع هستند که افرادی که بیشتر دچار استرس هستند امکان ابتلا شدن به آفت دهانی نیز در آنها افزایش می‌باید.
بیشتر بخوانید: استرس و اضطراب شدید؛ علت، علائم و ۸ راه درمان آن
مشکلات و بیماری‌های روده
برخی از بیماری‌های مرتبط با روده نیز بر ایجاد آفت دهان موثر بودند، برخی از این بیماری‌ها: بیماری کولیت و بیماری کرون که مرتبط با التهاب بخش می‌باشند به‌شمار می‌رود.
تغییر در هورمون‌ها
در مورد این موضوع که در خصوص خانم‌ها می‌باشد و همان‌طور که اشاره داشتیم خانم‌ها اغلب بیشتر از آقایان دچار این نوع زخم یا همان آفت دهانی می‌شوند، چرا که در دوران بارداری یا قاعدگی به علت ایجاد تغییرات ناگهانی هورمون‌ها امکان ابتلا شدن یا ایجاد آفت دهانی به شدت افزایش می‌یابد.
کمبود برخی از ویتامین یا مواد معدنی مورد نیاز
در برخی موراد کاهش برخی از ویتامین‌ها و معدنی نیز نقشی بر ایجاد آفت دهان داشته‌اند، کمبود ویتامین B12 ، ویتامین B9 و آهن در ایجاد آفت موثر بوده‌اند و در صورت مصرف این ویتامین‌ها امکان بهبود آفت وجود دارد.
بیشتر بخوانید: ویتامین B چیست؟ انواع ویتامین B | با خواص آنها آشنا شوید
عملکرد سیستم ایمنی
در صورت ضعف در عملکرد سیستم ایمنی بدن امکان مبتلا شدن فرد به آفت دهان نیز وجود دارد، در این رابطه بیماری‌هایی که سیستم ایمنی را ضعیف یا عملکرد آن را ضعیف می‌کنند نیز باعث ایجاد آفت می‌باشند.
ژنتیک
در رابطه با ژنتیک باید بگویم که در برخی افراد به دلیل نوع ژنتیک آنها ابتلا به آفت بسیار رایج بوده و در خانواده ابتلا شدن به آن بسیار رواج دارد با اینکه یک موضوع مسری نبوده ولی ژنتیک بر روی آن تاثییر گذار است.
نکته: در برخی موراد مصرف نوشیدنی‌های داغ نیز باعث ایجاد آفت می‌شوند.
علائم آفت دهان چیست؟
آفت خود را با علائم جزئی و جدی نمایش می‌دهد، و علائم جزئی و علائم جدی با یک دیگر تفاوتهای دارند برخی از آن ها را می‌توانید در زیر مشاهده کنید.
علائم جزئی آفت دهان:
- زخم بری روی سقف دهان
- زخم بری روی زبان
- زخم بری روی لثه دندان
- زخم بری روی بافت دهان همانند درون گونه‌ها
علائم جدی آفت دهان:
- داشتنه تب
- احساس ضعف جسمانی
- استوماتیت(التهاب فراگیر دهان) عود کننده
- وجود التهاب در غدد لنفاوی
انواع آفت دهان
آفت دهان به طور کلی به ۳ نوع تقسیم شده و وجود دارد:
- آفت دهانی مینور
- آفت دهانی ماژور
- آفت دهانی هرپتی
آفت دهانی مینور
آفت‌های دهان در نوع مینور بسیار شایع بوده و به صورت دایره‌های ریز و کوچیک درون بافت‌های نرم دهان ایجاد می‌شوند، معمولا آفت مینور کمتر از ۱۰ تا ۱۴ روز از بین می‌رود و در صورت دچار شدن به آن امکان دارد چند مورد از آن درون دهان یافته بشود.
آفت دهانی ماژور
شکل این نوع آفت نسبت به آفت مینور متفاوت بوده و از اندازه بزرگ‌تر و زخم عمیق‌تری برخوادر می‌باشد، برای درمان آفت ماژور باید مدت زمان بیشتری نسبت به نوع آفت مینور سپری بشود و در صورت مشاهده بهتر است به یک پشک متخصص مراجعه کنید، در صورت نیاز می‌توانید در خصوص بیماری‌ها از خدمات، مشاوره آنلاین یا ثبت درخواست پزشک نیتروطب استفاده کنید. محل ایجاد آفت مازور در دهان نبوده و معمولا درون ناحیه لوزی شکل گرفته و درد شدید‌تری نیز با آن به وجود می‌‌آید، در صورت مصرف غذا احساس درد شدید در ناحیه گلو برای فرد ایجاد می‌شود.
آفت دهانی هرپتی
این نوع از آفت در بزگسلان معمولا ایجاد می‌شود و برای تشخیص نیاز است مورد برسی یک پزشک متخصص قرار بگیرید، شکل آفت هرپتی ریز بوده و به صورت دسته‌ای تشکیل می‌شوند و برای درمان حتما باید با یک متخصص در خصوص آن صحبت کنید. زخم هرپتی ، به دلیل شباهت ظاهری با تبخال به این نام خوانده می‌شود. زخم هرپتی توسط ویروس هرپس سیمپلکس (Herpes simplex virus) ایجاد نمی‌شود.
در چه زمان باید به پزشک به دلیل وجود آفت مراجعه کرد؟
همان‌طور که در این مقاله از نیتروطب خواندین وجود آفت یک عارضه بسیار سطحی بود و با گذشت زمان امکان بهبود بسیار بالا است، با این حال اگر مداوم به آن دچار میشوید بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید، در صورت مشاهده برخی موارد نیز می‌توانید آن را با پزشک در میان بگذارید، این موارد شامل:
- تب بالا در زمان ایجاد آفت
- مشاهده زخم‌های مداوم که بیشتر از ۲ هفته از ایجاد آنها زمان می‌گذرد
- مشاهده زخم‌های بزرگ و غیر طبیعی
- مشکلات جدی در مصرف مواد خوراکی یا نوشیدنی‌ها
- مشاهده زخم‌های جدید و بهبود پیدا نکردن زخم‌های قدیمی
- مشاهده زخم‌های که به لب‌ها کشیده می‌شوند
- مشاهده درد غیر قابل کنترل
چگونه آفت را درمان کنیم؟
برای درمان آفت می‌توانید صبر کنید تا خود‌به‌خود پس از گذشت مدت زمان چند روز بهبود یابد، با این حال درد آفت‌ها بسیار شدید هستند و به‌گونه‌ای قابل تحمل نبوده و مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌ها را برایتان سخت می‌کند، می‌توانید آفت را با استفاده از دارو‌های موضعی درمان کنید، می‌توانید در این رابطه از لیدو‌کائین و ژل‌های بنزوکائین برای تسکین درد خود نیز استفاده کنید. انواع آنتی بیوتیک‌های موضعی نیز وجود دارند که با توجه به تجویز پزشک امکان استفاده از ان‌ها نیز وجود خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: نحوه مصرف آنتی بیوتیک‌ها و ۱۲ اثر جانبی آن
برخی از درمان‌های خانگی و مواردی که برای کاهش درد می‌توانید استفاده کنید:
- استفاده از یخ برای کاهش درد
- استفاده از چای سیاه برای درمان
- شستشوی دهان با آب و نمک این روش برای سرعت بخشیدن به بهبود بسیار موثر است
- از سرکه سیب برای شستشو دهان نیز می‌توانید استفاده کنید این روش برای کاهش عفونت موجود مورد استفاده قرار می‌گیرد
- ماست نیز یک روش درمان خانگی موثر است
- عسل با وجود خواص آنتی‌باکتریایی و ضد التهابی یکی از موثر‌ترین خوراکی ها در این ایام به‌شمار می‌رود
آفت دهان را چگونه می‌توانم تشخیص بدهیم:
برای تشخیص آفت دهان در واقع ۳ روش وجود داشته گه موارد زیر می‌باشند:
- کشت زخم
- آزمایش خون
- برسی میزان ویتامین‌ها و مواد معدنی همانند: ویتامین B12 ، ویتامین B9 و آهن
بیشتر بخوانید: ۷ مورد از بهترین قرص های آهن برای درمان کم خونی
آفت یک زخم سطحی بوده و در شرایط خاصی ایجاد می‌شود و نیازمند مراقبت‌ها و پیش‌گیری‌های برای خود می‌شود، در صورت نیاز می‌توانید از خدمات آنلاین نیتروطب برای درمان مشاوره و موارد خاص پزشکی استفاده کنید یا اینکه تجهیزات پزشکی مورد نیاز خود را از ما تهیه کنید، با نیتروطب چند قدم نزدیک‌تر به سلامتی.
